Sosyal medyanın gündeminden düşmeyen sürü halindeki köpeklerin yaşlı ya da çocuk yaştaki vatandaşlara saldırması kamuoyu tarafından tepkiyle karşılanıyor. Vatandaşlar 30 Temmuz’da TBMM’den çıkan başıboş köpeklerin önce toplanılıp sonra da aşılanarak kısırlaştırılmasını öngören yasa değişikliğinin ne zaman yürürlüğe gireceğini merakla bekliyor. Konuya ilişkin akıllara akıllardaki soru işaretleri ve cevaplarını BBN Haber muhabiri derledi.
Yasa ne zaman uygulanmaya başlanacak?
30 Temmuz 2024 tarihi itibariyle Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’ndan geçerek Resmi Gazete’de yayınlanan 160 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile tüm hayvanlar “sahipli” ya da “sahipsiz olarak nitelendirilecek. Tüm başıboş sokak köpekleri barınaklarda toplanılacak. Eski sistem olan “yakala-kısırlaştır- aldığın yere bırak” metodundan vazgeçilecek. Barınaklarda rehabilitasyonu yapılan başıboş köpeklere önce aşılama işlemi sonrasında ise kısırlaştırma uygulaması yapılacak. Sahipsiz başıboş köpekler sahiplenilene kadar bakımevi işlevi yürüten barınaklarda kalacak. Barınak hayatına uyum sağlayamayan agresif köpekler il ve ilçelerde bulunan hayvan sağlığı kurulları kararıyla veteriner hekimlerin gözetiminde acısız bir şekilde uyutulacak. 4 yıl içinde uygulamaya başlanması öngörülen kanunla birlikte sokaklar vatandaşlar için daha güvenli bir hale gelecek. Başıboş köpek saldırılarında gerçekleşen ölümlerin ve yaralanmaların önüne geçilecek.
Sorumluluk belediyelerde
Getirilen kanunla barınak ve bakımevi kurma görevleri belediyelerin sorumluğu haline gelecek. Nüfusu 25 binin üzerinde olan belediyeler bütçesinin 1000’de 5’ini, büyükşehir belediyeleri ise 1000’de 3’ünü başıboş köpeklerin rehabilite edildiği barınaklara ayıracak. Sorumluluklarını yerine getirmeyen belediye başkanlarına kamu görevini kötüye kullanma suçundan 6 aydan 2 yıla kadar cezalar verilecek.
Konya Büyükşehir’de hazırlıklar sürüyor
Konya Büyükşehir Belediyesi, 30 Temmuz'da TBMM'de kabul edilen başıboş köpeklerin toplanıp, aşılanarak kısırlaştırılmasını öngören yasa değişikliğine yönelik hazırlıklarını sürdürüyor. Türkiye’nin en modern hayvan barınağı olan Konya Büyükşehir Belediyesi Sahipsiz Hayvan Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezi, 1 milyon metrekarelik alanda hizmet veriyor. Tesis, tam donanımlı hayvan hastanesi ve uzman kadrosuyla sokak hayvanlarının bakım, tedavi ve rehabilitasyonunu gerçekleştiriyor. Belediye, yeni yasa kapsamında sokak hayvanları için kısırlaştırma çalışmalarını artırarak, hayvanların daha sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürmelerini hedefliyor.
Kuduz riski her geçen gün yükseliyor!
Türkiye'de kuduz vakaları, özellikle başıboş sokak köpeklerinin sebep olduğu saldırılar nedeniyle artış gösteriyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 2023 yılında kuduz riskli temas sayısı 437 bin 601’e ulaştı. Bu vakaların büyük çoğunluğunun köpek kaynaklı olduğu belirtilirken, köpeklerin kuduz bulaşma vakalarındaki payı yüzde 80’in üzerinde. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre dünyada kuduz bulaşma vakalarının yüzde 99'u köpeklerden kaynaklanırken, Türkiye'de bu oran yüzde 91 olarak açıklandı.
2023 yılında her gün ortalama bin 200 kuduz riskli temas vakası kaydedilirken, bu vakaların büyük bir kısmı köpek saldırılarından kaynaklanıyor. 2018-2022 yılları arasında kuduz riskli temas sayısı ortalama 267 bin iken, 2023’te bu sayının keskin bir artış gösterdiği görülüyor. Buna rağmen, kuduz vakaları her zaman medyaya yansımıyor ve gerçek vaka sayısının daha yüksek olduğu tahmin ediliyor. Yılda ortalama 1-2 insan kuduz vakası görülmeye devam ederken, yetkililer sokak köpeklerine karşı tedbirlerin artırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
*Muhammet Kürşat Ercan
