Konya’da medeniyetin ilk izleri bundan binlerce yıl geriye dayanıyor. Milattan önce 7400 yıllarında, bugünlerde Konya merkeze 45 kilometre olan Çatalhöyük’te başlayan insan yerleşimi uzmanlar tarafından Anadolu’nun ilk yerleşimi olarak anılıyor. Bu özelliğiyle sadece Anadolu’nun değil, bütün insanlık medeniyet tarihinin ilk şehir merkezi olarak tarihe damga vuran Konya, medeniyetler tarihindeki yerinin ne kadar önemli olduğunu göstermiştir.
Medeniyetlerin beşiği ‘Konya’
Onlarca farklı medeniyetin, krallığın ve devletin hüküm sürdüğü bu şehir, zaman içinde Hititler, Lidyalılar, M.Ö. 6. yüzyılda Persler, M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender, Selevkoslar, Bergama Krallığı, M.Ö. 2. yüzyılda Roma gibi çeşitli devletlerin kontrolüne girdi. 500 yıl kadar Roma, yani bilinen ismiyle Bizans’ın kontrolünde kalan şehir, 7. yüzyılda İran’da faaliyet gösteren Türk devleti Sasaniler’in, elli yıl kadar sonrasında ise Emevi Devleti tarafından kontrol edildi. Şehri Türk yurdu haline getiren gelişmeyse 1071’de Anadolu’ya bir daha çıkmamak üzere giren Büyük Selçuklular’ın Konya Fethi ile gerçekleşmiştir.
Türkün her renginin şehri
Konya’daki Türklerin etnik yapısı ise, özellikle Selçuklular döneminde Oğuz boylarının yerleşimiyle şekillenmiştir. Oğuz Türklerinin Kınık, Avşar, Bayındır gibi boyları bölgeye yerleşmiş ve bu Türk boyları, Konya'nın etnik yapısının temelini oluşturmuştur. Osmanlı döneminde ise Türkmen boyları Konya kırsalında yerleşmiş, Yörükler yarı göçebe hayatı bırakıp bölgeye kalıcı olarak yerleşmiştir.
19. ve 20. yüzyıllarda Balkanlar’dan (özellikle Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya) göç eden Müslümanlar, Kafkasya’dan gelen Çerkesler ve Ahıska Türkleri de Konya'nın demografik yapısına katkı sağlamıştır. Bu etnik çeşitlilik, şehrin kültürel zenginliğini artırmış ve Konya’yı tarihteki önemine ek olarak, bir kültürel ve etnik mozaiğe dönüştürmüştür.
