Atatürk’ün evinde misafir olduğu Konyalı kim?

Konya’yı çok seven ve tam 13 kez Konya ziyareti yapan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, Konya ziyaretlerinde evinde konakladığı Abditollu Hüseyin Ağa; Atatürk’ün manevi babası olarak adlandırılmaktadır.

Merhum Hasan Özönder’e göre; dedelerinin Konyalı olduğuna dair görüşlerin yanı sıra, Konya’yı, Konyalıyı ve Mevlâna’yı çok seven ve her zaman takdir eden Atatürk’ün, resmen bilinen bu 13 ziyaretinden başka, gizli ve gayri resmi gelişlerinin de olduğu, yaşlı Konyalılar tarafından nakledilmiştir.

Gazi’nin, 20 Mart 1923 tarihindeki beşinci gelişinde yanında eşi Latife Hanım da vardı. Soğuğa, yağan kara rağmen, Ata ve eşinin kalmakta oldukları, günümüzde Atatürk Müzesi olan konağın etrafında toplanıp sevgi ve bağlılık tezahüratında bulunan binlerce Konyalının arasında, Ata’ya son derecede hayran olan Abditollu Hüseyin Ağa da vardı. Hayli ileri yaşına rağmen oldukça dinç, aksakallı, mahallî kıyafetli bu sevecen Konyalı, Ata’yı ve eşini daha yakından görüp tanımak; sevgi ve saygılarını bizzat sunmak için görüşmek isterse de o an bunun mümkün olamayacağı ilgililer tarafından kendisine bildirilir. O sırada konağa girmek üzere olan Belediye Başkanı M. Muhlis (Koner*) Bey, bu temiz yüzlü, güngörmüş ihtiyarın arzusunu dinler ve görevlilerden izin alarak, Gazi’nin de muvafakati üzerine, birlikte içeriye girerler.

Gazi, kendilerine yer gösterirse de Hüseyin Ağa, saygısından dolayı özür dileyerek, kısaca maruzatta bulunup, ayrılacağını söyler. Yaşlı adam: “Muhterem Paşam, bana, ‘Abditollu Hüseyin’derler. Sedirler’de otururum. Üç oğlum vardı. Çeşitli cephelerde vatan uğruna şehit verdim; helal olsun, vatan sağ olsun; Allah sana uzun ömür versin. Şimdi sizden bir istirhamım var: Üç şehit oğlumun yerine size, “oğlum” diye hitap edebilir, alnından öpebilir miyim?” deyince Gazi de Latife Hanım da derhal ayağa kalkarak: “Bizleri evlât olarak kabul etmenizden gurur duyarım babacığım” diyerek, üç şehit babası Abditollu Hüseyin Ağa’nın elini öperler. Ertesi gün, Hüseyin Ağa’nın eşi Akile Hanım’la da tanışıp, onu da “anne” olarak kabul ederler.

Bu olayı, zamanın meşhur gazetesi Babalık da haber yaparak günlerce bu olaya yer ayırır. Hüseyin Ağa, bu unvanı ile vali ve belediye başkanı tarafından da hüsnükabul görür. Özel ve resmî merasimlere, yemek ve toplantılara davet edilir.

Gazi, altıncı gelişi olan 3 Ocak 1925 tarihindeki Konya ziyaretinde on gün kaldı. Çeşitli teftiş ve gezilerde bulundu. Çok önemli konuşmalar yaptı, demeçler verdi. Bu arada, Hüseyin Ağa’nın, geçmişi Selçuklulara kadar uzanan Konya’nın tarihî semtlerinden biri olan Sedirler’deki, kerpiçten yapılmış son derecede mütevazı evini de ziyaret etti. Akile ana o gün, bu değerli misafirlerini en iyi şekilde ağırlayıp, memnun etmek için, bütün marifetini ve maharetini göstererek kendi eliyle meşhur Sedirler böreği pişirip ikram etti.

Atatürk’ün, Hüseyin Ağa ile ilgili hatıralarından biri de Hüseyin Ağa’nın, köyü Abditolu’da yaptıracağı yeni evin nasıl olmasının uygun olacağını sorması üzerine Ata, eline kâğıt kalem alıp, evin kabataslak planını bizzat çizmiş olmasıdır. Ağa, evi bu plana uygun olarak inşa ettirir. Bu gün hâlâ ayakta olan bu ev, ana hatlarıyla, Ata’nın Selanik’teki evinin ilk planına benzer. Geniş bahçesinde bir de köy odası bulunmaktadır.

Hüseyin Ağa, seksen beş yaşında iken, 1935 yılında vefat etti. Kabri, Abditolu Mezarlığı’ndadır.

Fotoğrafta Abditollu Hüseyin Ağa ve eşi Akile Hanım görülmektedir.