Enflasyonun üç katı para cezası geliyor…
PARA CEZALARI BÜTÇE AÇIĞINI MI KAPATTI
Bütçenin iki ay aradan sonra yeniden fazla verdiği ağustos ayında para cezaları kaleminin performansı da yükseldi. Yılın tamamında 245 milyar liralık gelirin beklendiği para cezası kaleminde kesilen ceza tutarı ağustos sonunda 1 trilyon lirayı aştı. Bunun yüzde 15.9’una karşılık gelen 158.8 milyar lirası tahsil edilebildi. Bütçe kanununda 55 milyar 42 milyon lira beklenen trafik para cezalarında kesilen ceza tutarı 83 milyar 99 milyon lira ile bunun yüzde 51 fazlası ceza kesildi. Bunun da yüzde 53.9’una karşılık gelen 44 milyar 760 milyon lirası tahsil edilebildi.
12.6 trilyon liralık hedefin yüzde 88’ine ulaştı
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ağustos ayı bütçe gerçekleşmesine ilişkin açıkladığı sonuçlara göre ağustos sonu itibarıyla genel bütçe gelirleri kalemindeki tahakkuk miktarı 11 trilyon 167 milyar lira ile yılın tamamındaki 12.6 trilyon liralık hedefin yüzde 88’ine ulaştı. Ancak bu tutarın yüzde 69.8’ine karşılık gelen 7 trilyon 799 milyar liralık kısmı tahsil edilebildi.
Tahakkukun önemli bölümünü 8 trilyon 368 milyar lira ile vergi gelirleri oluştururken, bunun yüzde 82.1’ine karşılık gelen 6 trilyon 871 milyar lirası tahsil edildi. Vergi gelirlerinin en önemli kalemlerini 3 trilyon lira ile gelir, kâr ve sermaye kazançları üzerinden alınan vergiler, 3 trilyon 212 milyar lira ile de dahilde alınan mal ve hizmet vergileri oluşturdu.
2024’te bütçenin yüzde 10’uydu
Bütçenin gelir kaleminde önemli unsurlardan birisini de kesilen para cezaları oluşturdu. 2025 yılı Ocak-Ağustos döneminde devletin kestiği para cezaları geçen yılın tamamında kesilen cezanın yüzde 18 üzerinde. 2024 yılında bütçenin 8 trilyon 353 milyar liralık gelir kaleminin yüzde 10’u kadar yani 849 milyar 973 milyon liralık para cezası kesildi.
Bu yıl ise ocak-ağustos döneminde kesilen para cezalarının toplamı 1 trilyon 1 milyar liraya ulaştı. Bütçe kanununda yılın tamamında 245 milyar liralık para cezası öngörülüyordu. Ancak daha 8 aylık dönemde bütçede 245 öngörülen hedefin 4 katı kadar para cezası tahakkuk ettirilmiş oldu.
Yılın geri kalan 4 aylık zaman diliminde para cezası kaleminin performansı, geride kalan 8 aydaki gibi devam ederse yılın tamamında 1.5 trilyon liralık para cezası kesilmiş olacak. Yani bütçeden öngörülen hedefin 6 katı para cezası kesilecek.
Ayrıca şimdiden geçen yılın tamamında kesilen 849 milyar liralık para cezasının yüzde 18 üzerine çıkan cezalar, yılsonunda geçen yılın yüzde 76 fazlasına ulaşmış olacak. Bir başka ifade ile yılsonunda yüzde 30 olarak beklenen enflasyonun yaklaşık üç katı kadar para cezası kesilmiş olacak. Şu ana kadar kesilen para cezasının en önemli bölümünü 602 milyar lira ile vergi cezaları oluşturdu. Bu dönemde 234 milyar lira idari para cezası, 78 milyar lira yargı para cezası kesildi.
Trafik cezası 83 milyar oldu
Bütçe kanununda 55 milyar 42 milyon lira beklenen trafik para cezalarında kesilen ceza tutarı 83 milyar 99 milyon lira ile bunun yüzde 51 fazlasına ulaştı. Ancak kesilen cezanın yarısından biraz fazlasına karşılık gelen 44 milyar 760 milyon lirası tahsil edilebildi.
Geçmiş yıllarda da hedefin üzerinde ceza kesildi
Her ne kadar 2025 yılında bütçe hedefinin oldukça üzerinde para cezası kesilmiş olsa da geçmiş yıl bütçeleriyle yapılan karşılaştırmada, hedef ile gerçekleşme arasındaki farkın en az gerçekleşeceği yılın bu yıl olması bekleniyor. Örneğin 20024 yılında 100 milyar lira para cezası beklenirken, 849.9 milyar liralık ceza kesilmiş. 2023’te 63 milyar lira beklenirken, 529 milyar liralık, 2022’de ise 29 milyar lira beklenirken 454 milyar lira para cezası kesilmiş.
