Teknolojinin baş döndürücü bir hızla hayatın her alanına girdiği günümüzde, yapay zekâ yalnızca yetişkinlerin değil, çocukların da günlük yaşamının bir parçası haline geldi. Eğitimden oyuna, iletişimden sosyal becerilerin gelişimine kadar birçok alanda etkili olan yapay zekâ uygulamaları, çocuklar için hem büyük fırsatlar hem de ciddi riskler içeriyor.
Fazlanet Bilgi Teknolojileri A.Ş. CTO’su Barış Bayram, son dönemde ivme kazanan bu dönüşüme karşı ebeveynlerin yeterince hazırlıklı olmadığını belirterek önemli uyarılarda bulundu. "Yapay zekâyı anlamadan çocuklarımıza teslim ediyoruz" diyen Barış Bayram, dijital ebeveynliğin artık klasik gözetim anlayışının çok ötesinde bir bilinç gerektirdiğine işaret etti.
''Çocuklar yapay zekâyla büyürken kendi çocukluğumuzu referans alamayız''
Barış Bayram’a göre birçok ebeveyn, hâlâ kendi çocukluk deneyimlerine göre davranıyor. Bayram, günümüz çocuklarının ise artık yapay zekâ ile konuşabildiklerin, ödevlerini bu sistemlerden alabildiklerini ve kendi dijital dünyalarını bu araçlarla kurduklarını belirterek, "Biz ise bu sistemlerin nasıl çalıştığını bile anlamadan sadece ‘zararsızdır herhalde’ diye düşünüyoruz. Bu çok tehlikeli" dedi. Bayram, yapay zekânın insan gibi davranabilse de duygusal olmadığını ve hata yapabileceğini vurgulayıp, bu nedenle çocuklara yalnızca cihazları kullanmayı değil, aynı zamanda dijital okuryazarlığı ve eleştirel düşünmeyi öğretmenin de şart olduğunun altını çizdi.
"Çocuklara dijital refleksler kazandırılmalıyız"
Barış Bayram’ın üzerinde durduğu bir diğer önemli başlık ise veri güvenliği. Özellikle ücretsiz yapay zekâ uygulamalarının, kullanıcıların bilgilerini toplayarak farklı sistemlerle paylaşabildiğini hatırlatan Bayram, ebeveynlerin bu konuda net kurallar koyması gerektiğini belirtip, "Çocuklar isimlerini, okul bilgilerini, hatta ev adreslerini bile bu sistemlerle paylaşabilir. Oysa hiçbir dijital platform bu bilgileri güvence altına almaz. Gizlilik ve güvenlik, çocuklara oyun çağında öğretilmesi gereken birer dijital refleks haline gelmeli" dedi.
"Teknolojiden uzak duramayız, birlikte öğrenmek zorundayız"
Yasaklamaların çözüm olamayacağına da vurgu yapan Barış Bayram, bu durumun çocuklarda sadece merakı artıracağına dikkat çekti. Asıl çözümün birlikte deneyimlemek ve rehberlik etmek olduğunu ifade eden Bayram, "Yapay zekâyla büyüyen bir nesil geliyor. Onlara rehberlik edeceksek, önce biz bilmeliyiz. Bilmediğimiz sürece, çocuklarımızı algoritmaların insafına bırakmış oluruz" uyası yaptı.
