Kimsenin bilmediği İstanbul’un Çin Seddi: Anastasios Surları'nı görenler gözlerine inanamıyor

Yüzlerce yıl önce insanlar, topraklarını dışarıdan gelecek tehlikelere karşı korumak içgüdüsüyle duvar örmekteydiler.

Bu duvarların en ünlüsü Çin Seddi. Diğeri ise İngiltere’deki Hadrian Duvarı…

En az onlar kadar ünlü ve Karadeniz kıyılarından İstanbul'a uzanan duvar-set ise İstanbul’da. Anastasios Surları, Balkanlar’dan gelen saldırılardan İstanbul’u korumak amacıyla inşa edilmişti.

YAKLAŞIK BİN 600 YILLIK GEÇMİŞE SAHİP

Bizanslılar döneminde 507-512 yılları arasında inşa edilen Anastasios Surları’nın önemli bir kısmı özellikle Çatalca’nın Karadeniz’e uzanan kıyılarında dimdik ayakta.

UZUN DUVAR OLARAK BİLİNİYOR

“Uzun Duvar” olarak da bilinen Anastasios Surları uzmanlara göre bugünkü Silivri -Antik Selymbria kenti- civarından başlıyor. Karadeniz kıyılarına kadar uzanıyor. Silivri’den Karacaköy’e, Evcik Plajı’na uzanan bir hat üzerinde bu duvar.

Marmara Denizi ve Karadeniz arasında bütün Trakya’yı geçen bir duvar.

EN AZ 52 KİLOMETRE

Anastasios Surları en az 52 kilometre. Duvarın yapı malzemesi, iki tarafı kesme taştan oluşuyor. Moloz, taş ve harçlar dolu olan "sandık duvar" denilen, tüm surlarda kullanılan bir teknik uygulanmış.

Duvarın kalınlığı aşağı yukarı 3 metreyi buluyor. Bugünkü yüksekliği yaklaşık 5-6 metre. Ancak özgün hali 10 metre olarak ifade ediliyor.

Bugüne ulaşmamış ama bu duvarın üzerinde birtakım burçlar da bulunuyordu.

1900’lerde bu burçlardan bazıları tespit edilmiş. Aşağı yukarı yarım daire şeklindeymiş bunlarda tuğla da kullanılmış. 11’nci yüzyıla kadar imparatorlar bu duvarı sürekli tamir ettirmeye çalışılmışlar.

Anastasios Surları tıpkı dünyaca ünlü benzerleri gibi kente yapılacak saldırıları engellemek için inşa edilmiş. Niyet İstanbul’u korumak. Ancak duvarlar kimseyi durduramamış. Hunlar, Avarlar, Bulgarlar, Kumanlar, Peçenekler, Balkanlar… Hepsi özellikle de Avrasya bozkırından gelen göçebe halklar, bu duvarı defalarca geçmişler.

SURLAR TAHRİP OLMUŞ DURUMDA

Aradan geçen yüzyıllar sonucunda Anastasios Surları tahrip olmuş. Ancak halen ayakta kalan kısımları da bulunuyor.

SURLAR UNUTULMUŞ DURUMDA

Bu surlar unutulmuş durumda. Pek ziyaret edilmiyor, turizm açısından neredeyse hiç bilinmiyor. Güneyde kalan kısımları kısmen 11’inci yüzyıldan sonra önemini kaybedince yapı malzemesi olarak kullanılmış. Taşları dökülmüş ve yakınlardaki köylerde kullanılmış. İstanbul’un Karadeniz kıyılarına yaklaştıkça yerleşim azaldığı için ormanlar içerisinde duvar daha iyi korunabildiği düşünülüyor.

ÇİN SEDDİNDEN SONRA EN ÖNEMLİSİ

“Uzun Duvar” bu anlamda da çok önemli bir yapı. Çin Seddi’nden sonra dünyada görülebilecek bu tür duvarların en ihtişamlısı Anastasios Surları.

Fotoğraf: TRT