Uçaklar için hava yastığı mümkün mü? Yapay zekâyı da işin içine dahil eden bilim insanları havacılıkta devrim niteliğinde bir uygulamaya imza atmaya hazırlanıyor.
HİNDİSTAN'DAKİ KAZA
Hindistan’da yaşanan trajik Air India kazasından sadece üç ay sonra, mühendisler hava yolculuklarında çarpışma anlarında hayatta kalmayı mümkün kılacak yeni bir sistem geliştirdiler.
PROJECT REBİRTH
“Project Rebirth” adını taşıyan sistem, uçaklarda yapay zeka destekli hava yastığı mekanizması kullanarak, muhtemel bir çarpışma anında uçak gövdesini devasa hava yastıklarıyla sararak darbeyi yumuşatıyor.
PROJE ÖDÜL ALDI
Projeyi geliştiren Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan, Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Birla Teknoloji ve Bilim Enstitüsü (BITS) Dubai kampüsü mühendisleri. Proje, prestijli James Dyson Ödülü’nde finalistler arasında yer aldı.
Uçak kazalarında devrim: Çarpışmayı yumuşatan hava yastıklı uçak geliyor - 1. Resim
KAZADAN İLHAMLA GELİŞTİRİLEN YENİ SİSTEM
12 Haziran 2025'te Ahmedabad-Gatwick seferini yapan Air India uçağının kalkıştan 32 saniye sonra düşmesi ve 260 kişinin hayatını kaybetmesi, bu projeye ilham verdi. Yakıt kesintisi nedeniyle motorların durması sonucu yaşanan bu kaza, genç mühendisleri “arıza sonrası hayatta kalma sistemleri neden yok?” sorusunu sormaya itti.
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?
Uçak, irtifa, hız, motor durumu, yangın, yön ve pilot tepkilerini sürekli izleyen bir AI yazılımı ile donatılıyor.
Sistem, 3.000 fitin altındayken çarpışma kaçınılmazsa otomatik olarak devreye giriyor.
İki saniyeden kısa sürede burun, gövde ve kuyruk kısımlarından katmanlı kumaştan devasa hava yastıkları açılıyor.
Yastıklar, uçağın gövdesini dış etkilere karşı koruyan bir koza oluşturuyor.
Kabin içinde yer alan darbe emici sıvı paneller, çarpışma anında sertleşerek yolcu ve mürettebatın zarar görmesini engellemeyi hedefliyor.
Eğer motorlar hâlâ çalışır durumdaysa ters itiş sistemleri ile iniş yavaşlatılıyor; değilse gaz iticiler devreye giriyor.
TESTLER BAŞLAYABİLİR?
Projeyi geliştiren ekip, sistemin mevcut uçaklara entegre edilebileceğini ve yeni nesil uçaklarda da yer alabileceğini belirtiyor. Hedefleri arasında, uluslararası havacılık laboratuvarlarıyla iş birliği kurarak daha fazla test gerçekleştirmek yer alıyor.
Project Rebirth, sadece bir konsept değil, bir hayat vaadi olarak tanımladı.
"Diğer her şey başarısız olsa bile insanlar hayatta kalmayı hak ediyor" sözleriyle projenin felsefesini özetleyen mühendisler, sistemin gelecekte havacılıkta yeni bir güvenlik standardı haline gelmesini hedefliyor.
JAMES DYSON ÖDÜLÜ FİNALİSTİ OLDU
Project Rebirth, bu yılın James Dyson Tasarım Ödülü'nde dikkat çeken projelerden biri oldu. Ödül, genç mühendis ve tasarımcıları desteklemek amacıyla her yıl dünya çapında düzenleniyor. Uluslararası kazanan, 5 Kasım 2025’te açıklanacak ve 30 bin Sterlin ödül kazanacak.
