Mahallede medfun bulunan Aşkan Dede, keramet sahibi ve ermiş bir zat olarak biliniyor. Meram ismi, kelime anlamı olarak “amaç, arzu, tema” gibi anlamlara gelirken, zamanında yeşil bahçeleri ve sohbet meclisleriyle Konya halkının özlem duyduğu, kavuşmak istediği bir yer haline gelmiştir. Bu nedenle bölgeye “Meram” adı verilmiş; bu isim tarih boyunca vakfiyelere, seyahatnâmelere, kitaplara ve şiirlere konu olmuştur.
MERAM’IN ÖNEMLİ DEĞERLERİNDEN BİRİ
Aşkan isminin kökeniyle ilgili ise iki farklı rivayet dikkat çekiyor. Bunlardan ilki, Konya’yı Meram’a bağlayan ve kıvrıla kıvrıla uzanan “Aşkan Yolu” ile ilgilidir. Rivayete göre Mevlana Hazretleri ve dostları, Meram’da gerçekleştirdikleri sohbet meclislerine bu yol üzerinden giderlerdi. Bu sebeple bölgeye önce “Âşıkan” (Âşıklar), ardından “Hıyaban-ı Âşıkan” adı verilmiş, zamanla ise bu isim “Aşkan” olarak halk arasında yerleşmiştir. Bir diğer rivayet ise, bu bölgede yaşayan Hakk âşığı bir zattan kaynaklanmaktadır. Halk arasında “Âşıkan” olarak bilinen bu zat, zamanla yaşadığı bölgeye adını vermiştir. Bugün Aşkan Camii’nin batısında medfun olan Aşkan Dede’nin mezarı, maneviyat arayanların uğrak yerlerinden biri olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca tarihî kaynaklarda, bu bölgede bir dönem “Hankâh-ı Âşıkan” isimli bir hanın bulunduğu da belirtilmektedir. Aşkan Mahallesi, hem adını aldığı manevi büyüğü hem de kültürel geçmişiyle Meram’ın önemli değerlerinden biri olmaya devam ediyor.
