Konya'da misafirperverlik geleneği sürüyor: Sofra kurmak, yatak açmak bir nezaket

Misafirperverlik, Türk kültür ve geleneğinin önemli bir parçasıdır. İslam dini de misafire ve misafirliğe büyük önem vermiştir. Bu hususta Hazreti Muhammed’in (s.a.v.) hadisleri yol gösterici olmuştur.

TARİHTEN GELEN BİR KÜLTÜR

Atalarımız misafire önem verdiğinden yol üzerinde hanlar, hamamlar, kervansaraylar inşa etmiş; garipleri, yolcuları, misafirlerini buralarda ağırlanmışlardır.

Türkler tarih boyunca misafirperverlik örnekleri göstermişlerdir.

Konya'da yapılan son sosyolojik çalışmalarda halkının misafirperverliği ve sofra kurma/yatak açma kültürü ortaya çıkarılmaya çalışıldı.

Yapılan derlemelerde yöre halkının, Eski Türklerde görülen misafirperverlik örneğini sergiledikleri görüldü. Misafir ağırlama ve sofra açmanın/yatak kurmanın kültürel ve geleneksel yönleri verilmeye çalışıldı.

KONYA HALKINI USTALIĞI

Konya halkının, sofra kurmak/yatak açmak cömertliği ve ustalığı; Türk misafirperverliğini göstermesi açısından önemli. Misafire ikramda bulunmak; Türk örf ve geleneğinin bir gereği olarak görülüyor.

Zamanla kentleşme, hem misafir kültürünün kaybolması hem de geleneklerin zayıflaması misafire yönelik bakış açılarının değişmesine sebep oldu. Buna rağmen sofra kurma/yatak açma geleneğinin devam ettirildiği görülüyor.

Geleneksel kültür yerine, zamanla şehir kültürünün yerleşmiş olması, geleneklerin, Türk kültür hayatında önemli bir yeri olan misafirperverlik ve sofra kurma/yatak açma kültürünün de her geçen gün zayıflamasına ve bazı yerlerde de tamamen unutulmasına sebebiyet veriyor. Bu durum doğal olarak yetişmekte olan yeni bir neslin yetişmesinde, misafirperverlik ve sofra kurma/yatak açmak kültürünün olmamasına neden olabiliyor.

Sofra kurma/yatak açma bir gelenek ve kültür işi. Her kentin, bölgenin ve yörenin kendine has sofra kurmak ve yatak açmük şekil ve zamanları vardır. Konya'da yapılan çalışmada sofra kurma ve yatak açma kültürünün yaygı.

ÖZELLİKLE PAZAR GÜNLERİ DÜĞÜN EVLERİNDE YEMEK BOL

Konya halkının cömertliği, sofra kurma/yatak açma kendini gösteriyor. Gelen herhangi bir misafire sofra kurulduğu, gerekirse birkaç gece evde ağırlandığı görülüyor. Özellikle pazar günleri düğüne evlerinde kurulan soflarda herkes ayrımsız ağırlanabiliyor

DEĞİŞMEYEN GELENEK

Misafirperverlik ve sofra kurmak/yatak açmak kültürü zamanla koşullara bağlı olarak değişime uğruyor. Şehirleşme, hayat koşulları, tüketim toplumun oluşması, sosyal ve beşeri ilişkilerin zayıflaması misafirperverlik ve sofra kurma/yatak açma gibi geleneklerin ve kültürünün zayıflamasına neden olabiliyor. Ancak her şeye rağmen, bu geleneklerin az veya çok daha çok devam ettiği görülüyor.