Konya’da aralık ayına girdiğimiz bu günlerde toprağı eşeleyen çiftçiler faydası saymakla bitmeyen yer elmasını topluyor. C vitamini zengini, demir ve potasyum deposu yer elması, kalp damar ve bağırsak sağlığı için oldukça önemli bir bitki. Faydası saymakla bitmeyen yer elması Konya mutfağında da yaygın olarak kullanılıyor. Çiğ olarak tüketildiği gibi yemeği de yapılan yer elması başta demir, bakır, magnezyum, fosfor ve potasyum olmak üzere çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Ayrıca, prebiyotik görevi gören ve bağırsak sağlığında önemli bir rol oynayan bir tür çözünür lif olan inülin açısından özellikle zengindir. Yer elmasının en önemli sağlık faydalarından biri bağırsak sağlığını desteklemesidir.
Yer elması, kolesterol yönetimi, kan basıncı düzenlemesi ve anti-inflamatuar etkiler de dahil olmak üzere çeşitli mekanizmalarla kalp sağlığına katkıda bulunur. Kan şekeri kontrolüne yardımcı olan yer elması aynı zamanda kanser önleyici özellikleri de var.
KONYALILAR ONA YILDIZ KÖKÜ DER
Konya’da yer elması bitkisi yöresel olarak “yıldız kökü” olarak adlandırılıyor. Konya mutfağında
yer elması yemeği de sevilen tatlar arasında yer alıyor. Hem etlisi hem de zeytinyağlısı yapılan yer elması (yıldız kökü) kadim Konya’nın mahalli yemekleri arasında yer alıyor. Çiğ olarak tüketildiği gibi kavrularak, fırında kızartılarak ve zeytinyağlısı yapılarak -çoğunlukla da beraberindeki sarımsaklı yoğurtla- kış sofralarında yerini almaktadır.
İşte konyapedia’da yer alan bilgiler doğrultusunda Konya’ya özgü yer elması yemeklerinin tarifleri:
fotoğraf: yemek.com/Sevims_kitchen)
ZEYTİNYAĞLI YILDIZ KÖKÜ/YER ELMASI
Malzemeler:1 kg yıldız kökü (yer elması), 2 baş kuru soğan, yarım su bardağı zeytinyağı, 1 havuç, 3 yemek kaşığı pirinç, 1 yemek kaşığı domates salçası, 1 tatlı kaşığı tuz, 1 tatlı kaşığı tozşeker, 1 bardak su.
Yapılışı: Yıldız kökü ayıklanıp ceviz büyüklüğünde doğranır. Yıldız köklerinin kararması için tuzlu, limonlu suya konur. Soğanlar kuşbaşı doğranır, havuçlar halka halka dilimlenir. Tencereye zeytinyağı, havuç ve soğanlar konur. Soğanlar pembeleşinceye kadar kavrulur. Daha sonra yıldız kökleri ilave edilir. Üzerine şeker, tuz, pirinç eklendikten sonra sıcak su dökülür. Kısık ateşte pişirilen yıldız kökü soğuk olarak sofraya getirilir.
ETLİ YILDIZ KÖKÜ (YER ELMASI)
Malzemeleri: Bir kg yıldız kökü (yer elması), yarım kg orta yağlı kuşbaşı kuzu eti, iki baş kuru soğan, iki yemek kaşığı sadeyağ (tereyağı), bir tatlı kaşığı tuz, bir yemek kaşığı domates salçası.
Yapılışı: Yıldız kökü ayıklanır, ceviz büyüklüğünde doğranır. Kararmaması için limonlu tuzlu suya konur. Et, suyunu çekinceye kadar kavrulur. İçine kuşbaşı doğranmış soğan ve sadeyağ ilave edilir. Soğanlar pembeleşince salça ilave edilip iki bardak sıcak su konur. Etler pişince tencereye konan yıldız köklerinin üzerine pişmiş olan etler konur. Hafif ateşte on-on beş dakika pişirilir.
