Gerçekten var olmayan evler, yapay zekâ ile üretilmiş fotoğraflarla satışa çıkarılıyor. İngiltere’de tam yenilenmiş üç odalı bir ev ilanı, dikkatli kişilerin fark ettiği yapay zekâ izleri nedeniyle gündem oldu.
The Register’ın ortaya çıkardığı ilana ait fotoğraf sonradan silindi.
Görselde hizasız tenteler, duvara dönüşen çitler ve komşunun kapısını kapatan çiçek tarhı gibi yapay zekaya özgü hatalar tespit edildi.
Orijinal (ya da daha az düzenlenmiş) fotoğrafta ise kiremit tente, açık bir yaya yolu ve bitişikteki kuaför dükkânı net şekilde görülüyordu.
TUVALETİN BİLE YERİ DEĞİŞTİRİLDİ
Emlak sektöründe bilgisayar destekli görselleştirme (CGI) uzun süredir “sanal dekorasyon” amacıyla kullanılıyordu. Ancak yapay zeka ile artık yalnızca koltuk eklemek değil, evin mimari yapısını bile değiştiren manipülasyonlar yapılmaya başlandı.
YAPAY ZEKÂYLA HER ŞEYİ YAPIYORLAR
The Register, söz konusu ilanda tuvaletin yerinin bile değiştirildiğini belirtti. İlandan sorumlu emlak ajansı olayla ilgili soruları yanıtlamayı "meşgul oldukları" gerekçesiyle reddetti.
Uzmanlar bu durumun hukuka aykırı olabileceğini vurguluyor. Reading Üniversitesi’nden yapı denetim uzmanı Dr. Adrian Tagg, bunun kanun kapsamına girebilecek kadar ciddi bir sorun olduğunu söyledi. Tagg, “Bina denetçileri doğru ve kanıta dayalı bilgi vermekle yükümlü.
Emlakçılıkta ise bu profesyonel sorumluluk hiç olmadı” dedi.
EVİN NUMARASI YANLIŞTI
Emlak sektörünün itibarını daha da zedeleyen bu trend, potansiyel alıcılar arasında öfke yaratıyor.
ABD’de yayınlanan bir başka ilan, evin numarasını bile yanlış gösteren ağır düzenlenmiş bir yapay zeka yapımı görseliyle tepki çekti. Bir kullanıcı, “İlan fotoğraflarında yapay zeka kullanımı yasaklanmalı” yorumunu yaptı.
Buna rağmen sektör, yapay zekayı kucaklamış durumda.
McKinsey & Company, 2023’te yayınladığı bir raporda teknolojinin emlak sektörüne 110 ila 180 milyar dolar arasında değer katabileceğini öngörmüştü.
TÜRKİYE'DE VAR MI?
Bazı emlak ofislerinin e-ticaret platformlarında düşük fiyatlı ev ilanı vererek müşterileri aldattığını belirten tüketici dernekleri ve sektör yetkilileri, konut almak isteyenleri dolandırılmaması konusunda uyarıda bulunuldu.
TÜKETİCİ ALDATILIYOR
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, konuya ilişkin daha önce yaptığı açıklamada, tüketicilerin en çok yakındığı konular arasında emlakçıların doğru olmayan uygulamalarının bulunduğunu kaydederek, bu konuda kendilerine sık sık şikayet geldiğini söylemişti.
SAHTE İLANLAR
Koçal, e-ticaret platformlarının yaygınlaşması ve kullanıcı sayısının artmasıyla dolandırıcılık yöntemlerinin de değiştiğini ifade ederek, "Son yıllarda en çok gördüğümüz ve bir türlü engel olunamayan yöntem de e-ticaret platformlarından düşük fiyatlı ve sahte ilan vererek tüketiciyi dolandırmaya çalışmak." demişti.
TAPUYU GÖRÜN, KAPORA VERMEYİN, SENET İMZALAMAYIN
Tüketicinin hayatında bir defa konut aldığını, bu yüzden ince eleyip sık dokuması gerektiği ifade edilirken "Konut alacak kişi tapuyu mutlaka görmeli. O tapu söz konusu daireye mi ait araştırmalı. Çok ciddi suistimaller var bu konuda. Kesinlikle kimseye kapora vermemeli. Boş senede imza attırıyorlar. Uç noktalarda mafyavari çalışan bazı şebekeler var. 'Daireyi gösterme sözleşmesi' diye senet imzalatıyorlar. Kimseyle senet veya iyice okumadan sözleşme imzalanmamalı. İyice okunduktan sonra imzalanan sözleşmenin mutlaka bir nüshası alınmalı. Mal sahibiyle muhatap olmadan ve onun hesabı dışında kimseye kapora gönderilmemeli." deniliyor.
İNTERNET SİTESİNİ BAKANLIĞA ŞİKAYET EDİN
Tüketicinin yanıltıldığı ilanın yayınlandığı internet sitesinin de Ticaret Bakanlığı'na veya Alo 175'e şikayet edilebileceğini belirtiliyor.
