Kimine göre Türkiye'de ekonomik kriz değil “toplumsal çürüme” var. Kimilerine göre ise ekonomik kriz derinden hissedildiği için, artık her şey mümkün. Uzmanlara göre kriz bu kadar uçun sürmez, bu bir seçim ve dip yok.
Enflasyon Hedefi: Tek Haneli Seviyelere Dönüş
Enflasyon tarafında ise program, fiyat istikrarını önceliklendiren bir çerçeve sunuyor. Hedeflenen enflasyon oranları şöyle:
2026 enflasyon hedefi: %16,0
2027 enflasyon hedefi: %9,0
2028 enflasyon hedefi: %8,0
Böylelikle 2028 yılı itibarıyla enflasyonun tek haneli seviyelerde kalıcı hale gelmesi planlanıyor.
İşsizlik Hedefi: 2028’de %7,8
OVP’ye (Orta Vadeli Program) göre, önümüzdeki üç yılda her yıl ortalama 842 bin kişilik yeni istihdam yaratılması bekleniyor. Bu doğrultuda:
2025 işsizlik oranı hedefi: %8,5
2026 işsizlik oranı hedefi: %8,4
2027 işsizlik oranı hedefi: %8,2
2028 işsizlik oranı hedefi: %7,8
Program, özellikle nitelikli işgücü, istihdam kapasitesinin artırılması ve sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği üzerine yoğunlaşıyor. Böylece hem işgücü piyasasının güçlendirilmesi hem de uzun vadeli refah artışı hedefleniyor.
2026 YILINDA DİP OLACAK MI?
Uzmanlara göre “Ne yazık ki 2026’da bir dip olmayacak.” Zamların önemli bir bölüüm kalıcı hale gelecek. Gıda enflasyonu ile ilgili tedbirler alınacak ancak o konuda da uzmanlar çok iyimser değil.
2026 yılında daha derin bir kriz olmayacak ve kriz dikey değil yatay seyredecek. Dolayısıyla bir dip olmayacak. Derin bir yarık olarak ekonomik kriz ilerleyecek ve daha da geniş kitleleri etkileyecek.
Peki uzmanlar vatandaş ve şirketeler için 2026'da nasıl bir hayatta kalma kılavuzu öneriyor?
BİREYSEL HARCAMA VE NAKİT AKIŞINA DİKKAT
Finansmana erişimin zorlaştığı, tahsilatın aksadığı ve bütçelerin açık vermeye başladığı süreçte bireyler firmalar, nakit akışına aşırı özen göstermek zorundalar. Uzmanlar 5 Nisan krizi, 2001 krizini hatırlatıyorlar ve o dönemlerde de insanların ve şirketlerin özellikle nakit krizini yönetemediği için derin yaralar aldığını, bazılarının battığını, insanların intihar ettiğini hatırlatıyorlar.
KİŞİSEL VE KURUMSAL SAFRALARINDAN KURTULmak
Özellikle gıda zamları konusunda ümitsiz olan bireyler, bazı şeyleri elde edemeyeceğini düşünerek harcama yapıyor. Bireysel finansman verimliğinin ve bireysel finansmanın idaresinin hayati olduğuna işaret eden uzmanlar, bu konuda verimlilik çağrısı yapıyorlar. Bireyler için sürdürülebilir bir finansman dengesi verimli. Aynı şekilde patronları zengin fakat şirketleri fakir ülkede çoğu firma, verimsizlikten zayıf ve hastalıklı. İflaslar konkordatolar artıyor Nakdi ve beşeri sermayesinden süreçlerine dek her alanda ileri iyileştirme adımları atmak gerekecek. Üstüne vazife değilse yapma, ihtiyacın yoksa alma, yapak zorunda değilsen terk et ve çerçöp taşıma.
var olan KAYNAĞINI KORU AİLENE SAHİP ÇIK
Uzmanlara göre hiçbir kriz teğet geçmiyor. Krizlerde ilk yapılan şey eleman azaltmak. İnsanlar evlerine gönderiliyor. Tedbir olarak çalışanını evine gönderen şirketler ya batmış veya çok zorda kalmış oluyorlar. En değerli sermayen olan insan kaynağını elinde tutmak için ne gerekiyorsa yap. Hisseden pay dâhil yüzlerce denenmiş yöntem var. Bireysel olarak da işine ve ailene sahip çık. Çünkü elinde olan sermayendir.
TEKNOLOJİYİ KULLAN
Uzmanlara göre teknoloji artık hayatta kalmak için bir çıpa. Her ne yapıyorsan yap, teknolojinin kuralları belirlediği bu yeni dönemde kendi iş dinamiklerini, emek profilini genişlet, üretim ve yönetim süreçlerini güçlendir gerek. “Geleneksel alandayım, kriz beni etkilemez” insanın ve şirketlerin kendi kendini kandırmasından başka bir şey değil.
Dönüşüm için uygun zaman VAR MI?
Yine uzmanlara göre krizler, fırsatları da beraberinde getirir. 2026 yılında hayatta kalmak istiyorsan bir küçülme planın olsun. Zor zamanlar için kriz fonu oluşturmalısın. Daha şimdiden bir kenarda “kaybedeceğin miktarı” biriktir.
YAŞAMINI SADELEŞTİR
İsraf odaklı yaşayanlar ile tasarruf ederek hayatta kalanlar... Uzmanlar 2026 yılında hem bireyler hem de şirketler için bu çağrıyı yineliyor. Biraz mütevazı olmanın faydası çok zarar az… Bütçeyi bu denli açma. Daha ucuz olanı al, israf etme, yetin, daha az israf et ki herkes yaşayabilsin.
KİRPİ YÖNTEMİ
Kirpi yöntemini uygula. Zor zamanlarda risklere karşı kendi içine kapan, dış etkilere karşı kendini koruma altına al. Önceliklerini belirle. İhtiyaçların için harca. Ümitsizliğe kapılıp har vurup harman savunma. Küçük adımlar büyük hedeflere ulaşmanın motivasyonudur.
