Evlerin ama en çok da çay ocaklarının vazgeçilmezi, en çok kırmızı beyaz çay tabağının öyküsü oldukça ilginç.
ASIL ADI "ACEM ÇAY TABAĞI" MI?
Türkiye'nin milli çay tabağı olarak bilinen bu altlığın adı aslında "Acem çay tabağı" olarak ifade ediliyor. Çay tabağının kökeni İran'a kadar uzanıyor. İran'da ise bu çay tabağı "Nalbeki" ismiyle kullanılıyor.
YILLARDIR KULLANILIYOR
Bu çay tabağının hikayesi oldukça eski. Tabağın tasarımınmın kime ait olduğu tam olarak bilinmiyor. Türkiye'de ise bu tabağın tasarımı ilk olarak üretip dağıtıma sunan İstanbul Porselen. Çay tabağı halen aynı şekilde kalıplara basarak üretiliyor.
O RENKLER VE DESENLER ÇOK ANLAMLI
Bu çay tabaklarının üzerindeki renkler ve figürler ise belirli bir amaca hizmet ediyor.
Kırmızı insanı cezbeden bir renk. O yüzden ilk olarak çay tabağına bakıldığında o kırmızı renkler son derece dikkat çekici. Aynı tabağın mavi ve yeşil renkleri olsa da kırmızı rengi her zaman daha fazla dikkat çekiyor; aynı amanda en çok kullanılan tabak olarak günümüze kadar popülerliğini koruyor. Kırmızı oluşuyla millileşen çay tabağına beyaz renk eşlik ediyor. Bu aynı zamanda Türk bayrağının renkleri.
TAVŞAN KANI ÇAY İÇİN O TABAK ŞART
Kırmızı renk anı zamanda bir kandırmaca! Tabaktaki kırmızı renkler çayın tavşan rengi kanı görünmesini sağlıyor. Tabağın kırmızı beyaz olmasını sebebi de var. Eğer tabağın her yeri kırmızı olsaydı çayın acı ya da bayat olduğu düşünülebilirdi. Tasarımda kırmızı içine yerleştirilen beyaz böylelikle negatif algıyı pozitife çevirme işlevi görüyor.
KIRMIZININ VE DESENLERİN ANLAMI BİR ALDATMACA MI?
Çay tabağının orta kısmında bulunan çiçek figürüne ise Penç adı veriliyor. Penç, Türk sanatına ait bir süs deseni olarak biliniyor. Ayrıca Farsça'da "5" anlamına geliyor. Bu "beş" sayısı motif yaprak sayısına göre isimlendiriliyor.
7 YAPRAK HAFTANIN YEDİ GÜNÜ
Çay tabağın yan taraflarında yer alan kırmızılar ise hem parmak izlerini temsil ediyor hem de 7 adet olması haftanın günleri anlamına da geliyor. Haftanın yedi günü içilebileceği mesajı da içeriyor.
KIRMIZI DESENLERİN YANINDA YER ALAN FİGÜRE NEDEN "RUMİ" DENİLDİ?
Kırmızı parmak izlerinin yanında yer alan figür ise çiçek desenleri olarak ifade ediliyor. Bu çiçek desenlerine Rumi deniliyor. Birçok dönemde sıkça kullanılan Rumi figürü batıyı, Rum diyarını yani o dönemki "Anadolu'ya ait" anlamı taşıyor. Zamanında İran'a kadar uzanan Anadolu'ya "Diyar-ı Rum" denildiği için bu figüre "Rumi" yani "batılı" adı verildiği belirtiliyor.
