Türk devletleri ortak alfabe konusunda yeni bir döneme giriyor. Türkiye ilk adımı attı.
TÜRK DEVLETLERİ ORTAK ALFABEYE GEÇİYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi'nde açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan yakalanan ivmenin sürmesi için çalışmaların devamının mühim olduğunu vurguladı.
ortak alfabe hususunda Türkiye olarak ilk adımı attıklarının altını çizerek "Cengiz Aytmatov'u anlatan bir eser ile Oğuz nameleri ortak alfabeyle basıyoruz. Bugün de liderlere birer adet takdim ediyoruz." dedi.
Ortak alfabe konusunda ilk adımı Türkiyeden
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
Teşkilatın geride bıraktığı 16 yıl gibi kısa bir sürede kaydettiği başarılara her geçen gün yenilerini ekliyoruz. Güvenliğe yönelik kapasite inşası başta olmak üzere ortak menfaatimizi ilgilendiren her alanda mümkün olan her katkıyı aile meclisimiz bünyesinde sağlamaya hazırız. Yakaladığımız ivmenin sürmesi için çalışmalarımızın devamının çok mühim olduğunun altını çizmek istiyorum.
“ORTAK ALFABE HUSUSUNDA TÜRKİYE OLARAK İLK ADIMI ATIYORUZ”
Türkçe büyük dil modelinin geliştirilmesine hız vermemiz gerekiyor. Ortak alfabe hususunda Türkiye olarak ilk adımı atıyor, Cengiz Aytmatov'u anlatan bir eser ile Oğuz nameleri ortak alfabeyle basıyoruz. Bugün de liderlere birer adet takdim ediyoruz.
Sayın Ersin Tatar'ın Ankara, Şuşa ve Bişkek'in ardından şimdi de Gebele'de aramızda bulunmasından bahtiyar olduğumu da vurgulamak istiyorum. İki devletli adil çözüm yolunda Türk dünyasının Kıbrıs Türkü kardeşlerini yalnız bırakmadığını memnuniyetle müşahede ediyorum.
Bugün bir defa daha Türk devletleri olarak, aramızdaki dayanışma, karşılıklı saygı ve kardeşlik ruhuyla geleceğe emin adımlarla yürüdüğümüzü gösterdik."
ORTAK ALFABE İÇİN ÇALIŞMALAR YAPILDI
Türk dünyası ile ortak alfabe konusunda uzun süredir çalışmalar yapılıyor. Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir. Henüz ortak bir biçime ulaşılamamış olmasına rağmen büyük oranda şekillendi.
1991 yılında başlatılan ortak alfabe çalışmalarının ardından Türk Şûrası (Türk Devlet ve Toplulukları Dostluk-Kardeşlik ve İş Birliği Kurultayı) tarafından 21-23 Mart 1993'te Antalya'da yapılan toplantıda Türkî Cumhuriyetlerin alfabelerine Q, X, W, Ñ, Ä harflerinin eklenmesi ortak karar olarak kabul edildi. Türk Keneş kurulu tarafından da benimsenen bu karar uygulandığı takdirde (inceltme ve vurgu işaretli harfler hariç) 34 harfli bir alfabe Türk dünyasının önemli bir bölümünde en azından protokolde yürürlüğe girmiş olacak.
Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu 3. Toplantısı, Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu işbirliğinde 9-11 Eylül 2024 tarihlerinde Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de yapıldı. Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerden oluşan komisyon üyelerinin katıldığı toplantıda, Ortak Türk Alfabesi önerisi üzerinde uzlaşı sağlandı.[3] 34 harfli Ortak Türk Alfabesi, Türk dünyasındaki farklı lehçeler ve dil ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlandı.
İŞTE Türk Dilleri Ortak Alfabesi
Büyük A Ä B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N Ñ O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z
Küçük a ä b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n ñ o ö p q r s ş t u ü v w x y z
NOT: Sesli harflerin uzun biçimleri düzeltme imi ile gösterilir: Â, Ê, Î, Ô, Û.
