Sağlık Bakanlığının yeni bütçesi TBMM'de

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 85 yaş üzerindeki tüm kişilerin kendilerinden sorumlu bir hekime emanet edileceği, ayrıca sağlıklı nesiller için normal doğumu özendirmek üzere her gebeye bir ebenin verileceği çalışmaların hazırlıklarını yaptıklarını bildirdi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yapan Koca, hastanelerdeki 442 gebe okulunda ve birinci basamaktaki 1080 gebe bilgilendirme sınıfında hamileler ve eşlerine yönelik doğuma hazırlık eğitimi ve danışmanlık hizmeti sunulduğunu söyledi.

Türkiye'deki doğumların yüzde 98'inin hastanede gerçekleştiğini, doğum yapılan hastanelerin tamamının bebek dostu hastane sertifikasına hak kazandığını aktaran Koca, evde sağlık hizmetinin altyapısı ve kapsamını da genişlettiklerine işaret etti.

Bakan Koca, "Uzaktan sağlık hizmetiyle mekandan ve ulaşımdan bağımsız bir dönem başlıyor. Bu hususta yasal altyapıyı tamamlamış olmakla birlikte henüz uygulama yaygınlaşmış değil. Öncelikle pilot illerimizde yaşlı ve engellilerimizin reçeteleri ve sağlık raporlarını onlar evlerindeyken düzenleyerek uygulamayı başlattık. Kısa sürede ülke geneline yaygınlaştıracağız." diye konuştu.

- "2023 bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı 8 kat artırdık"

Sağlıklı Hayat Merkezlerinin ekim ayı itibarıyla 232'ye ulaştığını aktaran Koca, "Sağlık tesislerimizde arındırma ve rehabilitasyon merkezlerini hayata geçiriyoruz. 2023 yılı bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı, bugüne taşınan rakamlarla reel olarak 8 kat artırıp 84 milyar 39 milyon liraya çıkardık." açıklamasında bulundu.

Bakan Koca, bugüne kadar 57 bin hastanın hava ambulansıyla, 31 bin hastanın deniz ambulansıyla taşındığını, bu yılın 10 ayında kara ambulanslarıyla taşınan hasta sayısının ise 6 milyona yaklaştığını bildirdi.

- "Yoğun bakımdaki hastalarımızın sağlık bilgilerini e-Nabız'dan günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyoruz"

Gönüllülerden oluşan 14 bin sağlık personeli, 300'ü aşkın aracıyla Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi'nin (UMKE) Türkiye'nin her noktasındaki afetlerin yanı sıra ihtiyaç duyan ülkelerde de hizmet verdiğine dikkati çeken Koca, Bakanlık olarak 953 hastanede 165 bini aşkın yatak kapasitesi ve yüksek teknolojik cihazlar ile hizmet vermeye devam ettiklerini vurguladı.

Sağlık Bakanı Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bakanlığımız hastanelerindeki yoğun bakım yatak sayımızı 28 kat artırarak 24 binin üzerine çıkardık. Küresel salgın döneminde Avrupa ülkeleri dahil tüm ülkeler yoğun bakım krizi ile boğuşurken biz bu dönemi sorunsuz atlattık. Yoğun bakımda sadece kapasite artışı sağlamakla kalmadık. Geliştirdiğimiz uygulamayla haziran ayından itibaren yoğun bakımdaki hastalarımızın sağlık bilgilerini e-Nabız üzerinden günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyor, bilgilendirme yapıyoruz.

Palyatif Bakım Hizmet sunumu ile yaşamı tehdit altında olan hastalarımızın sorunlarını üstleniyor ve bu günlerini mümkün olan en yüksek yaşam kalitesiyle geçirmelerini sağlıyoruz. Yanık tedavisi özellikli bir alandır. Kamu hastanelerimiz bünyesinde açtığımız 20 yanık merkezi, 33 yanık ünitesiyle toplam 646 yatak kapasitesiyle yanık vakalarına süratle müdahale ediyoruz. Ağız ve diş sağlığı teşhis ve tedavi hizmetlerinin kamuda etkinliğini ve erişilebilirliğini artırıyoruz. Ağız ve diş sağlığı hastanesini 36'ya, ayaktan ağız ve diş sağlığı merkezini 133'e çıkardık."

- "İnteraktif Video Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı"

Nadir Hastalıklar Eylem Planı'nın hazırlandığını anımsatan Koca, "İnteraktif Video Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı. Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Hizmet Birimleri (ÇÖZGEM) 3 ilde pilot olarak uygulamaya geçildi. En kısa sürede ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır." dedi.

Sağlıkta dijitalleşme konusunda Türkiye'nin birçok ülkenin hayal bile edemediği bir konumda olduğunu vurgulayan Koca, akredite dijital hastane sayısında, kronik hasta takibinde, mobil uygulamalarla fark yaratıldığını, küresel salgın döneminde bunun yararının fazlasıyla görüldüğünü ve söz konusu dönemde e-Nabız kullanıcı sayısının 68 milyona ulaştığını söyledi.

- "85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlayacağız"

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sağlık çalışanlarının sayısının 777 bini Bakanlık bünyesinde olmak üzere 1 milyon 359 bine ulaştığına dikkate çekerek, şöyle konuştu:

"Buna rağmen, yeni insan kaynağına ihtiyacımız var. Artan talepler karşısında 7 gün 24 saat kesintisiz verilen hizmetlerin çalışanlarımız üzerindeki yükünü takdir edersiniz. Sağlıkta Beyaz Reform kapsamında almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız.

Bu arada son günlerin önemli bir polemik konusu olan hususa da değinmek isterim. Küresel salgınla birlikte tüm dünyada sağlık personeline artan talep çok değişmiş, önemli oranda sağlık personeli hareketliliği yaşanmıştır. Yıllar içinde başka kurumlara geçmek de dahil istifaen Bakanlığımızdan ayrılan hekim ve uzman hekim sayılarını tabloda görüyorsunuz. Aynı şekilde kamuda yeni göreve başlayan hekim sayıları da görülmektedir. Beyaz Reformun hayata geçmesiyle birlikte kamuya dönüşte ani artış olmuştur."

- Kamuda istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayısı yaklaşık 24 bin

Bakan Koca'nın paylaştığı tablodaki verilere göre, 2022 yılında kamudan 2 bin 239 uzman hekim istifa ederken, 9 bin 86 uzman hekim istihdam edildi. İstifa eden hekim sayısı 1955, istihdam edilen hekim sayısı 14 bin 627 oldu.

Böylelikle, bu yıl kamudan istifa eden toplam uzman hekim ve hekim sayısının 4 bin 194 olurken, istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayısı 23 bin 713'e ulaştı.

Söz konusu veriler, ekim ayında istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayıları ile üniversite ve diğer kamu kuruluşlarına geçmek için ayrılanları da kapsıyor.

- Gelecek yıl için 45'i hastane, 177 sağlık tesisinin yatırımı planlandı

Sunumunda 979 birinci basamak sağlık kuruluşu ve 60 bin yatak kapasitesine ulaşan 345 hastane yatırımının, proje aşamasından inşaat aşamasına geçme sürecinin devam ettiğini bildiren Koca, "Son 20 yılda 738'i hastane olmak üzere 3 bin 992 sağlık tesisi tamamlanarak hizmete açılmıştır. Önümüzdeki yıl 45'i hastane olmak üzere 177 tesisin yatırımı planlanmıştır." ifadesini kullandı.

Bakan Koca, Türkiye'nin 161 ülke ve 12 uluslararası kuruluşun salgınla mücadelesine katkı sağladığına dikkati çekerek, bu yıl 56 ülkeye Türkiye'nin sağlık sisteminin tanıtıldığını anlattı.

İkili anlaşmalarla dost ülkelerin sağlık personeline eğitim verildiğini, hastalarının kabul edildiğini, sağlık iş forumlarının düzenlendiğini belirten Koca, Somali, Sudan, Nijer, Bangladeş, Kırgızistan, Filistin ve Arnavutluk'ta da Türkiye Dostluk Hastanelerinin hizmet verdiğini anımsattı.

Türkiye'nin küresel sağlığa katkı sağlamak ve sağlıkta lider ülkeler arasında yer alma hedeflerine ulaşmak için, "Health Türkiye" markasıyla dünyaya açılacağına işaret eden Koca, şehir hastaneleri, USHAŞ, "Health Türkiye Platformu", "Uluslararası Sağlık Hizmetleri Çağrı Merkezi" ile Türkiye'de sağlık hizmeti almak isteyenlere kucak açtıklarını kaydetti.

- "Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 54'e ulaştı"

Bakan Koca, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun (TİTCK) ilaç ve tıbbi cihaz pazarının regülasyonu ve akılcı ilaç kullanımında önemli görevler üstlendiğinin altını çizerek, şu bilgileri paylaştı:

"Yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde 2022'de pazardaki imal ilaç oranı kutu bazında yüzde 89'a, değer bazında ise yüzde 53 seviyesine ulaşmıştır. Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 54'e ulaşmış durumdadır. Piyasaya arzından hastaya kullanımına kadar ilaç ve tıbbi cihaz yönetimini tamamen dijital platformda yürüten bir kurum olması sebebiyle dünyada bir ilk olma özelliği taşımaktadır."

- "Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86'sı Hıfzıssıhha'da üretilecek"

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığının (TÜSEB) üniversite, kamu kurumları ve sağlık sanayisine yönelik 26 farklı alanda AR-GE destek programları başlattığını, bu sayede 1500'den fazla araştırmacı desteklendiğini aktaran Koca, 22 Aralık 2021 tarihinde acil kullanım onayı alan yerli Kovid-19 aşısı TURKOVAC'ın hatırlatma dozu ve birincil aşı olarak klinik çalışma sonuçlarının uluslararası bilim dergilerinde yayımlanarak kabul gördüğünü bildirdi.

Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Ürün Araştırma ve Üretim Merkezi'nin inşasının sürdüğüne işaret eden Koca, "Merkez faaliyete geçtikten sonra aşı ve biyoteknolojik ürün çalışmalarımız daha da hızlanacaktır. Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86'sı Hıfzıssıhha'da üretilecektir." diye konuştu.

- "Merkezi Yönetim Bütçesinde Bakanlığımız için 293 milyar 368 milyon lira ödenek öngörülmüştür"

Bakan Koca, Sayıştay Başkanlığınca yapılan denetimlerde 2020'de 60 olan bulgu sayısının 2021 denetiminde 35'e indiğini söyleyerek, "Çözüme kavuşturulan bulguların 16'sı şehir hastaneleri ile ilgiliyken diğerleri farklı konulardaydı. Bulguların 10'u şehir hastaneleri, 9'u muhasebe kayıtları hakkındadır. Bu bulguların 5'i düzeltildiği halde 2021 mali tablolarına yansımamıştır." şeklinde konuştu.

Koca, Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2021 yılı kesin hesabı ve 2023 yılı bütçesi hakkında şu bilgileri paylaştı:

"2021 yılı kesin hesabı; Sağlık Bakanlığı 98 milyar 858 milyon lira, Türkiye Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü 335 milyon lira, Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu 195 milyon lira, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ise 108 milyon lira olarak gerçekleştirilmiştir.

2023 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde; Bakanlığımız için 293 milyar 368 milyon lira, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüne 323 milyon lira, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna 565 milyon lira, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığına ise 511 milyon lira ödenek öngörülmüştür."

Koca, "Önümüzde önemli fırsatlar var. Türkiye Yüzyılı'nda ülkemizi sağlık ağının merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz. Yüksek teknolojiyle donanmış modern hastaneler bakımından bölgemizde örnek ülke durumundayız. Şehir hastanelerimizi akademik olarak güçlendirip uluslararası alanda lider hale getirecek bir küresel markalaşma hareketini başlatıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

- "Her gebeye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz"

Sağlıkta dijitalleşmede birçok ülkeye de bilgi ve tecrübe ihraç edildiğini, uzaktan sağlık hizmeti ve giyilebilir mobil teknolojilerle sağlık hizmetlerinde yeni bir döneme geçtiklerini vurgulayan Koca, şunları kaydetti:

"Dünyada nadir örneklerden biri olacak şekilde, devletin şefkat ve merhamet elini bir kere daha büyüklerimiz için göstererek 85 yaş üzeri tüm büyüklerimizi kendilerinden sorumlu olacak bir hekime emanet ediyoruz. Dünyada ilk olan aile diş hekimliği uygulamasını ülke sathında yaygınlaştırıyoruz. Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin en kapsayıcı şekilde uygulandığı ilk ve tek ülke olacağız.

Sağlıklı nesiller için, normal doğumu özendirmek üzere her gebeye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz. Bağımlı hastalarımızın yaşama sarılmasını kolaylaştıracak tam donanımlı Bağımlılık Danışma Arındırma ve Rehabilitasyon (BAHAR) merkezlerini yaygınlaştırıyoruz. Özel çocuklarımızın sağlık temas noktasını oluşturacak Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Merkezlerini (ÇÖZGEM) her ilde açıyoruz. Binlerce kişiye yeni istihdam oluşturacak, yerli ve milli sağlık teknolojilerinin merkezi halini alacak Sağlık Vadisi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz."

Bakan Koca, sunumunun sonunda insan için merhametle hizmet etmeyi amaçladıklarını, vicdan terazisinde kendisine yer bulamayan hiçbir konunun da gündemlerinde olmayacağını vurgulayarak, gayret, sebat ve fedakarlıklarıyla zor günlerin birlikte atlatılmasını sağlayan tüm sağlık ailesine teşekkürlerini iletti.

(Bitti)