Batmayacağı düşünülen devasa gemi: "Titanic"

Batmayacağı düşünülen devasa transatlantik yolcu gemisi RMS Titanic, 109 yıl önce bugün bir buzdağına çarparak Kuzey Atlantik’in buzlu sularına gömüldü.

Harland and Wolff tersanelerinde üretilen geminin yapımına 31 Mart 1909'da başlandı. 26 ay boyunca 11 bin 300 kişi Titanic için çalıştı. 2 yıl sonra geminin gövdesi suya indirildi ancak tamamlanması için biraz daha süresi vardı. 2 Nisan 1912'de geminin inşası tamamlandı. 8 gün sonra da ilk seferine çıkacaktı. İngiltere'nin Southampton şehrinden ABD'nin New York şehrine.

Ancak yola çıkmasından birkaç gün sonra, bir buzdağına çarptı. Titanic, yaklaşık 2 saat 40 dakika içinde Kuzey Atlantik'in buzlu sularındaydı...

Yapıldığı dönemde dünyanın en büyük buharlı yolcu gemisiydi. Aynı zamanda en büyük deniz felaketi olarak da tarihe geçti.

GEMİNİN ÖZELLİKLERİ

Geminin bulunduğu zamanda, Titanic lüks, zenginlik ve ihtişam konusunda tüm rakiplerinin üzerindeydi. Gemide standart olarak ana güvertede yüzme havuzu, spor salonu, Türk hamamı, hem birinci sınıf hem de ikinci sınıfta kütüphane ve tenis kortu sunulmaktaydı. Birinci sınıf ortak odaları çok özel ağaç işlemeciliği, pahalı mobilyalar ve diğer dekorasyonlar ile süslenmişti. Buna ilave olarak 'Café Parisien' birinci sınıf yolculara çardak biçiminde dekorasyon ile süslenmiş güneşli veranda altında mutfak hizmeti vermekteydi.

Gemi bulunduğu zamana göre gelişmiş teknolojik özellikler ile donatılmıştı. Buhar jeneratörleri tarafından desteklenen geniş bir elektrik altyapısı vardı, elektrik kabloları aynı zamanda elektrik lambalarını besliyordu. Gemi aynı zamanda iki Marconi radyo sistemi ile de gurur duymaktaydı. Vardiya halinde çalışan operatörler tarafından işletilen 1500 watt'lık sistem sabit bir iletişim ve birçok yolcu mesajlarının aynı anda transferine olanak sağlamaktaydı.

İLK SEFER

Titanic ilk seferine Southampton, İngiltere'den, New York'a doğru 10 Nisan 1912'de hareket edecekti. O gün ilk olarak mürettebat ve ardından yolcular gemiye yerel saat ile 09.30'da alınmaya başlandı. Gemi Southampton'dan öğle üzeri ayrıldı ve ilk sefer Kaptan Smith'in komutasında başladı. New York'a yönelmeden önce ilk olarak Avrupa kıtasındaki yolcuları almak için Manş denizi üzerinden Fransız limanı Cherbourg'a gidecek, daha sonra da Queenstown'a (Birleşik Krallık) uğrayacaktı. Titanic bulunduğu iskeleden ayrılır iken, gittiği güney yolu üzerinde geniş ve büyük buzdağları olduğuna dair bir uyarı aldı. Ancak bu uyarı USN Hydrographic (deniz haritacılığı) bölümüne gitti ve asla köprüye ulaşamadı. Buzdağı uyarıları gün boyunca alınmaya devam etti, ancak bu uyarılar yılın bu zamanları içinde oldukça normal idi. Daha sonra akşam saat 21.30'da, Mesaba gemisi tarafından Titanic'in takip ettiği yolda geniş ve büyük buzdağları olduğu ile ilgili yapılan uyarı, telsiz (Marconi) odasındaki Jack Phillips ve Harold Bride tarafından alınmasına rağmen, bir takım zaaflar nedeni ile köprüye ulaşamadı. Bu zaaflar kısaca geminin iletişim kodlarının girilmemesi olmaktaydı. Uyarılar olmasına rağmen, seyir ile ilgili bir değiştirmeye ve yavaşlamayı gerektirecek bir neden yoktu. Titanic'de gözcü olarak üç takım çalışmakta idi, her takım iki kişiden meydana geliyordu ve bu iki kişi iki saatte bir değiştirilmekteydi. Gözcüler köprünün üst kısmında kuş yuvası olarak ifade edilen direğin üzerinde duruyor ve karşıyı sürekli olarak gözetliyorlardı. Başka geceler buzdağının daha önceden görünmesi kesin gibiydi, ancak o gece birçok faktör beraber hareket etmekteydi, ay yoktu, rüzgar yoktu, dürbün yoktu ve buzdağının karanlık yüzü gemiyi karşılıyor idi. Lightoller'in de İngiliz soruşturmasında ifade ettiği gibi " Her şey Bize Karşı İdi."

BUZDAĞININ GÖRÜLMESİ

14 Nisan 1912 saat 23.39'da (gemideki saat), Titanic, New Foundland'ın Grand Banks güneyi açıklarında seyir etmekteydi. Gözcü Frederic Fleet gemi'nin ön tarafında tam olarak seçilemeyen büyük bir buzdağı fark etti. Fleet geminin çan'ını üç kez çaldı ve köprüye telefon etti. Telefona Altıncı subay James Paul Moody cevap verdi. Fleet "Orda biri var mı?" diye bağırdı. Moody "Evet ne gördün?" diye cevap verdi. Fleet "Tam önümüzde buz dağı var!" şeklinde bağırdı. Moody kıdemli ve o anda köprüde sorumlu Birinci subay William Mcmaster Murdoch'u uyarmadan önce "Teşekkür ederim" şeklinde cevap verdi ve telefonu kapattı.

ÇARPIŞMA

Fleet'in buzdağını gördükten sonra, geminin ölümcül çarpışmasını 37 saniyede yaptığı tahmin edilmektedir. Geminin sancak (sağ) tarafı buzdağı tarafından yırtılmıştır, omurgadaki birçok noktada bükülmeler olmuş, suyun altında kalan perçinler atmış ve bu sayede beş kompartıman suya doğru açılmış (İleri seviye tank, üç ileri ambar ve kazan dairesi) ve denizin altında kalmıştır. Çarpmanın tüm etkisi ortalama 10 saniyede tamamlanmıştır. Çarpmadan sonraki ilk on dakikada bütün kompartımanlar 4,3 m civarında, Atlantik'in buzlu suları ile doldu. Çarpışmadan 25 dakika sonra Saat 00.05'te Kaptan Smith bütün cankurtaran filikalarının örtülerinin açılmasını emretti; beş dakika sonra saat 00.10'da yerlerinden çıkartılmasını ve saat 00.25'te filikaların kadınlar ve çocuklar ile doldurulmasını ve aşağıya indirilmesini emir etti. Saat 00.50'de dördüncü subay Joseph Boxhall ilk beyaz yardım fişeğini ateşledi.

KAZADAN KURTULAN TÜRK

Birinci ve ikinci sınıfın kadın ve çocuklarının birçoğu batış esnasında kurtarıldı, üçüncü sınıfın kadın ve çocuklarında ise durum daha vahimdir, kaybedilen rakam kurtarılandan daha fazladır.

Bölünmeden sonra baş taraf tamamen suyun altına gitmiş, geminin arka tarafı ise tek başına bir süre kaldıktan sonra dikey olarak saat 02.20 civarlarında okyanusun karanlık sularına gömülmüştür.

Titanic’teki toplam 2 bin 224 kişiden sadece 710 (üçte birden daha az) kişi kurtuldu ve kalan bin 514 kişi öldü. Ölümlerin çoğunluğun -2 °C derecedeki su sıcaklığına bağlı hipotermi yüzünden 15 dakikadan daha az sürede gerçekleştiği kabul edilmiştir. Titanik faciasında yolculuğa geç kalıp, bileti olduğu halde katılamayan tek kişi Türk Besim Ömer Akalın’dır. (ONUR ÇELİK)