TYB Konya’da “Bir Şehre Şehrengiz Yazmak” konuşuldu

Türkiye Yazarlar Birliği Konya Şubesi, 2020 yılı kültürel etkinlikler takvimi doğrultusunda, “Şehre Sözümüz Var” anlayışı ile sürdürdüğü programlarını Konya Büyükşehir Belediyesi, Selçuklu, Meram ve Karatay Belediyelerinin katkılarıyla her hafta sonu izleyicileriyle sosyal medya üzerinden buluşturmaya devam ediyor. Bu hafta Yazar Hüzeyme Yeşim Koçak’ın düzenlediği, şair-yazar Dr. Kamil Uğurlu’nun konuşmacı olduğu program, Cumartesi günü TYB Konya Şubesi’nde gerçekleştirildi. Dijital ortamdan yayınlanan programda; “Bir Şehre Şehrengiz Yazmak?” konuşuldu.

Divan edebiyatının mesnevî tarzında yazılan bir ürünü olan Şehrengiz yazmanın 17.yüzyılda çok yaygın olduğunu ve sonraki yüzyıllarda tamamen unutulan bir akım olduğunu, fakat kendisinin bu dalda Konya, Karaman,  Eskişehir, Maraş, Sakarya -Oş Şehrengizi olmak üzere Türk ve Dünya edebiyatına altı şehrengiz kitabı kazandırdığını söyleyen Kâmil Uğurlu; “Şehrengiz, mesnevî tarzında bir şehrin güzellerini ve güzelliklerini anlatan bir yazım tarzıdır. Onun peşinden giden birçok Divan şairi şehrengizler yazmışlar.  İstanbul, Bursa, Edirne başta olmak üzere yani Osmanlı’nın eski payitahtları başta olmak üzere birçok şehir için yazılan bu şehrengizler bir ara bu moda durumunu kaybetmiş, ondan sonra da kaybolmuştur. Biz, asırlar sonra bu şehrengiz meselesini gün ışığına çıkarmaya karar verdik. Şehrengiz, bildiğiniz gibi Farsça bir kelimedir. Tam kelime manası şehri karıştıran olarak tercüme edilebilir ve bu şekilde açıklanabilir.  Bu karıştırma kaos anlamında bir karıştırma değil. Bir arkeoloğun yaptığı karıştırma gibi, araştırma gibi anlaşılmalıdır. Dolayısıyla bu tipi takip edecek olan kişi, ilk önce bu şehirle alakalı ciddi bir bilgiye, bir altyapıya sahip olmalı; onun güzelliklerini ve onun gizli birtakım esrarını mutlaka keşfetmeye çalışmalı, ondan sonra böyle bir güzellemeye, şehrengiz yazmaya teşebbüs etmelidir.” dedi. 

Şehrengizini yazmak istediği şehre hanımıyla birlikte gittiklerini, o şehirle alakalı yazılmış lehte veya aleyhte ne kadar doküman varsa bunların tamamını toplayıp bir kütüphane oluşturduklarını ve bu dokümanları altı ay gibi bir zamanda notlar alarak, birtakım yorumlar çıkararak okuduklarının altını çizen Uğurlu; “Daha sonra söz konusu şehre hanımla birlikte gidip bir yer kiralıyoruz. Hanımla birlikte olmasının çok önemi ve mecburiyeti var; çünkü bizim toplumumuzda eğer bir konunun derinlemesine tetkikini yapacak iseniz hanımların da birtakım ifadelerini bahse konu etmeniz lazım.  Hanımlar, erkeklere bu konularla alakalı kendilerini tamamen anlatmazlar. Dolayısıyla eşimle birlikte gidiyoruz. Orada bazen iki ay olur, bazen altı ay kadar kalıyoruz. Önceden yaptığımız tespitlerin saha üzerinde uygulamasını yapıyoruz. Aldığımız notları tespit ediyoruz, elimizle dokunuyoruz ve meselenin künhüne vâkıf olmaya çalışıyoruz. Ondan sonra oturuyoruz ve gene birkaç ay süren bir çalışma yapıyoruz. Ortaya şehrengizler çıkıyor. Konya Şehrengizi, Karaman Şehrengizi, Eskişehir Şehrengizi, Kahraman Maraş Şehrengizi, Sakarya Şehrengizi ve Oş Şehrengizi bu şekilde ortaya çıktı.” dedi.

Program sonunda TYB Konya Şube Başkanı Ahmet Köseoğlu, Bir Şehre Şehrengiz Yazmak üzerine tecrübelerini paylaşan Dr. Kâmil Uğurlu’ya Sırçalı Medrese’nin taç kapısının minyatürünü günün hâtırasına takdim ederken; “Bu plaketi özelde Konya, genelde Türkiye kültürüne, irfanına, şiirine yapılmış katkılarınıza bir nişane olarak takdim ediyorum. Yeni şehirlere yeni şehrengizler, şiirler yazılmasına vesile olsun inşaallah” dedi.