Çoğunlukla Konya'nın Karapınar ilçesinde bulunan obruklar, zaman içerisinde aldıkları şekilleriyle ilgi odağı haline gelmeye başladı.
Obruklar, kimi zaman bir yerleşim yerinde kimi zaman ise tarlaların arasında oluşuyor. Konya Ovası'nda en az 350 kadar irili ufaklı obruk bulunuyor. Bulardan bazıları büyüleyici güzelliğe sahip.
Konya ili obruklarının turizm potansiyeli
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalından Doç. Dr. Tahsin Tapur ve Yrd. Doç. Dr. Recep Bozyiğit tarafından bir süre önce yapılan araştırma ve bu konu ile ilgili yazılan KONYA İLİ OBRUKLARININ TURİZM POTANSİYELİ makalede bir kriz olarak da algılanan obrukların turizme nasıl kazandırılacağı anlatıldı.
2000'li yıllardan sonra obruklar artmaya başladı
Makalede Konya ilinde 2000’li yıllardan sonra obruk oluşumu arttığına dikkat çekildi. Obruk sayısının artmasında sahada kurak ve yarı kurak iklim koşullarının yaşanmasının yanı sıra beşeri faktörlerin de etkileri olduğuna dikkat çekildi. vardır. Obruk oluşumlarına Karapınar, Çumra, Karatay, Akören başta olmak üzere Ereğli ve Kadınhanı ilçelerinde olduğu kaydedildi.
Konya'da oluşum dönemlerine göre; eski ve yeni oluşumlu en az 104 obruk var. Bu obruklardan 61'i eski oluşumlu, 43'ü ise yeni oluşumlu.
Bu obruklardan 8 adedi sulu, 89 adedi susuz, 7 adedi de oluşumundan sonra insanlar tarafından kapatılmış durumda. Kapatılan obruklar daha çok yeni oluşumlu obruklar olarak dikkat çekiyor ama kapatılan obruklar da risk oluşturuyor.
Konya'da eski dönemlerde oluşmuş, morfolojik ve oluşum özellikleri bakımından dikkat çeken obruklar: Kızören, Meyil, Çıralı, Timraş, Apa, Zincancı, Akobruk, Fincan, Yarımobruk, Potur, Karain, Hamam, Çifteler obrukları, Derinobruk, Kızılobruk, Celal, Kurk, Cehennem, Yeniopan, Karkın, Niğdeboğazı, Kuruobruk, Küpbasan, Meke, Bereketini ve Belkuyu.
Konya'da günümüze yakın tarihlerde oluşmuş ve bugün de oluşmaya devam eden çok sayıda obruk var. Karapınar ilçesinde Seyithacı yaylasında 11, Akkuyu yaylasında 5, Köken yaylasında 3, Büyükkarakuyu yaylasında 3, Küçükkarakuyu yaylasında 3, Küpbasan yaylasında 2, Sekizli yaylasında 2, Eşeli yaylasında 2, Akviran yaylasında 1, Hanyıkığı yaylasında 1, Yavşançukuru yaylasında 1 ve Sırnık mevkiinde (Tutal) 1 adet, İçeriçumra’da 4 adet, Akören May Barajı çevresinde 3 adet ve Kadınhanı Pusat’ta 1 adet yeni oluşan 43 obruk var.
Obrukların turizm destinasyonuna kazandırılması için atılması gereken adımlar
Konya'daki obruklar, gerek oluşumları ve gerekse sahip oldukları özellikleri açısından ülkemizin emsalsiz güzelliklerinden birisi olarak nitelendiriliyor. Uluslararası bilimsel makalede obrukların bu güzelliklerinin tanıtılması, paylaşılması, korunması için öncelikle yapılması gerekenler ise şöyle sıralanıyor:
Yönlendirme ve uyarı levhaları: Obrukların ulaşımı düzgün yollarla sağlanmalı, obruklarla ilgili yönlendirme levhaları gerekli yerlere asılmalıdır.
Koruma perdeleri: Bazı obrukların çevresinde dikenli tel ile bir koruma önlemi alınmış olsa da, bu dikenli tel direkleri çoğu yerde yıkılmış ve önemini kaybetmiştir. Bu nedenle kısa zamanda tehlike arz eden obrukların kenarına koruma perdeleri ve uyarı levhaları konulmalıdır.
Obruk safari tanıtımları: Obruklar, turistler için günübirlik dinlenme ve yürüyüş alanları, dik yamaç tırmanışı, kuş gözlemciliği, doğa fotoğrafçılığı gibi turizm aktivitelerinde değerlendirilebilir
Obrukların koruma altına alınması: Obruk sahaları koruma altına alınmalıdır. Obruklar görünümlerinde olduğu kadar, yaban hayvanları ve su canlılarının yaşam alanları olması nedeniyle de önem arz etmektedir.
Yeryüzünün doğal güzellikleri arasında olan obrukların her ne sebeple olursa olsun yamaçları tahrip edilmemeli, suları çekilmemeli, flora ve faunaya ait türler yok edilmemelidir. Hatta tarımsal sulama için yapılmış su pompaj istasyonları ve borular acilen kaldırılmalıdır.
Kolay ve güvenli ulaşım: Obrukların doğal güzellikleri yapılacak altyapı ve tanıtım faaliyetleri ile turizm destinasyonu içine alınarak turizme kazandırılmalıdır. Bugün önemli bir turistik değer olması gereken obruklar, gerek ana yollardan uzak olması, gerekse bilgilendirme yapılmaması nedeniyle turizmde hak ettiği yeri alamamıştır. Bu konuda kısa metrajlı tanıtım filmleri, broşür, reklam gibi obrukları afişe edecek etkinliklere yer verilmelidir.'
