Konya’nın Ilgın ilçesinde gizemli sırlar barınıyor. Ilgın’ın Yalburt Yaylası sınırlarında bulunan Şangır Mağaza, uzun yıllar boyunca sadece yerel halkın heykel üretim alanı veya tablet yazım yeri olarak biliniyordu. Gizemli sır için bir Doçent Doktor harekete geçerek büyük araştırmalar yaptı.
KUTSAL BİR TAPINMA ALANI OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI
Doç. Dr. Ömür Harmanşah’ın 2010–2011 yıllarında yaptığı arkeolojik araştırmalarla buranın sıradan bir mağara olmadığını, Helenistik Çağ’da Hitit Kralı IV. Tuthaliya tarafından yapılan ve kullanılan kutsal bir tapınma alanı olduğunu ortaya çıkardı. Şangır Mağaza’daki çalışmalar sırasında mimari parçalar, ritüel izleri, çanak çömlekler ve tapınma objeleriyle birlikte Kybele’ye ait heykel parçası bulundu. Bu fotoğraflarda gördüğünüz eser, mağaradan çıkarılan orijinal parçanın ve yapay zekâ ile tamamlanmış temsili hali.
RİTÜEL MERKEZİ OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜYOR
Araştırmalar, mağaranın çevresinde anıtsal duvarlar, küçük ritüel odaları ve şölen artıklarının atıldığı bölümler olduğunu gösteriyor. Bu da buranın sadece dini değil, toplumsal bir ritüel merkezi olarak da kullanıldığını kanıtlıyor.
SU ANITI BÖLGENİN TARİHİ GEÇMİŞİNİ ANLATIYOR
Yalburt Su Anıtı, Konya Akşehir yolunun 16 km kuzeyinde, Ilgın ilçesinin yaklaşık 23 km kuzeydoğusunda, 1.300 m rakımlı Yalburt Yaylası’nda bulunan Hitit İmparatorluk Dönemine ait olan su havuzuna verilen addır.
Yalburt’ta oldukça dik kayalıklarla çevrili olan tepenin kuzeydoğusunda yer alan kaya kütlesinin doğu eteğinde, bölgedeki ender su kaynaklarından birisi bulunmaktadır.
1970 yılında bu su kaynağının etrafında bir pınar inşa etmek maksadıyla iş makineleri ile başlatılan kazılarda, Hitit hiyeroglif yazıtlı kalker taş blokların çıkması üzerine hemen Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne haber verilerek bu kazı çalışmaları durdurulmuştur. Dönemin müze müdürü Raci Temizer başkanlığında oluşturulan bir ekip tarafından burada 1971-1975 yılları arasında ilmî kazı çalışmaları yapılmıştır. Bu kazılar sonucunda su kaynağının hemen yanında Hitit İmparatorluk Dönemine (MÖ XIII. yüzyıl) ait olan su havuzu ortaya çıkarılmış, yazıtlı blokların da bu havuza ait oldukları belirlenmiştir. Kazı sonrası yapılan restorasyon çalışmaları ile de havuz günümüzdeki hâline getirilerek Orta Anadolu’daki en önemli Hitit anıtlarından birisi olarak ziyarete açılmıştır.
MÖ 2 BİN YILA AİT OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI
Kazılarda ortaya çıkarılan yapı kalıntıları ise Yalburt’un Geç Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde iskân gördüğüne işaret etmektedir. Bütün bunlara rağmen son dönemlerde bölgede yapılan yüzey araştırmalarında, Yalburt’a 2 km uzaklıktaki Çobankaya/Şuhut’ta MÖ II. bine ait yoğun malzeme veren bir höyüğe rastlanmıştır.
Tespit edilen bu höyük ile aynı zamanda Yalburt’a dinî bir merkez özelliği kazandıran Hitit su anıtı arasında bir bağ olabileceği fikri ileri sürülmüştür. Bu da o dönemde yaşayan insanların, Yalburt Su Anıtı’nın bakımını sağlamak, korumak ve kült işlerini düzenli bir şekilde yürütebilmek için Çobankaya/Şuhut Höyük’e yerleştirilmiş olabilecekleri şeklinde yorumlanmıştır.
Bilgi: Ilgın İnsanı
Konyapedia
