Müziğin Şifa Gücü: Kalpten Ruha Uzanan Nağmeler
Müzik, insanoğlunun duygularını en derinden etkileyen bir dildir. Kimi zaman bir melodide huzuru bulurken, kimi zaman da bir ezgide gözlerimiz dolabilir. Genellikle müzik bir sanat dalı olarak bilinir fakat müziğin sınırları melodiler, ritimler, güzel sözler ve notalarla sınırlı değildir. Müzik aynı zamanda bir şifa kaynağıdır. Yüzyıllar önce müziğin bu gücünü hem Doğu’nun hem Batı’nın bilginleri keşfetmiş, çeşitli eserlerde müziğin insan üzerindeki etkilerinden bahsetmişler ve hatta müzik terapi yöntemleri kullanmışlardır.
İbn-i Sina, Farabi gibi önemli bilim insanı ve filozoflar farklı makamların insan ruhu ve bedeni üzerindeki etkilerinden yüzyıllar öncesinde bahsetmiş, örneğin Rast makamının kalbe ferahlık, Hüseyni makamının sevgi ve huzur, Uşşak makamının ise duygusal denge verdiğini gibi bilgiler vererek müziğin iyileştirici özelliklerinden bahsetmişlerdir.
Osmanlı döneminde ise müziğin şifa gücü adeta sistemli bir tedavi yöntemine dönüşmüş. Edirne II. Bayezid Darüşşifası, bu anlayışın en güzel örneklerindendir. 15. yüzyılda inşa edilen bu şifahanede ruhsal rahatsızlıkları olan hastalar, su sesi ve ney, rebab, ud gibi enstrümanların tınılarıyla tedavi edilir, her gün belirli saatlerde farklı makamlar çalınır, suyun damlayışıyla birleşen ezgiler hastalara huzur verirmiş. Bugün modern psikiyatri müzik terapisine “yeniden” dönerken, Osmanlı’nın bu kadim uygulamaları bir kez daha anlam kazanmıştır.
Bilim dünyası da artık müziğin iyileştirici etkisini açıkça kabul ediyor. Nöroloji alanında yapılan araştırmalar, müziğin dopamin salgısını artırdığını, stres hormonlarını azalttığını ve hatta Alzheimer hastalarında hafızayı canlandırdığını söylüyorlar. Yani müzik hem kalbi hem zihni aynı anda onarabiliyor.
Sizde dinlediğiniz bir müziğin ruhunuza nasıl etki ettiğini hissedebiliyor musunuz?
Belki de bu yüzden, bir türkü dinlediğimizde içimiz ısınıyor, bir ney sesi duyduğumuzda derin bir huzur hissediyoruz. Çünkü müzik, sadece kulağımıza değil, ruhumuzun en derin yerine dokunuyor.
Kısacası, müzik bir “ilaç” değil belki ama ruhun nefes aldığı bir ihtiyaç. Ve bugün anlıyoruz ki,
“Müzik, ruhun en kadim şifasıdır.” Anlıyoruz ki bu sözün altındaki bilgi birikimi yadsınamayacak kadar fazla…