2025 yılı Ramazan ayı yaklaşırken, gıda fiyatlarında alım gücü vatandaşın bütçesini zorluyor. 2023 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen Ramazan’da sağlıklı beslenme önerilerine uygun menülerde fiyat artışları TÜİK’in gıda enflasyonunu aştı.
Sağlıklı Ramazan menüsü
Bakanlık, Ramazan’da sağlıklı beslenmek için 2023 yılında şu önerileri sunmuştu:
“Sahurda süt, yoğurt, peynir, yumurta, tam tahıllı ekmekler, çiğ sebze- meyve gibi besinlerden oluşan hafif bir kahvaltı yapılabilir ya da çorba, zeytinyağlı yemekler, yoğurt ve salatadan oluşan bir öğün tercih edilebilir. Gün içinde açlık hissinin oluşmasını geciktirmek için midenin boşalma süresini uzatacak kuru fasulye, nohut, mercimek, bulgur pilavı gibi lifli kompleks karbonhidrat kaynaklarının tüketmesi uygun olacaktır. Aşırı yağlı, tuzlu, ağır yemeklerden ve hamur işlerinden uzak durulmalıdır.
Gün içinde özlemle beklenen psikolojik ve fizyolojik açlığın en yüksek olduğu iftar öğününde miktar ve çeşitlilik açısından aşırıya kaçılabilmektedir. Yeterince çiğneyerek çok hızlı yememek sindirim problemleri yaşamamak için önemlidir. Orucun adet olduğu üzere zeytin ya da hurma ve su ile açılmasından sonra yemeğe biraz çorba ve salata ile başlanabilir. Devamında etli sebze yemeği veya yağlı ve ağır olmayan bir et yemeği ve biraz zeytinyağlı sebze yemeği, salata veya söğüş, 1-2 dilim ekmek (pide ile tam tahıllı ekmeği değiştirerek) veya küçük bir porsiyon pilav veya makarna tüketilebilir.
İftar ve sahur arasında meyve, kuru meyve, kabuklu yemişler, süt/yoğurt ve her gün olmamak kaydı ile küçük porsiyonlarda öncelikle meyve tatlıları, sütlü tatlılar tüketilebilir.”
Gıda fiyatları
Önerilere uygun bir şekilde yapılacak alışveriş için oluşturulan listede 2023 yılı Ramazan ayı hemen öncesinde market broşürlerinden derlenen fiyatlarla, 2025 yılında TCMB ile ortak TÜBİTAK çalışmasıyla hazırlanan “marketfiyatı” sitesindeki fiyatlar karşılaştırıldı.
Önerilere göre oluşturulan alışveriş listesi şu gıda ürünlerinden oluşuyor:
Kuru meyve, zeytin, salatalık, elma, portakal, fındık, patates, peynir, yoğurt, helva, zeytinyağı, tarhana, yumurta, maden suyu, et (kıyma), süt, makarna, kuru fasulye, bulgur, hurma (Hesaplamalarda yumurta hariç tüm ürünlerde kilogram fiyatları hesaplandı.)
Enflasyonu aştı
TÜİK’in TÜFE hesaplamalarındaki endekse göre, enflasyon 2023 Mart ayından bu yana yüzde 122 oranında artarken, gıda enflasyonu ise yüzde 115 oranında arttı.
Listedeki ürünlerin artış oranı ise toplamda yüzde 177 oldu.
En çok artış gösteren kuru meyvelere örnek olarak alınan kuru üzüm yüzde 369 ile başta gelirken, en düşük artış da oruç açarken en çok tüketilen ürün olan hurmada yüzde 50 ile oldu.
Asgari ücretin alım gücü
Asgari ücret 2023 yılı ilk yarısında 8.506,8 TL olarak belirlenmişti. 2025 yılı için ise asgari ücret 22 bin 104,12 TL olmuştu.
Ekonomim'den Şeyda Uyanık'ın haberine göre asgari ücretin alım gücü ise listedeki 10 ürünün gerisinde kalırken, 10 ürünün de önüne geçti.
