Eylül ayı, gökyüzü tutkunları için unutulmaz bir deneyim sunacak. Bu ay, Ay'ın Dünya'nın gölgesine girmesiyle tam ay tutulmasına tanıklık edilecek. Bu eşsiz doğa olayı sırasında Ay, büyüleyici bir koyu kırmızı tonuna dönüşerek "Kanlı Ay" adıyla bilinen görkemli bir manzara oluşturacak. Kanlı Ay tutulması, Türkiye'den de izlenebilecek önemli bir gök olayı olarak astronomi meraklılarının dikkatini çekiyor.
Tutulmanın Zamanı ve Görülme Alanı
2025 Eylül ayında gerçekleşecek olan bu fenomen, Türkiye saatiyle 19.28'de yarı gölge (penumbral) evresiyle başlayacak. Takvimler 20.30'u gösterdiğinde, tam tutulma evresine giren Ay, 21.11'de en canlı ve etkileyici kırmızı tonlara ulaşacak. Tam tutulmanın sona ermesi ise 21.52'de gerçekleşecek. Gökyüzü meraklıları, gece yarısına kadar devam edecek parçalı evreleri de gözlemleyerek bu özel süreçten faydalanabilecekler. Toplamda beş saat sürecek bu gök olayı, 82 dakika boyunca tam tutulma halinde izlenebilecek.
Bu Eşsiz Olay Nasıl Oluyor?
Güneş, Ay ve Dünya'nın pozisyonları, bu tür gökyüzü olaylarının meydana gelmesini sağlıyor. Ay, Dünya'nın en karanlık alanı olarak bilinen tam gölge bölgesine girdiğinde, doğal parlaklığını kaybedecek ancak kırmızımsı bir parıltıyla gökyüzünde yer alacak. Bu renk, güneş ışığının Dünya atmosferinde dağılmasıyla ortaya çıkarken, Ay tutulması sırasında gözlemlenen kırmızı, turuncu veya bakır tonları, ışığın bükülmesinden kaynaklanıyor. 7-8 Eylül gecesi, Türkiye de dahil olmak üzere, Avustralya, Asya, Afrika ve Avrupa'nın bazı bölgeleri bu etkileyici olay sırasında Ay'ı gözlemleme şansına sahip olacak.
Kimler İzleyebilir?
Tam ve parçalı tutulma, dünya nüfusunun yaklaşık %71'ine denk gelen 5,8 milyar insan tarafından izlenebilecek. Ayrıca İstanbul, Ankara ve Bükreş gibi şehirlerde de etkin bir şekilde gözlemlenebilecek olan bu doğa olayı, Kuzey Amerika'da gündüz tarafında kalan bölgelerde ise görülemeyecek. İlk tam tutulma evresine tanıklık edecek yerler arasında Sidney, Melbourne, Perth, Tokyo ve Seul gibi şehirler yer alıyor. Batı Avrupa'dan ise Ay, tutulmuş şekilde ufukta doğacak ve bu eşsiz anı izlemek için sabırsızlananlar için mükemmel bir fırsat sunmuş olacak.
Tutulmanın Bilimsel Arka Planı
Ay’ın bu çekici kırmızı görünümünün arka planında, Rayleigh saçılması olarak bilinen bir süreç yer alıyor. Güneş ışığı, Dünya atmosferinden geçerken, mavi ve mor gibi kısa dalga boyları farklı yönlere dağılırken uzun dalga boyları daha az dağılma gösteriyor. Kırmızı ile turuncu gibi daha uzun dalga boyları, ışığın bükülmesiyle doğru Ay’a ulaşır. Bunun sonucunda, bu kapsamlı fenomen sırasında Ay, etkileyici bir kırmızı, turuncu veya bakır rengiyle gökyüzünde yer alır. Bu tür olaylar, astronomik gözlemler açısından önemli fırsatlar sunar ve insanların uzaya olan ilgisini tazelemiş olur.
