Meclise gelen torba yasa teklifi hazineye önemli bir kaynak sağlayacak.
2026 YILINDA ÖDENECEKLER
Torba teklifle vergi ve harçlarda artışın yanı sıra istisnaların daraltılmasıyla bütçeye sağlanacak kaynağın büyüklüğü 200 milyar TL’yi bulacak.
Bütçeye en büyük katkının 97,6 milyar TL işveren prim teşvikinin düşürülmesinden geleceği belirtiliyor.
200 MİLYARLIK GELİR
Uzmanlara göre torba yasa ile yapılacak düzenlemelerin bütçe gelirlerine artış yönünde 252 milyar lira, azalış yönünde ise 50 milyar lira katkı sağlaması, net katkının ise 200 milyar lirayı aşması bekleniyor. Bu rakamın, Cumhurbaşkanı kararıyla 246 milyar liraya çıkabileceğine de işaret ediliyor.
Etki analizine göre işveren prim teşvikinin 2 puana düşürülmesiyle kamu giderlerinde 97.6 milyar liralık azalma bekleniyor. Uzun vadeli sigorta kolları işveren hissesi prim oranının 1 puan arttırılması, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinin 4 puanlık indiriminin 2 puana düşürülmesi, genç girişimci teşvikinin yürürlükten kaldırılması planlanıyor.
Uzmanlarca ypılan yasa teklifinin etki analizinde, “Prim oranındaki 1 puanlık artışın mali etkisi toplam 110.96 milyar lira. İşveren prim teşvikinin 2 puana düşürülmesiyle kamu giderlerinde yıllık 97.6 milyar lira azalma öngörülmekte. Genç girişimci teşvikinin kaldırılmasının toplam mali etkisi 11.7 milyar lira olarak belirlendi.
Kira istisnasından 22 milyar TL
Torba yasa teklifiyle mesken kira gelirlerine yönelik istisna sınırlandırılıyor. 2024 yılında 1 milyon 985 bin 950 mükellef bu istisnadan yararlandı. Düzenlemenin ardından sayının 500 binin altına düşmesi bekleniyor. 2026 yılında elde edilen gelirlere uygulanması öngörüldüğünden 2027 yılı için bugünkü verilere göre yaklaşık 22 milyar lira gelir etkisi bekleniyor. Bir başka düzenlemeyle kiraya verilen konutlar için alınan krediler nedeniyle ödenen kredi faizlerinin gider yazılması imkanı kaldırılıyor. Bu düzenlemeden 1.6 milyar lira gelir geleceği tahmin ediliyor.
YASADAKİ Harç düzenlemesinin ayrıntıları
Etki analizinde mesleklere getirilen harç düzenlemesi de ayrıntılı bir şekilde anlatıldı. Yapılması öngörülen düzenlemeyle, mevcut durumda harca tabi olmayan;
ayakta teşhis ve tedavi yapılan yaklaşık 10 bin 900 özel sağlık kuruluşundan yıllık 20 ila 50 bin lira arası,
yaklaşık 17 bin 46 adet ağız ve diş sağlığı hizmeti sunulan özel sağlık kuruluşuna ait belgelerden 20 ila 40 bin lira,
9 bin 344 adet veteriner hekim muayenehane ve poliklinikleri ile
hayvan hastanelerine verilen ruhsatlardan 10 bin ila 40 bin lira arası,
13 bin 536 adet kuyum işletmesinden yıllık 30 bin lira,
78 bin 760 adet ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımı yapan işletme ile
86 bin 488 adet taşınmaz ticareti yapanların yetki belgelerinden yıllık 20 bin lira harç alınması planlanıyor.
Yine madde ile 159 adet ticari havayolu ve genel havacılık işletme ruhsatlarından ve kıymetli madenler kuruluş ve faaliyet izin belgelerinden yıllık harç alınması sağlanıyor.
Yapılması öngörülen düzenleme ile 4.5 milyar liralık gelir elde edileceği tahmin ediliyor.
ARAÇ SATIŞI VERGİSİ
Yasa teklifiyle araç satışlarına binde 2 harç geliyor. Uzmanların etki analizine göre, 2024 yılında 9.2 milyon ikinci el araç, 1.3 milyon sıfır araç satışı yapıldı. Bu satışlara göre, 2026 yılı için yaklaşık 13.1 milyar liralık gelir bekleniyor.
Kanun teklifinde Bireysel Emeklilik Sigortası (BES) için yüzde 30 olan devlet katkısının sıfıra indirilmesi ya da yüzde 50’ye çıkarılmasına yönelik Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Etki analizine göre yaklaşık 10 milyon BES katılımcısı ve 7.5 milyon OKS kapsamında çalışan bulunuyor. Emeklilik Gözetim Merkezi tarafından devlet katkısı için 2026 yılı ödenek ihtiyacı orta senaryoda tahmini 132 milyar lira olarak hesaplanıyor. Bu durumda düzenlemenin ardından Cumhurbaşkanı Kararı ile katkı payı oranında yapılacak her yüzde birlik değişikliğin 2026 rakamlarıyla yaklaşık 4.5 milyar lira her yüzde onluk değişimin ise yaklaşık 45 milyar lira ödenek ihtiyacını azaltacağı/artıracağı tahmin ediliyor.
