Trump ayrıca, Çin’in bu “benzeri görülmemiş” adımına karşılık olarak ABD’nin de aynı tarihten itibaren Çin mallarına mevcut vergilere ek olarak yüzde 100 oranında yeni gümrük tarifesi uygulayacağını duyurdu
BÖYLE BİR ŞEY DAHA ÖNCE GÖRÜLMEDİ
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Çin’in dünya ülkelerine nadir toprak elementleriyle ilgili tüm üretim zincirine ihracat kısıtlamaları getirmeyi planladığını bildiren mektuplar gönderdiğini belirtti.
“Böyle bir şey daha önce görülmedi” diyen Trump, bu adımın küresel piyasaları tıkayabileceğini ve “özellikle Çin dahil tüm ülkeler için hayatı zorlaştıracağını” söyledi.
Trump, açıklamasında şunları söyledi:
“Çin’le ilişkilerimiz son altı ayda oldukça iyi bir seyir izledi, bu da ticaret alanındaki bu hamleyi daha da şaşırtıcı kılıyor. Ancak her zaman onların pusuda beklediğini hissettim ve şimdi, her zamanki gibi, haklı olduğum bir kez daha kanıtlandı.
“Şİ İLE GÖRÜŞMEMİN BİR ANLAMI KALMADI”
Trump ayrıca, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmeyeceğini söyleyerek, "Başkan Şi ile konuşmadım, çünkü buna gerek yoktu. Bu gelişme benim için olduğu kadar, özgür dünyanın tüm liderleri için de gerçek bir sürpriz oldu. Başkan Şi ile iki hafta içinde Güney Kore’deki APEC toplantısında görüşmem gerekiyordu, ancak artık bunun da bir anlamı kalmadı gibi görünüyor" ifadelerini kullandı.
Çin’in dünyayı adeta ‘rehin’ tutmasına asla izin verilmemeli, ama görünen o ki, onların uzun zamandır planı tam da buydu. Bu plan, ‘mıknatıslar’ ve diğer nadir elementlerle sessizce kurdukları tekel benzeri bir hakimiyetle başladı; açıkçası oldukça sinsi ve düşmanca bir adım.
Fakat Amerika Birleşik Devletleri’nin de çok daha güçlü ve kapsamlı tekel pozisyonları var. Sadece bugüne kadar bunları kullanmayı tercih etmedim, çünkü buna gerek yoktu. Ama artık var.”
KARŞILIKLI LİMAN ÜCRETLERİ BAŞLIYOR
Çin Ulaştırma Bakanlığı, cuma günü yaptığı açıklamada, ABD gemileri veya ABD’ye ait, ABD bayrağı taşıyan ya da ABD’de inşa edilmiş gemiler için yeni liman ücretleri getirileceğini duyurdu. Uygulama salı günü yürürlüğe girecek.
Bu karar, ABD’nin Çin gemilerine getirdiği yeni liman ücretlerine misilleme niteliğinde. Çin’in açıklamasına göre bu ücretler, 2028’e kadar kademeli olarak artırılacak. Başlangıçta ton başına 400 yuan (yaklaşık 56 dolar) olacak ücret, 2027’de 880 yuana (123 dolar), 2028’de ise 1.120 yuana (157 dolar) yükselecek.
Aynı şekilde ABD de 14 Ekim’den itibaren Çin yapımı veya Çinli şirketlere ait gemilerden liman başına ücret alacak. Büyük konteyner gemilerinde bu ücretin 1 milyon doları aşabileceği tahmin ediliyor.
PEKİN'DEN ABD'YE TEPKİ
Çin Ulaştırma Bakanlığı, ABD’nin uyguladığı liman ücretlerini “açıkça ayrımcı” olarak nitelendirdi ve bunun küresel tedarik zincirinin istikrarını bozduğunu, uluslararası ticaret düzenine ciddi zarar verdiğini savundu. Çin Ticaret Bakanlığı ise yaptığı ayrı açıklamada, alınan karşı önlemlerin “adil rekabeti korumaya yönelik meşru bir savunma” olduğunu belirtti.
TİCARET ATEŞKESİ SONA ERİYOR
ABD ile Çin arasındaki 90 günlük ticaret ateşkesi süresi kasım başında sona ererken, iki ülke arasındaki karşılıklı yaptırımlar ticaret ilişkilerini yeniden gerginleştirdi. Özellikle ABD’nin tarım ve enerji ürünleri ihracatı sert şekilde düşerken, Çinli ithalatçılar bu ürünleri almaktan kaçınıyor.
“ÇİN'E YÜZDE 100 VERGİ”
Trump, Truth Social üzerinden yaptığı bir diğer paylaşımda da, Çin’in neredeyse tüm ürünlere büyük ölçekli ihracat kontrolleri uygulayacağını açıkladığını hatırlatarak, “Bu karar tüm ülkeleri, istisnasız olarak etkiliyor ve yıllar önce planlandığı açıkça belli olan bir girişim. Uluslararası ticarette benzeri görülmemiş ve diğer uluslara karşı ahlaki bir rezalet” ifadelerini kullandı.
Trump ayrıca, Çin’in bu “benzeri görülmemiş” adımına karşılık olarak ABD’nin de aynı tarihten itibaren Çin mallarına mevcut vergilere ek olarak yüzde 100 oranında yeni gümrük tarifesi uygulayacağını duyurdu:
“Amerika Birleşik Devletleri olarak 1 Kasım 2025’te, hatta gerekirse daha da erken, Çin’e yüzde 100 gümrük vergisi koyacağız. Ayrıca aynı tarihte, her türlü kritik yazılımın ihracatına da kısıtlamalar getireceğiz."
