Türkiye'de bir önceki yıla göre, buğday üretimi %5,5 oranında azalarak 20,8 milyon ton, arpa üretimi %12,0 oranında azalarak 8,1 milyon ton, çavdar üretimi %15,7 oranında azalarak 257 bin ton, yulaf üretimi %4,9 oranında azalarak 390 bin ton, mısır üretimi ise %10,0 oranında azalarak 8,1 milyon ton oldu.
Bu çerçevede buğdayda bol arz, sınırlı fiyat. Rekor üretim ve rahat stoklar, buğday piyasasında 2026 boyunca yukarı yönlü fiyat hareketlerini sınırlayacak.
BUĞDAY PİYASASI
Artık küresel buğday piyasası 2026 yılına yüksek arz ve rahat stoklarla giriyor. Chicago vadeli işlemlerinde buğday fiyatlarının 5,20 doların altına gerilemesi, piyasanın bol arzı fiyatladığını gösteriyor. Fiyatlar aylık bazda yüzde 2,7, yıllık bazda ise yüzde 6 düşüş kaydederken, görünüm 2026’da da sert bir yükselişe alan bırakmıyor.
2025/26 sezonunda küresel buğday üretiminin rekor seviyelere ulaşması bekleniyor. Yaklaşık 829 milyon tonluk üretim tahmini, hem önceki sezona göre yüzde 3,5’lik artışa hem de son yılların en güçlü arz tablosuna işaret ediyor. Üretim tahminlerinin sezon boyunca yukarı yönlü revize edilmesi, arz baskısının yapısal hale geldiğini ortaya koyuyor.
Stoklar rahat, fiyatlar baskı altında
Küresel buğday stoklarının 2025/26 sezonunda yaklaşık 10 milyon ton artarak 271 milyon tona ulaşması, fiyatların yukarı yönlü hareketini sınırlayan temel faktörlerden biri. Stok-kullanım oranının yüzde 33’ün üzerine çıkması, piyasanın beklenenden daha iyi arz edildiğini gösteriyor.
2026/27 sezonuna bakıldığında ise üretimde bir miktar geri çekilme öngörülüyor. Ancak bu daralma, fiyatları yukarı itecek ölçekte değil. Stok-kullanım oranının 2026/27 sonunda da yüzde 32 civarında kalması bekleniyor. Bu da, olası fiyat yükselişlerinin geçici ve sınırlı kalacağına işaret ediyor.
Rekor üretimin mimarları
Avrupa Birliği (AB): 2025/26 sezonundaki üretim artışının ana kaynağı oldu. Zayıf geçen bir önceki sezonun ardından AB buğday üretiminin yüzde 16 artarak 142 milyon tonun üzerine çıkması bekleniyor. Bu, 2015/16’dan bu yana en yüksek seviye.
Rusya: Sezon başındaki olumsuz hava senaryolarına rağmen, verimlerin iyi seyretmesiyle üretimin artarak 86,5 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu hasat, Rusya’nın tarihindeki en büyük üçüncü buğday üretimi olacak.
ABD: Üretim artışı sınırlı kalsa da verimlerin desteğiyle 54 milyon tonun üzerinde bir hasat öngörülüyor. Zayıflayan dolar sayesinde
ABD buğdayı ihracatta avantaj sağlıyor.
Hindistan: 118 milyon tonla rekor üretim bekleniyor. Ancak ihracat yasağı devam ettiği sürece bu arz küresel piyasaya yansımıyor.
2026/27’de denge korunacak
2026/2027 yılı sezonu için bir başka rekor üretim yılı beklenmiyor. Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve Arjantin’de üretimin yıllık bazda gerilemesi bekleniyor. Buna rağmen, küresel arzın tarihsel olarak güçlü seviyelerde kalacağı öngörülüyor.
Çin’in ithalatında gerileme düşüşü sınırlıyor
Çin’in buğday ithalatındaki sert düşüş, küresel talep tarafını sınırlayan bir diğer unsur. Güçlü iç üretim ve zayıflayan yem talebi nedeniyle Çin’in 2026’da da ithalat tarafında temkinli kalması bekleniyor. Bununla birlikte, Rusya-Ukrayna arasında olası bir barış anlaşması orta ve uzun vadede buğday piyasası için aşağı yönlü bir risk oluşturuyor. Karadeniz kaynaklı arz risklerinin azalması, fiyatlar üzerinde baskı yaratabilir.
Konya'da hububat rekoltesi 1 milyon tonun üzerinde arttı
Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya'da buğday ve arpa rekoltesi en ez 1 milyon tonun üzerinde arttı. 2 milyon 100 bin ton olan buğday rekoltesi 2 milyon 750 bine çıkarken, 600 bin ton olan arpa rekoltesi 1 milyon tonun üzerinde gerçekleşti. Konya yaklaşık 2 milyon 270 bin hektarlık alanda tarım yapılırken ülkenin hububat ihtiyacının önemli kısmının karşılıyor. Bu arada Gelecek yıl TMO’nun 3,5 milyon ton buğday ve 1,5 milyon ton mısır, ÇAYKUR’un 680 bin ton yaş çay, TürkŞeker’in 7,7 milyon ton şeker pancarı alımı yapması öngörülüyor.
