Timsahın yumurta ve yavrularını yediği, fare ve yılanları avlayıp, tükettiği için, Eski Mısırlılar tarafından mukaddes sayılarak mumyalanan firavun fareleri; ölümcül ısırıkları ve kobra yılanları ile yaptıkları korkusuz mücadeleleri ile tanınır
Kobra yılanlarıyla gözünü kırpmadan mücadele eden firavun fareleri, ölümcül ısırıkları ve inatçı avcılıklarıyla tanınıyor. Firavun faresi, kuyruksürengiller (Herpestesidae) familyasından Afrika dışında yaşayan bir kuyruksüren türüdür. Kedi büyüklüğüne sahip olan bu farelerin boyları genellikle 105 cm’dir. Fakat kuyrukları 1 metreye kadar uzamaktadır. Firavun fareleri; esmer-kahverengi tüylü, yılan avcılığı ile tanınan çevik bir memelidir. Bu cinsin 20 kadar türü vardır. Ayrıca Firavun farelerinin bacakları kısa olduğu için yerde sürünüyormuş izlenimini verirler. Tıpkı bir gelinciği andıran bu fareler çok hızlı hareket ederler ve avlarını buldukları zaman asla peşini bırakmazlar. Derileri oldukça kalın hayvanlardır. Bu onlara yapılan herhangi bir saldırıda kolay bir şekilde yara almamasını sağlayarak onu dış etkenlerden korumaktadır.
YAŞAM ALANLARI
Gelinciğe benzer bir hayvandır. . Mısır sansarı, Firavun kedisi, mangust veya mongo da denilen etçil bir memeli olan Firavun fareleri; Türkiye, Filistin ve umumiyetle Afrika’da yaşar. Orta Doğu, İber Yarımadası, Arap Yarımadası, Güney Asya, Sahra Çölü, Kongo ve Güney Afrika'nın doğusundaki dağlar dışında tüm Afrika'da yaşarlar. Orman, savana ve çalılıkların sudan uzak olmayan yerlerinde yaşarlar. Firavun fareleri bazen tek, bazen 2 ila 7 hayvandan oluşan gruplar halinde gezerler. Sürü genelde 1 erkek, birçok dişi ve yavrudan oluşur. Erkekler genelde 1 yaşına ulaştıklarında sürüyü terk ederler.
KORKUNÇ BİR HASIMDIR
Çok hareketlidir ve korkunç bir hasımdır. İnatçıdır ve avını asla elinden bırakmaz. Kobranın yaman ve çekindiği en bilinen düşmanı olan firavun faresi kobra ile karşılaşmaktan hiç korkmaz. Mücadeleden de genel olarak galip çıkar. Yılanın, saldırılarından hızla kaçıp ataklarını savuşturur ve sonunda yılanın üstüne atlayarak ensesinden yakalar. Derisi de, kalın postu da, zehre dayanıklılığı da onu korur. Firavunlar döneminde Firavun faresi Mısırlılar için kutsaldı. Piramitlerde bu hayvanın bazı mumyalarına rastlanmaktadır. Firavun faresi timsah yumurtalarını yemeyi çok sevdiği için timsahların çoğalmasını ve Nil nehrini istila etmesini önlüyordu.
AYNI GÜN DOĞUM YAPARLAR
Gruplar içinde yaşayan firavun fareleri hepsi aynı günde doğum yapar. Araştırmacılar, “12 anne aynı zamanda bir yeraltı mağarasında doğurduğunda, yavruların kimin bebeği olduğunu söylemek zordur. Ve eğer genç bir anneyseniz bu iyi bir şey. Böylelikle, gruba egemen olan yaşlı kadınlar ‘kimin kim olduğunu bilmedikleri için ve kendi yavrularını riske atmamak için yavruları öldürmeyeceklerdir’ diyor. Eşzamanlı doğum, bebek ölümlerini azaltarak genç kadınları korur. Aksi halde, genç hayvanların başarılı bir şekilde üremesi yaşlı muhafızlar tarafından engellenirdi. Gruplar erkekler tarafından şiddetle savunulmaktadır, bu yüzden bireylerin yeni gruplara dağılması zordur; bu da, firavun farelerinin yüzde 80’inin neden doğdukları grubun bir parçası olarak tüm hayatlarını geçirdiklerini gösteren nedenlerden biridir” diyor.
FİRAVUN FARESİ ISIRIĞI SONUÇLARI
Firavun fareleri küçük memeli, kuş, balık, yumurta, meyve, kertenkele, yılan, timsah yavrusu, kurbağa ve böceklerle beslenirler. Hatta firavun fareleri engerek ve kobra gibi zehirli yılanları avlamalarıyla ünlüdür. Çok çevik ve atik bir hayvandır. Hindistan mongosu “kobra düşmanı” veya “yılan öldürücü” olarak bilinir. Kobranın saldırılarını atikliğiyle boşa çıkararak yorar ve başının arkasından ısırmak suretiyle öldürür. Yanlış olarak inanıldığı gibi yılan zehrine karşı bağışıklığı yoktur. Güçlü bir kobra tarafından ısırılırsa ölür. Öldürücü zehrin vücuduna yayıldığını hisseden mongonun, hızla ormana daldığı ve panzehir olan bazı bitkilerin köklerini yediği söylenmektedir. Akrep, beyaz karınca, hamam böceği ve kuşları da yer. Sansar gibi kana susamıştır. Yiyeceğinden çok fazla hayvanı telef eder. Küçük memelilerin çoğunlukla kanlarını emerek beyinlerini yer. Kümes hayvanlarına da saldırır. Bacakları kısa olduğundan, yürürken yere sürünüyormuş hissini verir. Arka ayakları üstüne dikilerek yürüyebilir. Çoğunluğu yer altı inlerinde gündüz dinlenerek, gece avlanır. Gündüz ve gece avlananları da vardır. Dişi iki aylık hamilelik sonucu yeraltı ininde 2-4 yavru doğurur. Yalnız veya küçük gruplar halinde gezerek avlanırlar.
FİRAVUN FARELERİ VE ESKORT HİZMETİ
Öte yandan Sahra altı Afrika’nın çizgili firavun fareleri, yavrularına akıl hocalığı yaptığı bilinen tek hayvandır. Akraba olmayan yetişkinlere ‘eskort’ denir. Bu eskort yeni yavruları besler, taşır ve eğitir. Bu akıl hocaları genellikle erkektir. Bir yavru bir yetişkini takip eder ve yetişkin “doğru yavru” nun devam ettiğini kontrol etmek için durur. Bazı yavrular sadece bir yetişkini takip ederken, bazıları ise birden fazla kişiyi takip eder. Yeni çalışma, genç firavun farelerinin bu akıl hocalarından yemek bulmayı ve yaşam boyu sürecek davranışları kazanmayı öğrendiklerini ortaya koydu.
