KGTÜ’den ithalatı azaltıcı adım; yerli cistus’lu pastil üretildi

900 binin üzerinde çiftçinin pancar üretici kooperatiflerinin iştiraki Konya Şeker’in kurucusu olduğu Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, yine çok önemli bir başarıya imza attı. Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi ülkemizde üretimi olmayan, sadece ithal edilen cistuslu pastil ile ilgili 3 yıldır yürüttüğü bilimsel çalışmaları tamamlayarak “ilk yerli cistuslu pastili” üretmeyi başardı.  Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi ayrıca ürettiği pastili Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlandırarak “Viroout Herbal” markasıyla piyasaya da sunmuş oldu. Böylece, yurt dışından ithal edilen ve antiviral etkili olarak tanıtılarak ülkemizde satışı yapılan cistuslu pastilin Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılmış versiyonu ilk kez yerli Cistus creticus (Laden) bitkisi kullanılarak üretilmiş ve ülkemize kazandırılmış oldu.

Konuya ilişkin olarak Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cumhur Çökmüş bir açıklama yaptı. Çökmüş, “2013 yılında Konya Şeker tarafından 25. ve 26. dönem AK Parti Karaman Milletvekili ve PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk’un geniş ufku ve doğru modeli ile kurulmuş olan Üniversitemiz “Bilgiyi Ürüne Dönüştüren Üniversite” ilkesi doğrultusunda özellikle gıda ve tarım alanında insan refahına katkı sağlayacak ve ülkemizin dışa bağımlılığını azaltacak birçok projeyi zaten Anadolu Birlik Holding iştirakleri ile hayata geçirmişti. Fakat şimdi ilk ürünümüzü ruhsatlandırarak ülkemize kazandırmanın mutluluğunu yaşıyoruz” dedi.

BU MODELİN DOĞRU OLDUĞU GÖSTERİLMİŞ OLDU

“Bu şekilde sanayi ile iç içe Üniversite, modelinin ne derece doğru olduğu Üniversitemiz adına ruhsatlandırılan “Viroout Herbal” ürünümüz ile kanıtlanmış oldu” şeklinde açıklamasını sürdüren Prof. Dr. Çökmüş, “Laden (cistus) bitkisi ülkemizde Trakya’dan Adana’ya kadar geniş bir alanda yayılış göstermektedir. Çalışmamızda öncelikle 35 farklı bölgeden bitki örnekleri toplandı ve antioksidan özellikleri yönünden karşılaştırmalar yapıldı. Tarım ve Orman İl Müdürlükleri’nin de destekleriyle hammadde kaynağı olan bitkiler temin edilerek Üniversitemiz bünyesinde bulunan ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının da destekleriyle kurulan, Yeni Nesil Gıda Kit ve Referans Madde Araştırma Geliştirme Merkezi (KİT-ARGEM) ve Konya Şeker Atıştırmalık Ar-Ge birimi alt yapısı kullanılarak tamamen Üniversitemiz tarafından geliştirilen yöntem ve bileşimle “Viroout Herbal” markasıyla ürünümüz geliştirildi. Daha sonra ise Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılarak üretim gerçekleştirildi. Başlangıçtan ticari üretime kadar geçen bu süreçte yer alan Üniversitemiz ve Konya Şeker personelini içtenlikle tebrik ediyorum. Bu çalışmamız ile orman yangın bitkisi, olarak tanımlanan ve yurtdışına sadece ham bitki materyali olarak satılan yerel gen kaynağımız olan laden (cistus) bitkimiz katma değerli ürünlere dönüştürüldü ve bu bitkiden yerli ve milli bir ürün elde edilmiş oldu. Bundan sonraki süreçte laden bitkisi ile ilgilii oluşacak ihtiyaçtan dolayı özellikle orman köylülerine istihdam yaratılarak kırsal kalkınmaya katkı sağlanmış olacak” ifadelerini kullandı.

“DOĞAL OLARAK BİZDEN, SLOGANINA UYGUN, YERLİ VE MİLLİ BİR ÜRÜNÜ ÜRETTİK”

İlk yerli cistuslu pastilin üretim aşamasındaki akademik çalışmaların başkanlığını yürüten, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Münevver Sökmen de konuya ilişkin bir açıklama yaptı.

“Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi olarak, mottomuz olan ‘Doğal Olarak Bizden’ sloganıyla işe başladık. Bizim buradaki hedefimiz, doğal ürünleri endüstriye kazandırmak. Bu anlamda birçok araştırmayı zaten uzun yıllar yapıyorduk ama karşımıza laden (cistus) ile ilgili bazı çalışmalar, bazı ürünler çıktı” diyen Prof. Dr. Münevver sökmen yaptığı açıklama şunları söyledi: “Hali hazırda piyasada satılan bir ürünün etken maddelerinin yurt dışına ülkemizden gittiğini öğrendik. Doğrusu bunu görünce iş bize biraz daha cazip geldi. Birazda milli duygularla kendi kaynaklarımızı ekonomiye aktarmak için cistus üzerinde çalışmaya başladık. Cistus nedir? Öncelikle ondan biraz bahsedeyim; Cistus bir Akdeniz ve Ege bitkisi, yoğunlukla Akdeniz ülkelerinde yetişiyor. Ülkemizde Çanakkale’den başlayarak Adana’ya, hatta Hatay’a kadar, kıyı kesimlerde uzunca bir çizgide yetişen bir bitki ve bu bitki çalımsı bir yapıya sahip, kendiliğinden büyüyor. Hatta Tarım ve Orman Bakanlığının da yangınlara sebep olduğu gerekçesiyle mücadele ettiği bir bitki. Aromatik olmasa da güzel kokan, yağlı bir bitki cistus. Türkiye’de 5 türü var, bizim kullandığımız ise Cistus creticus olarak literatürde yer alan ve ülkemizde laden, kaya gülü gibi adlarla bilinen bir bitki. Normalde ülkemizde hiçbir şekilde endüstriyel olarak kullanımı yok. Özellikle Girit Adası bölgesinde yoğun bulunduğu için creticus olarak adlandırılmıştır. Endemik değil ama Türkiye’de geniş bir alanda yayılım gösteren bir bitki. Biz öncelikle kapsamlı bir araştırma yaptık. Güvenli mi? Hammadde temini uygun mu, planlanan ürünler için gerçekten etkin mi? Bu amaçla ülkemizde yetişen bütün cistus türlerini örnekleyerek geniş bir çalışma yaptık. Hepsinin tek tek ekstrasyonlarını yaptık, etken maddelerini ayırdık, her birinin bize göre önemli olan antioksidan özelliklerini, toplam fenolik madde içeriklerini belirledik. Burada bu aşamaların tamamında hiçbir toksik organik çözücü kullanmadığımızı da belirtmem gerekiyor. Gördük ki, özellikle Cistus creticus türünün çok önemli bir koruyucu özelliği var ve bilinen en yüksek fenolik madde içeriğine sahip. Çok yüksek antioksidan özelliği, antiviral, antitumoral, antidiyabetik gibi birçok özelliği zaten literatürde de biliniyordu, biz de bunları tespit ettik.

Bütün bunları gördükten sonra çalışmalarımızı Cistus creticus üzerine yoğunlaştırdık.

Biz materyalimizi doğadan kendimiz topluyoruz. Büyük miktarlarda kullanım için ise Tarım ve Orman Bakanlığının izni ile profesyonel ekiplere toplatıyoruz. Sonra bu toplanmış ürünler belli boyutta öğütüldükten sonra tamamen bizim geliştirdiğimiz, endüstriyel boyutlarda ekstrasyon sistemi kullanılarak bitkiden ayrılıyor. Bir seri işlem sonrası standardize edilmiş toz halinde etken maddeleri üretiyoruz.

Bütün bu süreçlerden sonra etkinlik analizleri yapılmış ekstraktı kullanılarak pastil formuna getirdik. Özellikle pastil formuna getirme işlemlerinde Konya Şeker’in Ar-Ge bölümündeki altyapı ve personelle çalıştığımızı belirtmek isterim. Dolayısıyla hem endüstriyel hem de akademik boyutunu birlikte yürütmüş olduk. Pastillerin bütün kalite parametreleri, etkinlik analizleri akredite laboratuvarlar tarafından test edilerek son ürün haline getirildi. Markamız “Viroout Herbal” olarak tanımlandı, tescillendi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlandırıldı. Dolayısıyla doğadan tüm güvenceleri verilerek üretilmiş, tamamen kendi bilgi ve becerimizle doğal, kullanılabilir bir pastili üretmiş olduk. Umarım vatana millete hayırlı olur, hedefimiz bu bizim. Amacımız ‘’Doğal olarak bizden’’ sloganına uygun, yerli ve milli bir ürünü üretmekti, bunda da başarılı olduğumuzu düşünüyorum. 

Bu süreç hepimiz için oldukça heyecan vericiydi, özellikle de bizleri motive eden, bu işleri yapmamıza hem kişisel anlamda hem de kurumsal anlamda çok büyük destek sağlayan PANKOBİRLİK Genel Başkanı ve üniversitemizin Kurucu Başkanı Sayın Recep Konuk Beye, teşekkürlerimizi iletmek istiyorum. Ayrıca her aşamasını birlikte yürüttüğümüz Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Cumhur Çökmüş ve Mütevelli Heyet Başkanımız Dr. Mikdat Çakır’a da çok teşekkür ediyorum. Biz araştırmacılar olarak, böyle ürünleri sunmayı arzu ediyoruz.”

Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, “Viroout Herbal” markasıyla piyasaya sunulan Cistus’lu pastilin önümüzdeki süreçte farklı çeşitlerini de üretme çalışmalarını yürütüyor.