Dikkat! Sesiniz çalınabilir; deepface hırsızlar iş başında

Artık birkaç saniyelik kayıtla sesinizi, ses tonunuz, duygunuz ve hatta en ince vurgularınızın biçimini neredeyse birebir kopyalama imkanı var.

Yapay zeka destekli ses taklit platformlarının hızla yayılması, sadece sinema ve dizi sektörlerinde devrim yaratır, müzik dünyasını sarsarken gündelik hayatı da etkiliyor.

Scarlett Johansson'un sesi çalındı

İlk hırsızlık olayı Hollywood'da yaşandı. Scarlett Johansson, yapay zekanın izinsiz olarak kendi sesini kullanması üzerine yasal savcılığa başvuruda bulundu.

Yapay zeka üzerinden dolandırıcılık olayları yükselişte. Son iki yılda yapay zeka kullanarak yapılan sesli dolandırıcılıklarda dünya genelinde arttı. Yüzde 300’lük bu artış herkesi endişelendiriyor. Çünkü bu dolandırıcılıkla itibar suikastı ve sahte röportaj gibi tehditler de ivme kazandı.

Ses klonlama

2025’in ilk aylarında birçok ülke, “ses klonlama” yoluyla gerçekleştirilen vakalar nedeniyle adeta alarm durumuna geçildi. Hukuk dünyası ise bu yeni dönemin getirdiği riskleri tartışmaya açmış durumda.

Sesiniz çalınırsa sen yapaaksınız?

Eğer ses taklidi yoluyla dolandırıcılık suçu işlendiyse, Türk Ceza Kanunu çerçevesinde savcılığa suç duyurusunda bulunmak mümkün. Yine itibar zedeleme, siyasi manipülasyon, kimlik hırsızlığı gibi farklı suçlarla karşılaşıyorsanız, her bir fiilin hangi amacı güttüğünü belirleyip savcılığa başvurabiliyorsunuz.

Deepfake nedir, nasıl tanımlanır?

Deepfake, derin öğrenme (deep learning) teknolojisiyle orijinal verinin manipüle edilerek yeni bir verinin ‘gerçekmiş’ gibi üretilmesi anlamına geliyor. Henüz sadece deepfake’i düzenleyen özel bir yasamız yok. Ancak KVKK, TCK ve MK gibi kanunlarımız, vaka bazlı olarak deepfake içeriklere de uygulanabiliyor. Yasal çerçeveyi belirlemede, deepfake olarak adlandırılan verinin amacının ne olduğu büyük önem taşıyor" olarak tanımlanıyor.

Deepfake videolarında göz hareketiniz, el haretinizi ve diğer bütün bedensel hareketleriniz taklit edilebilir. Sesiniz de çalınıp yapay zeka ile bu videolara eklenebiliyor. Bunlar fark edilmiyor.

Bu nedenle, özellikle internet üzerinden yayılan video ve ses kayıtlarına karşı temkinli yaklaş gerekiyor. Bu konuda karar alırken sadece bu tür içeriklere güvenmemek büyük öneme sahip.

Sesiniz çalındıysa hangi haklarınız ihlal ediliyor?

Teknoloji ilerledikçe kişiye ait ses verilerinin izinsiz kullanımı daha çok gündeme geliyor. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK). Zira izinsiz ses kaydı, kişinin kimliğinin belirlenmesini sağlıyorsa “biyometrik veri” kabul edilebiliyor. Bu durum, özel nitelikli kişisel veri sınıfına girdiğinden ciddi yaptırımlar olabiliyor.

Ünlülerin sesi ve telif hakları

Ünlülerin sesinin taklit edilmesi meselesi ise yalnızca kişisel verilerin korunmasıyla sınırlı kalmıyor. Fikri mülkiyet hukuku da devreye giriyor. Nitekim Scarlett Johansson’un sesinin ChatGPT gibi platformlarda kullanıldığı iddiaları, OpenAI ve CEO’su Sam Altman’la hukuki bir süreci beraberinde getirmişti.

Mağdurlar için hukuk devrede

Sahte röportajlar, kimlik avı girişimleri ve hatta yakın akrabaları taklit ederek para talep eden telefon dolandırıcıları... Yapay zeka, bu alanları da bambaşka bir boyuta taşıdı. Mağdurların kanuni yollarını şöyle:

Eğer ses taklidi yoluyla dolandırıcılık suçu işlendiyse, Türk Ceza Kanunu çerçevesinde savcılığa suç duyurusunda bulunmak gerekiyor. Yine itibar zedeleme, siyasi manipülasyon, kimlik hırsızlığı gibi farklı suçlarla karşılaşıyorsanız, her bir fiilin hangi amacı güttüğünü belirleyip ona göre hukuki ve cezai adımlar atılması önem taşıyor.