İki önemli NATO müttefiki Türkiye ve İngiltere arasındaki karşılıklı ticaret için önümüzdeki günler önemli bir dönüm noktası olacak. Çünkü Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması›nın (STA) modernizasyonuna yönelik ilk müzakere turu yakında başlıyor.
İKİ ÜLKE İÇİN HAYATİ ÖNEME SAHİP ANLAŞMA
Türkiye ve Birleşik Krallık arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) güncellenmesi süreciyle iki ülkenin ticari ilişkilerinin daha da güçlendirilmesi amaçlanıyor. STA’nın güncellenmesi ve yeni alanlarla genişletilmesi, bu ekonomik iş birliğinin güçlenmesi için önemli bir fırsat olacak.
Karar, iki ülke ticaret bakanlarının mayıs ayında Londra’da gerçekleştirdiği görüşmeler sonucunda alınmıştı. Peki, iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması ne zaman ve neden imzalandı?
ANLAŞMA SANAYİ ÜRÜNLERİNİ KAPSIYORDU
O zaman 5 yıl kadar önceye bir gidelim… Birleşik Krallık, 31 Ocak 2020’de Avrupa Birliği’nden resmen ayrıldı. Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ilk STA da bu ayrılığın ardından 29 Aralık 2020 tarihinde imzalandı. Anlaşma, Türkiye ve İngiltere arasında sanayi ürünlerini kapsıyordu.
YENİ GÜNDEMDE ANLAŞMANIN KAPSAMI GENİŞLETİLECEK
Bu anlaşma şarttı; çünkü Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmasıyla sona eren AB-Türkiye Gümrük Birliği kapsamındaki ticari ilişkilerin devamını ancak bir STA sağlayabilirdi. 2023 yılında yapılan ortak değerlendirme, anlaşmanın kapsamının genişletilmesi gerektiğini ortaya koydu.
STA'NING ÜNCELLENMESİNE NEDEN İHTİYAÇ VAR?
2024’te iki ülke arasındaki ticarette yaklaşık 28 milyar sterlin seviyesine ulaşıldı. Türkiye, İngiltere’nin 16’ncı büyük ticaret ortağı konumunda. Halihazırda İngiliz şirketleri, Türkiye'nin 86 milyon nüfuslu büyüyen pazarına 9,3 milyar sterlin değerinde mal ve hizmet ihraç ediyor. İngiltere, dünyanın en büyük ikinci hizmet sektörü ihracatçısı konumunda. 2024›te Türkiye'ye yapılan ihracatın yüzde 34›ünü hizmetler sektörü oluşturdu. STA’nın güncellenmesiyle iki ülke arasında toplam ticaretin yüzde 33›ünü oluşturan stratejik sektörlerdeki teknik engellerin ortadan kaldırılarak daha hızlı, şeffaf ve güvenli şekilde ticaret yapılması hedefleniyor.
Türkiye’de İngiliz firmalarının yatırımları 2023 sonu itibarıyla 9 milyar dolara ulaştı. İngiltere’de Türk şirketlerinin yatırımları 4,3 milyar dolar seviyesinde. Müteahhitlik sektörü en önemli sektörler arasında. Serbest Ticaret Anlaşması’nın güncellenmesi ve yeni alanlarla genişletilmesi, bu ekonomik iş birliğinin güçlenmesi için önemli bir fırsat olacak.
KONYALI SAYANİCİLERİ İÇN BU ANLAŞMA HAYATİ ÖNEME SAHİP
Konya 2024 yılında 186 ülkeye 3,5 milyar doları aşkın ihracat gerçekleştirerek, Cumhuriyet tarihinin ihracat rekorunu kırdı. Konya'nın ihracat Listesinde İngiltere Almanya'dan sonra ilk sırada geliyor. 2025 yılının ilk 7 ayında 1 milyar 961 milyon dolarlık ihracat hacmine ulaştı. Türkiye genelinde 11’inci sırada yer alan kent, Temmuz ayında 321 milyon dolarlık dış satım yaptı. Makine, otomotiv ve hububat ihracatı Konya’nın lokomotif sektörleri oldu.
Konya 2.700'den fazla ihracatçı firması ile 160'ın üzerinde ülkeye ihracat yapmakta. Konya, ihracatını 20 yılda 87 milyon Dolardan 2,16 milyar Dolara çıkararak ihracatında 25 kat artış sağlandı. Ayrıca 916 milyon Dolar ithalat ile dış ticaret fazlası veren bir il.
Konya'dan İngiltere'ye ihracatında Motorlu Kara Taşıtları ön plana çıkarken, temelde tekstil (Örme Giyim ve Örülmemiş Giyim) ve makine (Elektrikli Makinalar ve Mekanik Cihazlar) sektörleri en çok ihracat yapan sektörler olarak görülüyor.
Fotoğraf: Ekonomim