Emekliler dertli…
KESİNTİ KOMİSYONDA GÖRÜŞÜLÜYOR
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilip önümüzdeki günlerde Genel Kurul’da ele alınması beklenen vergi kanunları ile bazı kanunlarda değişiklik öngören teklif, emeklileri yakından ilgilendiren bir düzenleme içeriyor.
Teklife göre, SGK’dan emekli aylığı ya da geçici veya sürekli iş göremezlik geliri alanların, sigortalılıklarından kaynaklanan genel sağlık sigortası primi ve buna ilişkin borçları, gelir veya aylıklarından en fazla yüzde 25 oranında yapılacak kesintiyle tahsil edilecek.
Peki bu düzenleme kimleri kapsayacak?
Hangi emekliler bu kesintiden etkilenecek, dul ve yetim aylığı alanlar da bu kapsamda mı olacak?
Öncelikle mevcut uygulamayı hatırlayalım. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, nafaka borçları dışında emekli aylıklarına haciz konulamıyor. Ancak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında, SGK’nın alacakları öncelikli sayıldığı için emekli maaşlarının dörtte birinden az, üçte birinden fazla olmamak üzere kesinti yapılabiliyor.
Bunun dışında, emekli aylığından herhangi bir kesinti yapılabilmesi için kişinin yazılı rızasının alınması gerekiyor.
DÜZENLEMENİN KAPSAMA ALANI
Milletvekillerinin komisyonda yönelttiği “Bu düzenlemeden kimler etkilenecek?” sorusuna SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün yanıt verdi. Ertüzün, konuyu örneklerle açıklayarak, memuriyetten ayrılıp daha sonra tekrar memuriyete dönen ya da sigortalı olarak çalışan bazı kişilerin geçmiş dönemlerden kalan genel sağlık sigortası prim borçlarının bulunabildiğini belirtti.
Bu kişiler emekli olduklarında, borç sorgulaması yapılmadan aylık bağlandığını söyleyen Ertüzün, memurlar ve 4/a (SSK) kapsamında çalışanlar için emekli maaşı bağlanmadan önce borç kontrolü yapılmadığını, sadece BAĞ-KUR’luların emekli aylığı bağlanmadan önce prim borcu sorgulamasından geçtiğini ifade etti.
BAĞ-KUR PRİM BORCU
Kanuna göre, BAĞ-KUR’lulara malullük veya yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için genel sağlık sigortası primi dahil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekiyor. Aynı şekilde, BAĞ-KUR’lunun vefatı durumunda dul ve yetim aylığı bağlanabilmesi için de bu borçların kapatılması şart.
Borcunu ödemeyen BAĞ-KUR’lulara ya da hak sahiplerine maaş bağlanmıyor. Buna karşın, SSK ve Emekli Sandığı kapsamındakilere emekli aylığı bağlanırken borç sorgulaması yapılmadığı için, geçmişe ait prim borçları emeklilik sonrası tespit edilebiliyor.
İŞTE O KAPSAMA GİRENLER
Ertüzün, söz konusu madde kapsamındaki kişilerin ya memuriyetten ya da SSK’dan emekli olmuş ve ara dönemlerde GSS borcu doğmuş kişiler olduğunu söyledi. Bu kapsamda yer alan kişi sayısı 961 bin. Ayrıca, 1999 öncesi sigortalılığı başlamış ve GSS borcu olan da 304 bin kişi bulunuyor.
İsmail Ertüzün, bu düzenleme getirilmemiş olsaydı SGK’nın söz konusu alacaklarının haciz ve icra gibi arzu etmedikleri yöntemlerle tahsil edilmek zorunda kalınacağını, yapılan bu düzenlemeyle çok da sıkıntıya yol açmadan sorunu çözmeye çalıştıklarını ifade etti.
DUL VE YETİM AYLIĞI ALANLARDAN DA KESİLECEK Mİ?
Kanun teklifi Genel Kurul’da aynen kabul edilirse dul ve yetim aylığı almakta olan ve aylık aldıkları dosyadaki kişinin prim borcu bulunanların ölüm aylığından da yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek.
O KESİNTİ NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Prim borcu bulunan emeklilerin aylıklarında kesinti yapılmasına dair düzenleme 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek. Borcu bulunan emeklilerin aylıklarından ocak ayından itibaren kesinti yapılmaya başlanacak.
