Türkiye'nin engebeli manzaralarında gizlenmiş, antik Lystra kenti olduğuna inanılan Kilistra, Anadolu'nun en ilgi çekici arkeolojik alanlarından biri olarak dikkatleri üzerine çekiyor. Konya'ya 49 km uzaklıkta bulunan bu kayıp şehir; Roma, erken Hristiyan ve kaya kesim mimarisinin büyüleyici bir karışımı sunmakla birlikte Helenistik dönemden Bizans dönemine kadar önemli izler taşıyor.
GENİŞ BİR ALANDA BULUNUYOR
Kilistra’da bulunan seramik eserlerden, bölge tarihinin Geç Tunç Çağı’na kadar gittiği anlaşılıyor. Kilistra’nın üzerinde kurulduğu höyük Helenistik ve Roma dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılmış ve Bizans döneminde kayalara oyulan yerleşmeler daha geniş bir alana yayılmış.
MS 1. yüzyılda Aziz Paul ve Barnabas’ın Pisidia Antiocheia (Yalvaç) üzerinden Iconium (Konya) ve Lystra’ya uğraması sonunda Hıristiyanlık bölgede yayılmaya başlamıştır. Bu dönemde, ilk kadın azize olan Azize Thecla (Aya Tekla) da olmak üzere çok sayıda kişiyi Hıristiyanlığa kazandırmışlar. 11. yüzyıldan itibaren Türklerin egemenliğine giren kent, 1466 yılında Osmanlı topraklarına katılmış. Kent Erken Bizans döneminde doğal kaya oluşumuna paralel olarak beş ayrı mevkide kurulmuştur. Kaya oyuğu yerleşimi şeklindeki kentin kuruluşunda ve yapılaşmasında gizlilik esas alınmıştır. Geriden bakıldığında doğal bir kaya gibi görünen yerleşme yerlerinin iç kısımları geniş mekânlar hâlinde oyulmuş, aydınlatma ve havalandırma kamufle edilerek mazgal ve baca açıklıklarıyla sağlanmış.
KRAL YOLU DETAYI
Mimaride dinî (şapel, kilise, manastır), sosyal amaçlı (mesken, sarnıç, şaraphane, işlik, atölye, çeşme, mezar), savunma ve güvenlik amaçlı (gözetleme kulesi, garnizon, karakol ve sığınaklar) yapılara rastlanmaktadır. Günümüzde kentte korunmuş olan yapılar gezilebilmekte olup bölge Hıristiyan hacılar için de önemli bir ziyaret merkezidir. Kilistra Antik Kenti’ne Hatunsaray yönünden gelen ve hâlen taş döşemeleri yerinde korunmuş olan Kral Yolu izlenerek girilmektedir.
