Baş ve boyun skuamöz hücreli karsinomu (HNSCC) hem kedilerde hem de insanlarda son derece ölümcül ve tedavisi zor bir kanser türü. ABD’de yapılan küçük çaplı bir denemede, bu hastalığa yakalanmış 20 kediye yeni bir ilaç uygulandı. Sonuçlar, kedilerin üçte birinden fazlasında hastalığın kontrol altına alınabildiğini ve yan etkilerin minimum düzeyde kaldığını gösterdi.
Denenen ilaç, insanlardaki baş-boyun kanserleri için tasarlanmıştı ve ilk defa STAT3 adlı molekülü hedef alıyor. Bu molekül, kanserin gelişiminde rol oynayan bazı genlerin çalışmasını kontrol ediyor ve birçok tümör tipinde bulunuyor.
Araştırmacılar, bu molekülün etkisini engelleyerek aynı zamanda bağışıklık sisteminin kanserle savaşmasına yardımcı olan PD-1 proteininin seviyesini artırdıklarını belirtti.
UMUT VEREN HİKAYELER
Çalışmaya katılan kedilerden biri olan Jak adlı 9 yaşındaki siyah kediye, teşhis sonrası yalnızca 6-8 hafta ömür biçilmişti. Ancak tedavi sonrası semptomları hafifledi ve 8 aydan uzun süre yaşadı. Sahibi Tina Thomas, “O süre zarfında çocuklarım mezuniyetlerini tamamladı, Jak bizimle bir Noel daha geçirdi. Buna değdi” dedi.
Genel olarak, 20 kediden 7’sinde tümörün küçülmesi veya hastalığın sabitlenmesi gözlendi. Bu kedilerin ortalama yaşam süresi tedavi sonrası 161 gün oldu.
İNSANLAR İÇİN YENİ UMUT
Araştırmacılardan Dr. Daniel Johnson, çalışmanın iki önemli sonucu olduğuna dikkat çekti:
"Gen ifadesini kontrol eden ve kanser gelişimini tetikleyen transkripsiyon faktörlerinin hedef alınabileceği kanıtlandı. Kediler gibi evcil hayvanların kanser modelleri, insanlar için yapılan deneylerde farelerden çok daha güvenilir sonuçlar verebilir."
Çalışmanın yazarlarından Dr. Jennifer Grandis ise, “Bu tür araştırmalar hem evcil hayvanlara fayda sağlıyor hem de insanlara yönelik tedavilerin geliştirilmesini hızlandırıyor. Kediler zarar görmedi, aksine birçoğu tedaviden yararlandı" açıklamasında bulundu. Fotoğraf: İha
