Rusya-Ukrayna Savaşı ile zirve yapan uluslararası gerilim, ülkeleri silahlanmaya teşvik ediyor. Her bölgede yerel çapta çatışmalar olduğu gibi küresel boyutta etkiler yaratma potansiyeline sahip gerilimler de mevcut.
Çin-Tayvan arasındaki gerilim, Filipinler ve Japonya'yı da silahlanmaya zorlarken, Rusya-Ukrayna Savaşı, Avrupa için dengeleri değiştirdi.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü tarafından yapılan araştırmada, 2024 yılında dünyada silahlanma için harcanan paranın 2.46 trilyon dolar olduğu tespit edildi. Rusya'nın gayrisafi milli hasılasının 2 trilyon civarında olduğu düşünüldüğünde harcanan paranın büyüklüğü daha net ortaya çıkıyor.
Avrupa özelinde yapılan değerlendirmede ise 2024 yılında savunmaya yapılan harcamaların önceki yıla oranla yüzde 11 oranında arttığı tespit edilirken orandaki artış 10 yıldır kesintisiz olarak sürüyor.
Rusya'nın Ukrayna ile olan savaşı sürerken 2024 yılında yaptığı silah harcaması 462 milyon dolar oldu ki bu Rusya'nın gayrisafi milli hasılasının yaklaşık yüzde 7'sine denk geliyor.
ÇİN DE SAVUNMA BÜTÇESİNİ DÜZENLİ OLARAK ARTIRIYOR
Tayvan ile yaşanan krizler zaman zaman gerilimi tırmandırırken, Çin de savunma bütçesini son yıllarda düzenli olarak artırıyor.
2024 yılında Çin savunma bütçesini önceki yıla göre yüzde 7.4 oranında artırdı. Asya'da ortalama savunma bütçesi artışı ise yüzde 3.9 oldu.
Filipinler ve Japonya ise ABD ile iş birliklerini artırdı. Filipinlerin ABD'den aldığı Typhon orta menzilli füze sistemi, Çin tarafından bir tehdit olarak değerlendirildi. Güney Çin Denizi'nde Filipin Donanması ile Çin Donanması arasında gerilimler yaşanırken, durumun bir çatışmaya dönüşme tehlikesi de bulunuyor.
AFRİKA'DA SİLAHLANMADA CEZAYİR ÖN PLANA ÇIKIYOR
Afrika'da silahlanma konusunda ön plana çıkan ülke ise Cezayir oldu. Rusya'dan Su-57 savaş uçağı alan Cezayir'in 2024 yılındaki silah harcaması 18 milyar doları aştı.
Cezayir'in komşusu Fas ise 5 milyar dolarlık harcaması ile ikinci sırada yer aldı. İki ülke arasında zaman zaman politik krizler yaşanıyor.
Fas ve Cezayir'in yanı sıra Burkina Faso, Mali ve Nijer de savunma harcamalarını ciddi oranda artırdı.
Nijer savunma bütçesini yüzde 32 oranında artırırken, Burkina Faso yüzde 23 oranında artırdı.
Ekonomim'in haberine göre Batı Afrika Ekonomi Topluluğundan (ECOWAS) ayrılan üç ülke, Rusya ile ilişkilerini artırmaya devam ediyor. Birlikte Sahel Devletleri Konfederasyonu'nu kurma kararı alan üç ülke, Afrika'da yeni bir politik tavır sergiliyor.
