6 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ekim itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 65,26, yurt içi üretici fiyatları yüzde 122,93 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 3,54, Yİ-ÜFE yüzde 7,83 yükseldi.

TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 57,8, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 85,51 artış gösterdi.

Yİ-ÜFE ise Aralık 2021'e göre yüzde 96,74, geçen yılın ekim ayına kıyasla yüzde 157,69 arttı.

Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranına esas teşkil eden Yİ-ÜFE, ekim ayı sonunda 12 aylık ortalamalara göre yüzde 122,93 artış gösterdi. Çeşitli vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda, vergi, harç ve ceza tutarlarının her yıl yeniden değerleme oranı kadar artması öngörülüyor.

Yİ-ÜFE imalatta yüzde 122,97, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 554,56 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, ekimde bir önceki aya kıyasla yüzde 7,83, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 96,74, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 157,69 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 122,93 arttı.

Sanayinin 4 sektörünün ekimde yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 162,06, imalatta yüzde 122,97, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 554,56 ve su temininde yüzde 109,45 artış olarak gerçekleşti.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 3,49, imalatta yüzde 3,19, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 32,55 ve su temininde yüzde 2,8 artış oldu.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 123,12, dayanıklı tüketim malında yüzde 98,65, dayanıksız tüketim malında yüzde 132,88, enerjide yüzde 417,61 ve sermaye malında yüzde 95,61 yükseliş görüldü.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 2,38, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,29, dayanıksız tüketim malında yüzde 4,3, enerjide yüzde 26,5 ve sermaye malında yüzde 3,1 artış hesaplandı.

Yıllık Yİ-ÜFE'ye göre 23 alt sektör daha düşük, 6 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi.

Yıllık en düşük artış yüzde 67,83 ile diğer ulaşım araçları, yüzde 80,73 ile giyim eşyası, yüzde 82,44 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 554,56, ham petrol ve doğal gaz yüzde 252,78, diğer metalik olmayan mineral ürünler yüzde 214,12 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık Yİ-ÜFE'ye göre 27 alt sektörde daha düşük, 2 alt sektörde daha yüksek değişim oldu.

Aylık en düşük artış yüzde 0,25 ile metal cevherleri, yüzde 0,35 ile ana metaller, yüzde 1,08 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler alt sektörlerinde görüldü. Buna karşılık, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 32,55, ham petrol ve doğal gaz yüzde 8,03 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak sıralandı.

Yıllık değişimler

TÜFE'de, ekimde bir önceki aya göre yüzde 3,54, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 57,8, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 85,51 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 65,26 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibarıyla ekimde bir önceki aya göre en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,36 ile eğitim, yüzde 1,27 ile eğlence ve kültür oldu.

Ekimde artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla yüzde 8,34 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 5,09 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 4,38 ile ev eşyası olarak belirlendi.

TÜFE'de yıllık bazda en az artış yüzde 33,48 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 36,95 ile eğitim, yüzde 41,3 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 61,54 ile eğlence ve kültür olarak kayıtlara geçti.

Geçen yılın aynı ayına göre artış en fazla yüzde 117,15 ile ulaştırma, yüzde 99,05 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 93,63 ile ev eşyasında oldu.

Ekimde endekste kapsanan 144 temel başlıktan 13 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken 4'ünde değişim olmadı, 127'sinde ise artış gerçekleşti.

Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ekimde aylık bazda en az yükseliş yüzde 2,84 ile "Mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde oldu. Yıllık bazda da en yüksek artış yüzde 89,1 ile "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde kaydedildi.

Beklentiler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ekimde TÜFE'nin yüzde 3,54 artacağını öngörmüştü. Bu ortalamaya göre ekimde yıllık enflasyonun yüzde 85,51'e yükseleceği hesaplanmıştı.