Dünya değişirken teknolojik gelişmeler iş yaşamını ve mesai anlayışını değiştiriyor…
YARI ZAMANLI MESAİ
Teknolojik gelişmelerle değişen iş hayatında yarı zamanlı çalışma da ülkelere göre değişim gösteriyor. Daha fazla esneklik ya da daha iyi bir iş-yaşam dengesi arayışı olanlar yarı zamanlı işlere daha çok yöneliyor. İşletmelerin de hem maliyet hem de farklı iş yüklerini yönetmek için tercih ettiği yarı zamanlı çalışma şekli ücretlerin düzeylerine göre de ülkelerde farklılaşıyor.
AB’nin istatistik kurumu olan Eurostat verilerine göre, AB'de 2024 yılında çalışanların yüzde 17,1'si yarı zamanlı çalışan oldu.
Yarı zamanlı çalışma, işinde tam zamanlı çalışanlardan daha az çalışma saatlerine sahip kişi olarak tanımlıyor. OECD'ye göre, haftada 30 saat ve altında çalışmak yarı zamanlı çalışma anlamına geliyor.
Avrupa’da yarı zamanlı çalışma oranları
Euronews’in haberine göre, Avrupa'daki 33 ülke genelinde, yarı zamanlı çalışma oranı Bulgaristan'da yüzde 1,5 olurken, en yüksek olan İsviçre'de yüzde 40,5'e kadar çıkıyor. Hollanda’da da yüzde 38,9 ile İsviçre'nin hemen ardından geliyor.
Avusturya ve Almanya'da da yarı zamanlı çalışma oranı çok yüksek olurken, bu ülkelerde yaklaşık on kişiden üçü yarı zamanlı çalışıyor.
Sıralamanın en alt kısımların Bosna Hersek, Romanya, Hırvatistan, Slovakya ve Macaristan gibi ülkelerde yarı zamanlı çalışanların oranı yüzde 5'in altında kalıyor.
Hangi sektörlerde yaygın
2024'te Hollanda, AB'de kadın istihdamının en yüksek olduğu ülke olarak AB ortalamasının 12,7 yüzde puan üzerinde istihdam sağlamıştı. Hollanda'da genç istihdamı (15–24) AB ortalamasının 40 yüzde puan üzerinde ve yaşlı çalışanların (60–64) istihdam oranı ise 15 yüzde puanın üzerindeydi.
Çarpıcı cinsiyet farkı
Belirgin bir cinsiyet farkı da görülüyor. Yarı zamanlı istihdam, kadınlarda yüzde 27,8 olan orana karşılık, erkeklerde yüzde 7,7 ile çok daha yüksek oluyor.
İsviçre, Hollanda ve Avusturya'da istihdamdaki kadınların yarısından fazlası yarı zamanlı çalışıyor. Almanya da bu seviyeye çok yakın.
Erkeklerde oranın biraz daha yüksek olduğu tek istisna Romanya; Bulgaristan'da ise fark yok.
yarı zamanlı mesaide Türkiye’de durum
Türkiye, AB ülkelerinin de yer aldığı listelerde ortalarda yer alırken, yarı zamanlı çalışmanın görece düşük kaldığı ülkelerden oluyor.
Türkiye’de yarı zamanlı çalışma oranı yüzde 10,7 olurken, bu oran erkeklerde yüzde 7,4 ve kadınlarda ise yüzde 17,1 olarak görülüyor.
