Erdal Can Alkoçlar: AB, 20 Milyar Avroluk Yatırımla Yapay Zeka Kıta Eylem Planını Başlatmayı Düşünüyor

Avrupa Komisyonu, yakın zamanda Avrupa Birliği’nin yapay zeka (AI) bilgi işlem altyapısını güçlendirmeyi amaçlayan ve stratejik olarak oldukça önemli olan bir "AI Kıta Eylem Planı"nı duyurdu. Bu plan, Avrupa’nın dijitalleşme yolculuğunda önemli bir kilometre taşı olma potansiyeline sahip ve AB’nin küresel yapay zeka liderliğini pekiştirmeyi hedefliyor.

Eylül 2025 itibarıyla operasyonlarına başlaması beklenen bu plan, AB ülkeleri arasında yapay zekanın yaygınlaştırılmasını sağlayacak önemli düzenlemeler ve altyapı iyileştirmelerini içermektedir. Planın temelini oluşturan beş ana girişim, Avrupa’daki yapay zeka ekosistemini dönüştürmeyi amaçlıyor. Bu, özellikle yüksek kaliteli verilerin toplanması, veri merkezlerinin güçlendirilmesi ve yapay zeka teknolojilerinin daha geniş kitlelere ulaşması adına büyük bir fırsat yaratmaktadır.

AI Kıta Eylem Planının Temel Girişimleri

Yapay zeka ve veri işleme altyapısının güçlendirilmesi, Avrupa’nın dijital geleceğini şekillendirecek önemli bir adım olarak karşımıza çıkmaktadır. Plan, beş temel bileşen üzerinden tasarlanmış ve her biri, AB ülkelerinde endüstrilerin, üniversitelerin ve araştırma merkezlerinin daha verimli çalışmasını sağlayacak biçimde tasarlanmıştır. İşte bu bileşenlerin ayrıntıları:

1. Büyük Ölçekli AI Verisi ve Bilgi İşlem Altyapısı Oluşturmak
   Yapay zeka sistemlerinin verimli çalışabilmesi için büyük miktarda veri ve güçlü bilgi işlem altyapısına ihtiyaç duyulmaktadır. AI Kıta Eylem Planı, AB genelinde büyük ölçekli AI veri merkezleri inşa ederek, bu ihtiyaçları karşılamayı hedefliyor. Bu altyapı, veri işleme kapasitelerinin dört kat artırılmasını sağlayacak ve AB’nin yapay zeka projelerinin daha hızlı ve verimli çalışmasına olanak tanıyacaktır.
2. Yüksek Kaliteli Veriye Erişimi Artırmak
   Verinin doğru ve güvenilir olması, yapay zekanın başarısı için kritik bir faktördür. AI Kıta Eylem Planı, AB çapında yüksek kaliteli verilere erişimi artırmayı amaçlamaktadır. Bu, özellikle endüstri, sağlık, eğitim ve enerji gibi stratejik sektörlerde yapılacak araştırmalar ve geliştirmeler için büyük bir fırsat sunuyor.
3. Algoritmalar Geliştirmek ve AI'nın Benimsenmesini Teşvik Etmek
   Yapay zeka algoritmalarının geliştirilmesi ve bu algoritmaların endüstriyel uygulamalarda benimsenmesi, Avrupa'nın rekabet gücünü artıracak önemli bir adımdır. Plan, bu alandaki yenilikçi çalışmaları teşvik ederek, AB’nin küresel ölçekte rekabetçi olmasını sağlamak istiyor. AI’nın farklı sektörlerde daha geniş bir şekilde kullanılması, ekonomik büyümeyi hızlandıracaktır.
4. AI Becerilerini ve Yeteneklerini Geliştirmek
   Avrupa’nın yapay zeka alanındaki başarısı, yetenekli insan kaynağına dayanacaktır. AI Kıta Eylem Planı, Avrupa genelinde yapay zeka becerileri ve yeteneklerinin geliştirilmesine odaklanacaktır. Bu doğrultuda, eğitim ve öğretim programları oluşturulacak, akademik araştırmalar desteklenecek ve iş gücü piyasasında AI uzmanlarının sayısı artırılacaktır. Bu, hem kısa vadeli hem de uzun vadeli büyümeyi sağlayacaktır.
5. Düzenlemeleri Basitleştirmek
   Yapay zeka uygulamalarının geniş bir şekilde benimsenmesi, etkin ve esnek bir düzenleme çerçevesine ihtiyaç duyar. AI Kıta Eylem Planı, AB ülkelerinde yapay zeka uygulamalarıyla ilgili düzenlemeleri basitleştirerek, yenilikçi projelerin daha hızlı bir şekilde hayata geçmesine olanak tanıyacaktır. Aynı zamanda, AI'nın etik kullanımı ve güvenliği konusunda güçlü düzenlemeler oluşturulacaktır.

AB'nin Yatırım Planı

Avrupa Komisyonu’nun açıklamalarına göre, AI Kıta Eylem Planı için toplamda 20 milyar Euroluk bir bütçe ayrılacaktır. Bu, AB'nin yapay zeka ve dijitalleşme konusunda ne denli kararlı olduğunu ve bu alanda küresel liderliğini pekiştirmeyi amaçladığını gösteriyor. Bu yatırım, süper bilgisayarlar ve büyük veri merkezlerinin kurulması için kullanılacak.

AI planı çerçevesinde, Avrupa genelinde beş adede kadar süper bilgisayar fabrikası kurulacak. Bu fabrikalar, Avrupa’daki araştırma ve geliştirme çalışmalarının hızlanmasına yardımcı olacak. Süper bilgisayarlar, yapay zeka algoritmalarının daha hızlı ve verimli çalışmasını sağlayacak ve büyük veri analitiği, makine öğrenimi gibi alanlarda devrim niteliğinde gelişmelere olanak tanıyacaktır.

Buna ek olarak, AB, küçük ölçekli AI fabrikaları kurmak için 10 milyar Euro daha tahsis edecektir. Bu fabrikalar, AB genelindeki stratejik sektörlerde kullanılan yapay zeka uygulamalarını geliştirecek ve daha fazla küçük ve orta ölçekli işletmenin AI teknolojilerine erişmesini sağlayacaktır.

Erdal Can Alkoçlar’ın Görüşleri

Anadolu Kalsit Teknoloji Yatırım A.Ş Inovasyon Direktörü Erdal Can Alkoçlar, AI Kıta Eylem Planı hakkında şunları söyledi: “Bu planda, birkaç AB AI süper fabrikasında en iyi performans gösteren AI süper bilgisayarları, 25.000’e kadar üst düzey AI işlemcisiyle donatılacak. Her süper fabrikada 100.000’den fazla üst düzey AI işlemcisi bulunacak.” Bu sözler, planın kapsamının ne kadar geniş olduğunu ve Avrupa’nın yapay zeka altyapısını nasıl güçlendireceğini ortaya koymaktadır.

Alkoçlar ayrıca, yapay zeka tabanlı devlet planlama modellerinin yakın gelecekte önemli bir artış göstereceğini belirtti. Yapay zeka ve makine öğrenimi, kamu sektöründe daha verimli ve sürdürülebilir çözümler üretmek için kullanılabilecek güçlü araçlar arasında yer alıyor. Alkoçlar’a göre, bu yeni teknolojiler, devletin farklı alanlardaki karar alma süreçlerini daha verimli hale getirebilir.

Yapay Zeka Tabanlı Devlet Planlama Modelleri

Yapay zeka, özellikle kamu yönetimi ve devlet planlama süreçlerinde devrim yaratabilecek bir potansiyele sahiptir. Yapay zeka tabanlı sistemler, büyük veri analizi sayesinde, şehirlerin büyümesi, ulaşım sistemlerinin optimize edilmesi, enerji verimliliği ve çevresel sürdürülebilirlik gibi alanlarda önemli katkılar sunabilir.

AB’nin bu konuda attığı adımlar, sadece teknolojiye değil, aynı zamanda daha adil ve etkili devlet yönetimi modellerinin geliştirilmesine de olanak tanıyacaktır. Yapay zeka ile donatılmış planlama modelleri, daha doğru tahminlerde bulunarak, kamu sektöründe yapılan yatırımların etkinliğini artırabilir. Bu, sadece Avrupa için değil, dünya çapında bir model haline gelebilir.

AB’nin Küresel Yapay Zeka Yarışındaki Konumu

AB, bu eylem planıyla, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi küresel rakiplerine karşı büyük bir stratejik hamle yapmayı hedefliyor. Küresel yapay zeka yarışında ön sıralarda yer almayı amaçlayan Avrupa, bu yatırımlar ve stratejik planlarla bu hedefine ulaşmak için önemli bir yol haritası çiziyor. Plan, AB’nin yalnızca teknoloji liderliğini güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda Avrupa’daki şirketlerin rekabetçi olmasını da sağlayacaktır.

Yapay zeka, günümüzde sadece büyük teknoloji firmalarının elinde bulunan bir araç olmaktan çıkmış, her sektörde yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. AB, bu teknolojinin fırsatlarından daha geniş bir kitleyi faydalandırarak, hem ekonomik büyümeyi hızlandırmayı hem de toplumsal fayda sağlamayı hedeflemektedir.

AB’nin AI Kıta Eylem Planı, sadece Avrupa’yı değil, dünya çapında yapay zekanın gelişimini de şekillendirecek önemli bir adım olacaktır. Yapay zeka altyapısının güçlendirilmesi, yüksek kaliteli verilere erişimin artırılması ve düzenlemelerin basitleştirilmesi gibi adımlar, Avrupa’nın dijital geleceğini parlak kılacaktır. Erdal Can Alkoçlar’ın da belirttiği gibi, bu plan aynı zamanda yapay zeka tabanlı devlet planlama modellerinin benimsenmesiyle, kamu sektöründe önemli değişimlere yol açabilir. Avrupa, bu stratejik hamlesiyle, küresel yapay zeka arenasında liderliğini pekiştirmeyi amaçlıyor.