Güneş çarpması, güneş altında uzun süre kalma sonucu, vücut ısısını ayarlayan mekanizmaların bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkan klinik bir durumdur.
Hava sıcaklarının ani olarak yükselmesi ile birlikte güneş çarpması şikayetlerinde de artış görülür.
Belirtileri, yüksek ateş, ciltte kuruma, nefes alıp-vermede hızlanma, çarpıntı, ciltte kızarıklık, bulantı ve kaslarda ağrı ve kramptır.
Bu semptomlar ortaya çıktıysa vakit kaybedilmeden gerekli tedbirlerin alınması gerekir.
UZMANLARA GÖRE GÜNEŞ ÇARPMASI NEDENLERİ ŞÖYLE:
Yüksek sıcaklığa maruz kalmak
Yüksek nem oranı olan ortamda bulunmak
Gün içerisinde yetersiz sıvı alımı
Sıcak havada yoğun fiziksel aktivite yapmak
Giysilerin koruyuculuğundan yararlanmama
Sıcak havada insan vücudu kan akışını deri yüzeyine doğru artırır. Terleme ve soluk verme ile kendisini fazla ısıdan kurtarır. Terleme ve soluk almanın tam olarak gerçekleşemediği durumlarda sıcak bitkinliği ve güneş çarpması da kaçınılmaz hale gelir. Sodyum ve klor kaybı ile birlikte güneş çarpması belirtileri de görülmeye başlar.
GÜNEŞ ÇARPMASI BELİRTİLERİ
Güneş çarpmalarında, baş ağrısı, bulantı, kusma, yüksek ateş, ciltte kuruma ve ter atamama, çarpıntı, kafa karışıklığı, konuşmada peltekleşme ve ciltte kızarıklık gibi belirtiler ortaya çıkar.
GÜNEŞ ÇARPMASI BELİRTİLERİ GENEL OLARAK ŞÖYLE:
Baş ağrısı
Yüksek vücut ısısı
Terleme ile ilgili değişiklikler
Baş dönmesi ve sersemlik hissi
Ciltte kızarıklık ve kuruma
Kas krampları
Mide bulantısı
Kusma
Çarpıntı
Sığlaşan solunum
Aşırı susama
Kafa karışıklığı, sinirli olma, peltek konuşma gibi bilinç ve davranışta değişiklik
Nöbet geçirme
GÜNEŞ ÇARPMASINDA DAHA ÇOK KİMLER RİSK ALTINDA?
Güneş çarpması durumunda özellikle kronik hastalıkları olan hastalar ( yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliği olanlar), kanser hastaları, aşırı kilolu veya kaşektik olan kişiler, psikiyatrik rahatsızlığı olanlar, 65 yaş üzeri kişiler, 5 yaş altı çocuklar, gebeler sıcak yaz aylarında çok daha dikkatli olmalıdır.
GÜNEŞ ÇARPMASINDA İLK YARDIM NASIL OLMALIDIR?
Güneş çarpmasına maruz kalan kişi hemen serin olan bir yere alınarak üzerinde sıkı giysiler varsa gevşetilir ve kusma riskine karşı yan yatırılır. Vücut ısısını düşürmeye yönelik başına göğsüne ve koltukaltlarına soğuk su ile ıslatılmış bez koyulabilir veya soğutucularla soğutmaya çalışmak gerekir. Kan dolaşımını başa doğru yönlendirmek kişinin için ayaklarını yükseltmek, kol ve bacaklara masaj yapmak, duş aldırmak da gerekebilir. Kişinin bilinci açıksa sıvı alımının sağlanması, bilinç kapalı ise kesinlikle içmesi için sıvı verilmemesi takip ve tedavi amaçlı en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılması gerekir.
GÜNEŞ ÇARPMASI DURUMUNDA YAPILMAYACAKLAR
Hastanın bilinci yerinde değilse su içirilmemeli.
Alkol koklatılmamalı.
Katı yiyecekler çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle kesinlikle verilmemeli.
Memorial
