Konya’nın Halkapınar ilçesinde yürütülen arkeolojik yüzey araştırmaları, Anadolu’nun binlerce yıllık geçmişine ışık tutuyor. Yaklaşık 10 yıl önce de Ambarderesi Vadisi’nin tarih boyunca önemli bir yerleşim ve inanç merkezi olduğunu ortaya koyuldu.
İvriz’in ünlü kralı Warpalawas’a ait kaya kabartmasına benzer anıtsal bir figür, vadinin yamacında keşfedildi. Bu kabartma, Geç Hitit döneminin izlerini taşıyan nadir buluntular arasında yer alıyor. Karşı yamaçta ise yerel halkın “Kızlar Oğlanlar Sarayı” olarak adlandırdığı Orta Bizans dönemine ait bir manastır kalıntısı bulunuyor. Bu manastır, bölgenin yalnızca antik çağlarda değil, Bizans döneminde de önemli bir dini merkez olduğuna işaret ediyor.
Doğal Mağarada Kültsel Ayin İzleri
Araştırma ekibi, manastırın yaklaşık 50 metre kuzeyinde yer alan doğal bir mağarada yaptığı incelemelerde dikkat çekici bulgulara ulaştı. İlk kez 2016 yılında belgelenen bu mağara, girişinde yer alan libasyon çukuru ile birlikte antik dönemin arınma ve temizlenme ritüelleri ile ilişkilendiriliyor. Uzmanlara göre bu çukur, su ya da sıvı sunularla yapılan dini törenlerde kullanılmış olabilir.
Tunç ve Demir Çağı Yerleşimleri Tespit Edildi
Ambarderesi ve İvriz çevresinde yapılan yüzey taramaları, bölgenin Tunç Çağı’ndan Demir Çağı’na kadar kesintisiz yerleşim gördüğünü gösteriyor. Seramik parçaları, mimari kalıntılar ve kült objeler, bu topraklarda uzun süreli bir yaşamın ve inanç pratiğinin sürdüğünü ortaya koyuyor.
Arkeolojik Önemi Büyük
Uzmanlar, bölgedeki bulguların Geç Hitit kültürü, Bizans mimarisi ve Anadolu halk inanışları arasındaki bağlantıyı anlamak açısından büyük önem taşıdığını belirtiyor. KEYAR projesi kapsamında belgelenen mağara ve çevresi, sadece arkeoloji dünyası için değil, kültürel turizm açısından da büyük potansiyele sahip.
Fotoğraflar: Bülent Fakı Şengün / facebook
