Çevrimiçi oyunlar yasaklanır mı? Dijital oyun endüstrisinin bugün dünyada 50 milyar dolara yakın bütçesi olduğu belirtiliyor. Oyun dünyası medya dünyasının da önemli bir bölümünü teşkil ediyor. Milyarlarca insan bu sanal alanlarda geziniyor.
DİJİTAL OYUNLARIN PSİKOLOJİYE ETKİSİ
Dijital oyunlar, modern toplumda hem eğlence hem de eğitim alanında büyük bir popülarite kazanmış ve bireylerin günlük yaşantılarının ayrılmaz bir parçası haline geldi.
Dijital oyunların kullanıcılar üzerindeki en önemli etkisi, psikolojik ve fizyolojik bağımlılık boyutu bulunuyor. Dijital oyun bağımlılığı; sosyal veya duygusal sorunlara neden olduğu halde, kişinin bilgisayar ya da video oyunlarını aşırı şekilde kullanması ve bu aşırı kullanımı kontrol edememesi şeklinde tanımlanıyor.
BAĞIMLILIĞIN OLMUSUZ SONUÇLARI
Dijital oyun bağımlılığı kavramı, oyunda geçirilen süreden ziyade, ortaya çıkan olumsuz sonuçları ifade etmekte.
Bu eksende yürütülen araştırmalar iki temel görüş üzerine kurulmuştur. Birincisi oyunların, çocuk ve gençlerin zihinsel gelişimine belli açılardan (dikkat ve konsantrasyonu artırıcı, sakinleştirici) olumlu katkı yapabileceği; ikincisi ise, kontrol edilemeyen bir oyun oynama isteğinin, sosyal yaşamda problemli değişime neden olması ve dolayısıyla bağımlılık yapabilmesi olarak değerlendiriliyor.
“Bilgisayar Oyunları ve Bağımlılık: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması” sonuçlarına göre, her 5 üniversite öğrencisinden 1’i oyun bağımlılığı riski taşımaktadır. Her 3 kişiden 1’i, her gün en az 1 saat olmak üzere, saatlerce oyun başında zaman geçirmekte.
OYUNLARIN OLUMSUZ ETKİSİ ŞİDDET
Son zamanlarda video oyunları ile ilgili yapılan içerik analizleri, oyunların yüzde 89’unun şiddet içerdiğini göstermekte. Şiddet içerikli oyunlar, gelişim aşamasındaki kişiliğe zarar verirken, doğru ile yanlışı ayırt edemeyen çocuk ve gençler için oldukça tehlikeli durumlar oluşturabilmekte.
İNTİHARA YÖNLENDİRİYOR
Bazı bilgisayar oyunları ile gençler, oyun üreticisinin bilinçli tercihi ile ruh sağlıkları bozulmak suretiyle, intihara yönlendirilebilmekte. Oyun için gece uyanmaları istenen gençlerin hayatları düzensizleştirilerek, korku gerçekte var olmayan şeyleri oluşturan video ve görüntüler izlemeleri sağlanabiliyor.
TEHDİT VE ZORBALIK
Günlerce devam eden bu süreçte, yanlış değer yargıları uyandırılarak, değersizlik hissi aşılanıyor. Oyun kılıfı altında kendileri hakkındaki kişisel bilgileri Phishing yoluyla çalınan gençler tehdit, şantaj ve siber zorbalık yoluyla tuzağa düşürülerek, intihara sürüklenebiliyorlar. Yapılan araştırmalar şiddet içeren dijital oyunların,
Olumlu sosyal davranışlarda azalma
Düşük yaşam doyumu
Düşmanca duygularda artış
Şiddete karşı duyarsızlaşma
Dikkat sorunları
Depresyon
Saldırganlık
Anksiyete
Şiddet eğilimi
Yalnızlık, gibi psikososyal problemlerle ilişkili olduğunu gösteriyor.
SİNGAPURLU ÇOCUKLAR
Singapur’lu 3034 çocuk ve ergenin iki yıl izlendiği çalışmada, dijital oyun bağımlılığı - depresyon ve okul başarısı arasındaki ilişki incelendi. Normal oyuncu iken bağımlı hale gelenlerde depresyon, anksiyete, sosyal fobi gelişmiş ve okul performansı kötüleşmiştir. Bağımlı oyuncu iken normal oyuncuya dönenlerde ise depresyon, anksiyete, sosyal fobi ve okul başarısında olumlu yönde gelişme ve düzelmeler görüldü.
OYUNLARDAKİ BÜYÜK HAYATİ RİSKLER
Şiddet dışında dijital oyunlar, uyuşturucu, kumar bağımlılığı, pornografi, cinsellik ve İslamofobi gibi bazı gizli tehlikeler de içermekte. Özellikle Avrupa ülkelerinde giderek artan İslamofobinin dijital oyunlar yoluyla da devam ettiği görülmekte.
İslamofobik oyunlarda, ses ve görüntü içerikleriyle İslam düşmanlığı yapılmakta. İslamofobik oyunların içeriğine ve daha detaylı bilgiye Oyunlarda İslamofobi sitesinden erişilebiliyor. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu “Dijital Oyunlarda İslamofobi” adlı bu çalışmanın detayları hakkında bu videodan da bilgi edinebilirsiniz.
Sonuç olarak, çocukların ve gençlerin dijital teknolojiyi kaçınılmaz olarak daha yoğun kullanması dijital oyunları da daha fazla oynamaları anlamına gelmekte. Bu noktada neler yapılabilir diye düşünüldüğünde öncelikle ailelerin, çocuklarının bilgisayarı- interneti kullanma alışkanlıklarını ve özellikle oyun oynama sürelerini izleyerek sınırlandırmaları yararlı olacağı belirtiliyor.
Ayrıca çevrimiçi oyunların ve oyun sitelerinin yaş gruplarına göre derecelendirilmesi ve sınıflandırılması; şiddet içermeyen, yerli, eğitici, öğretici ve geleneksel oyunların dijital ortamlara taşınması gibi önlemlerin alınması da oyun müdavimlerine ve bu konuda endişelenen ebeveynlere güven sağlayacağına dikkat çekiliyor.
HİNDİSTAN'DA OYUNLAR YASAKLANIYOR
Hindistan'da Bilişim Teknolojileri Bakanlığı tarafından hazırlanan “Çevrim İçi Oyunların Teşviki ve Düzenlenmesi Yasa Tasarısı 2025”, kullanıcıların para yatırarak kazanç elde etme beklentisiyle oynadığı tüm oyunların yasaklanmasını öngörüyor. Tasarıda, bu tür oyunların psikolojik bağımlılığa ve finansal zarara yol açtığı vurgulanıyor.
Fotoğraf: Ekonomim