Konya’nın kalbinde, Karatay ilçesine bağlı Yağlıbayat Mahallesi'nin sakin topraklarında, zamanın izlerini derinlemesine taşıyan bir antik kent yükseliyor: Savatra. Her bir taşıyla Roma’dan Bizans’a, prehistorik dönemlerden Hellenistik kültüre kadar uzanan köklü bir geçmişin sessiz tanığı konumunda.
STRATEJİK BİR GEÇİŞ NOKTASI
Konumu itibarıyla Lykaonia ile Galatia bölgeleri arasında adeta bir sınır karakolu görevi gören Savatra, antik çağda hem askeri hem ticari bakımdan stratejik bir geçiş noktasıydı. Özellikle Bozdağ eteklerine kurulan bu kent, yalnızca konumuyla değil, mimari yapısıyla da dikkat çekiyor. Antik coğrafyacı Strabon, Savatra'nın dünyanın en derin kuyularına sahip olduğunu yazarken, buradan geçen kervanların su ihtiyaçlarını bu kuyulardan karşıladığını da belirtmişti.
İÇ ANADOLU’NUN NADİR GREK MİMARİSİ
Savatra’nın en dikkat çeken özelliklerinden biri, Hellenistik kent dokusunu taşıyor olması. İç Anadolu’da bu ölçekte bir Grek yerleşimi oldukça nadir. Kentin tiyatrosu, yazıtlarda adı geçen kent meclisi, ve ViaSebaste üzerinden Grek kolonilerine uzanan yollar, Savatra’yı bir sıradan antik kent olmaktan çıkarıyor; onu kültürel bir köprüye dönüştürüyor.
Arkeologların ve tarihçilerin gözünde bu özellikler, Savatra’yı eşsiz kılıyor. Demokratik yönetime işaret eden meclis yapısı, sosyal yaşamın izlerini taşıyan tiyatro alanı ve kervan yollarıyla bağlanan ticaret ağı, kentin dönemin önemli merkezlerinden biri olduğunu gözler önüne seriyor.
SAHİPSİZ ZENGİNLİK, KEŞFEDİLMEYİ BEKLİYOR
Bugün, sessizce zamanın içinde kaybolmaya yüz tutan bu antik kent, henüz geniş çaplı bir arkeolojik kazıya sahne olmadı. Oysa Savatra, sadece Konya'nın değil, Anadolu tarihinin de unutulmuş bir parçası olarak yeniden gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor. Yerel halk arasında hâlâ kulaktan kulağa anlatılan hikâyeler, su kuyularına dair efsaneler ve kayıp hazineler söylentisi, bu topraklara farklı bir gizem katıyor.
Savatra, keşfetmeye cesaret edenlere yalnızca taş yığınları değil, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir coğrafyanın derinliklerini sunuyor. Konya'nın kültürel haritasında hak ettiği yere ulaşması için bu sessiz hazineye kulak vermek gerekiyor.
