Konya’nın Ereğli ilçesindeki İvriz su kaynağı, her yıl yaz aylarında coşkuyla yüzeye çıkan suyu ve eşsiz berraklığıyla bilinirken, bu yıl üst göz olarak adlandırılan kısmından su çıkmadı. Çiftçiler ve yöre halkı endişeli. Doğanın bu sessizliği, bölgede yaşanan kuraklığın boyutunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
KÜLTÜREL ÖNEMİ İLE DİKKAT ÇEKİYOR
Konya'nın Halkapınar ilçesi sınırlarında yer alan ve Toros Dağları'nın derinliklerinden gelen kar sularıyla beslenen İvriz kaynağı, sadece doğal güzelliğiyle değil, tarihi ve kültürel önemiyle de dikkat çeker. Kaynak suyunun hemen yanında bulunan ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan İvriz Kaya Anıtı, Geç Hitit döneminden günümüze ulaşan eşsiz bir mirastır.
Yaklaşık 3 bin yıllık tarihe sahip olan bu kaya kabartması, tarım tanrısı Tasup’un ellerinde buğday başağı ve üzüm salkımıyla betimlendiği, dünyada tarım üzerine yapılmış tek kaya anıtı olarak da öne çıkar. Anıt, binlerce yıldır bölgeye bereketin simgesi olmuştur.
İVRİZ SUYU NEDEN ÖNEMLİ?
İvriz kaynağı, halk arasında “karpuz çatlatan su” olarak bilinir. Çünkü bu suyun soğukluğu ve mineralli yapısı, özellikle yaz aylarında serinletici özelliği ile dikkat çekerken, bölge tarımına da büyük katkı sağlar. Türkiye’nin ilk doğal kaynak sularından biri olan İvriz suyu, yılın 12 ayı alt gözünden akar. Ancak esas coşku, Mayıs-Haziran aylarında üst gözün patlamasıyla yaşanır. Bu olay, Toroslar'dan gelen kar sularının yeryüzüne güçlü şekilde çıkması anlamına gelir.
EN SON 2021’DE BENZER TABLO YAŞANMIŞTI
2025 yılı itibarıyla, uzun yıllardır ilk kez İvriz kaynağının üst kısmı patlamadı. Uzmanlara göre bu durum, Toros Dağları’nda yeterli kar birikimi olmaması ve ilkbahar yağışlarının yetersizliği ile doğrudan ilişkili. En son benzer bir tablo 2021 yılında yaşanmış, yine kuraklık ciddi şekilde hissedilmişti.
Delimahmutlu Çayı’ndan gelen suyun debisinin de düşük olması, bu yılki kuraklığın ne kadar derin olduğunu ortaya koyuyor. Çiftçiler, yeraltı sularına bağımlı hale gelirken, ürün verimliliğinde düşüş bekleniyor.
