TÜİK Gelir Dağılımı İstatistiklerini yayınladı : Makas açılıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin 'Gelir Dağılımı İstatistikleri' bültenini düzelterek yeniden yayımladı. Verilere göre, 2023 yılında gelir eşitsizliği derinleşti. En düşük gelir eşitsizliği Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova'da görülürken, en yüksek eşitsizlik ise Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan ve Ankara'da kaydedildi.

Gini Katsayısı 0,420'ye Yükseldi

TÜİK'in Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2023 yılı verilerine göre, servet eşitsizliğini ifade eden Gini katsayısı 0,420 olarak hesaplandı. Bu değer, 2006'dan bu yana yapılan ölçümlerde en olumsuz tabloyu işaret ediyor. Gini katsayısındaki artış, gelir dağılımındaki dengesizliğin daha da derinleştiğini gösteriyor.

Gelir Dağılımındaki Eşitsizlikler Büyüyor

En yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 0,7 puan artarak yüzde 48,7'ye çıktı. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun gelir payı ise 0,1 puan artarak yüzde 6,1 oldu. Bu durum, gelir dağılımında zengin ile yoksul arasındaki uçurumun derinleştiğine işaret ediyor.

Toplam gelir içerisinde en yüksek payı yüzde 48,5 ile 'maaş ve ücret geliri' alırken, müteşebbis gelir yüzde 22,1 ve sosyal transfer gelir yüzde 17,6 ile onu izledi. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 20,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 88,4 olarak gerçekleşti.

Bölgesel Gelir Dağılımı Farklılıkları

Gelirden en fazla pay alan yüzde 20'lik grubun, en düşük pay alan yüzde 20'lik gruba oranını ifade eden P80/P20 oranı Türkiye genelinde 7,9 olarak kaydedildi. En düşük P80/P20 oranı, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova'da gerçekleşirken, en yüksek oran 8,1 ile Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan, 7,8 ile Ankara oldu.

Yüzde 10'luk Gelir Gruplarındaki Hareketlilik

Veriler, gelir grupları arasındaki geçişlerin sınırlı kaldığını gösterdi. 2023 yılında bir önceki yılda en düşük yüzde 10'luk gelir grubunda yer alan bireylerin yüzde 52,1'i aynı grupta kalmaya devam etti. En yüksek yüzde 10'luk gelir grubundakilerin ise yüzde 67,3'ü gelir grubunu korudu. Birinci yüzde 10'luk grupta yer alan bireylerin yüzde 26,4'ü bir üst gelir grubuna geçerken, son yüzde 10'luk gruptakilerin yüzde 12,1'i gelir grubunda birden fazla düşüş yaşadı.

Gelir Eşitsizliği Derinleşiyor

Gelir dilimlerinin tam ortasındaki üçüncü yüzde 20'lik grubun aldığı pay da yüzde 14,3 ile veri setinin en düşük seviyesine geriledi. P80/P20 oranı 7,9 seviyesinde sabit kalırken, gelirden en fazla pay alan yüzde 10'luk grubun, en az pay alan yüzde 10'luk gruba oranını ifade eden P90/P10 oranı ise 14,2'den 13,8'e düştü.

TÜİK'in güncellenmiş verileri, Türkiye'deki gelir eşitsizliğinin 2023 yılında arttığını ve farklı bölgelerde önemli gelir farklılıklarının yaşandığını gözler önüne seriyor. Gelir dağılımındaki bu dengesizlik, ekonomik ve sosyal politikaların önemini bir kez daha ortaya koyuyor.