Konya'da yaşayan Atatürk'ün dostu Fatih. Uzun yıllar hizmet etmişti, şimdi soyu devam ediyor

Konya'da yaşayan Atatürk'ün dostu Fatih. Uzun yıllar hizmet etmişti, şimdi soyu devam ediyor

Konya Harasının ilk önemli çalışması Aygır Deposu projesiydi. II. Meşrutiyet'ten sonra açılan haralardan ilki olarak dikkati çeken Konya harasında, Irak Kralı Faysal'ın hediye ettiği safkan Arap aygırı yıllarca damızlık olarak kullanıldı.

Irak Kralı Faysal 7 Temmuz günü, Ankara’ya geldi.

Faysal 6 Temmuz günü saat 12.00’de Ankara Tren İstasyonu’na vardı. Kral ve beraberindekiler muhteşem bir devlet töreni ile karşılandı.

Başta Gazi Mustafa Kemal olmak üzere devletin diğer bütün sivil ve askerî erkânı karşılamada bulundu.

Top atışları ile selamlanan Kral, Ankara istasyonundan Ankara Palas’a kadar Türk ve Irak bayrakları ile süslenmiş caddedeki asker ve halkın yoğun ilgisi ile karşılandı.

Mustafa Kemal Atatürk Ankara'da Irak Kralı Faysal'la birlikte. (6 Temmuz 1931)

Kral Faysal, Ankara’ya geldiği ilk gün saat 16.00’da Çankaya Köşkü’nde Gazi Mustafa Kemal ile görüştü.

Atatürk'ün Irak politikası

Akşam da Ankara Palas’ta Gazi tarafından Kral’ın onuruna yemek verildi. Mustafa Kemal yemekte yaptığı konuşmasına, "Dostumuz ve komşumuz saygıdeğer Iraklılara ve onun sevilen hükümdarına karşı çok içten dostluk duygularıyla bağlanmış bulunmaktayız" diye başladı.

Gazi konuşmasında şu ifadelere de yer verdi: "Bütün çabalarını barış içinde gelişmeye adayan, komşularıyla ve dünyanın bütün milletleriyle karşılıklı içtenlik ve eşitlik kuralları içinde iyi geçinmeyi ilke edinen Cumhuriyet Hükümeti, Irak’ın gittikçe artan bir yükselme ile huzur içinde mutlu ve rahat olmasını ilgi ile izlemekte ve devamını dilemektedir. Milletler arasındaki bağların ve ilgilerin gelişmesinde çok önemli olan ve tarihin içinde daima etkisini gösteren coğrafî, iktisadî sebeplerden başka, bugünkü karşılıklı faydaları ve iç, dış barış ve sakinlik siyasetleri ve ilişkileri de Irak ile Türkiye’yi birbirine yaklaştırmakta ve daha çok dost yapmaktadır. Bu görüş ve anlayışta ortak olduğumuza olan inancımı bildirmeme izinlerinizi rica ederim.

Kral Faysal'ın konuşması

Kral Faysal da yaptığı konuşmada Türkiye’nin barış ve gelişme yolunda attığı adımlar ve göstermiş olduğu başarıları memnuniyetle takip ettiklerini, iki ülkenin dostluk ve komşuluk ilişkilerini geliştirmeleri için dün ve bugün için önemli sebepler olduğunu, Mustafa Kemal’in görüşlerini ve kanaatlerini paylaştığına dikkat çekti.

Mustafa Kemal Atatürk Irak Kralı Faysal'la Marmara Köşkü'nde. (8 Temmuz 1931)

Kral Faysal dört gün süren Ankara ziyaretinde, Ankara Kalesi, Hacı Bayram Camii, Türk Ocağı, TBMM ve Atatürk Orman Çiftliğini gezmiştir. Ankara’daki gelişmişlik Kral’ı çok etkileyecektir. Başlatılan değişim ve atılımlar karşısında şaşkınlığını gizleyememiş, “Artık kışı Bağdat’ta yazı Ankara’da geçiririz.” demiş; Gazi de bu cümleyi, “Ankara’da ve İstanbul’da.” diyerek tamamlayacaktır.

At ne zaman hediye edildi

Kral'ın Gazi Mustafa Kemal'e Arap aygırını ne zaman hediye ettiğiyle ilgili kayıtlar farklı. Ancak Konya'da konuşlu olan Bahri Dağdaş Tarihindeki kayıtlarda böyle bir atın verildiği ve kayıt altında olduğu belirtiliyor.

Türkiye'de kurulan ilk tarım entitüsü

Bahri Dağdaş Türkiye'de kurulan ilk tarım enstitüsü ve tarım endüstri bölgesi. Türkiye tarımının gelişmesinde Bahri Dağdaş Tarım Enstitüsü başrol oyuncusuydu.

Enstitü'nün kurulmasında ilk önemli adım, 1914 yılında Konya Valisi Haydar Bey tarafından atıldı. O zamana kadar otlak olarak kullanılan geniş arazi üzerinde Numune Çi​ftlik adıyla kuruldu.

Çiftliğin başında Todori vardı

Çiftliğin başına Todori isimli mühendisi getirildi. Buraya ilk etapta 3 baş Arap aygırı, 25 baş yerli kısrak, iki boğa ve 30 baş da boz ırk inek getirildi. Her geçen yıl muntazam gelişmeler kaydedilen çiftlikte, 1921 yılında Ziraat Okulu açıldı ve müteakip yıllarda besi ve kesim mahalleri ilave edildi.

Kriz dönemlerinden etkilenen çiftlik, 23 Haziran 1934 yılında Tarım Bakanlığı tarafından Konya Özel İdaresi'nden satın alındı. "Hara" statüsü kazandırıldı. Böylece tarihi Konya Harası'nın kuruluşu gerçekleşti.

Konya Harasının ilk önemli çalışması Aygır Deposu projesidir.

II. Meşrutiyet'ten sonra açılan haralardan biri olarak dikkati çeken harada, safkan Arap aygırı olarak Fatih (Irak Kralı Faysal'ın Atatürk'e armağanı), Seklavi VI. (Sultan suyu yetiştirmesi), Hamdani-i Simri 937, Berk (Çifteler yetiştirmesi), Küheylân-ı Mahsus, Hidilli, Heban (Çifteler yetiştirmesi), Ferhan (Karacabey yetiştirmesi), Bögio (Macaristan'dan satın alma) gibi birçok değerli damızlık bulunduruldu.

Hara yıllar içinde adeta bir üretim merkezi oldu ve burada üretilen saf kan atlar Türkiye'nin dört bir yanına gönderildi. O günden bu güne de Gazi Mustafa Kemal'in atı olan Fatih'in soyu aktarılarak geldi.

Kaynakça:

İhsan Sabri BALKAYA
1 Vakit Gazetesi, 5 Temmuz 1931, Sayı: 4843
2 Akşam Gazetesi, Vakit Gazetesi, Cumhuriyet Gazetesi, Yarın Gazetesi, 7 Temmuz 1931.
3 Hâkimiyet-i Milliye, 08.07.Temmuz 1931
4 Yarın, 7 Temmuz 1931, No: 554.
5 Akşam, 9 Temmuz 1931, No: 4576.. Vakit, 8 Temmuz 1931, Sayı: 4846. Yarın, 9 Temmuz 1931, No: 556.
6 Akşam, 10 Temmuz 1931, No: 4577.

Fotoğraf: www.isteatatürk.com

Kaynak:BBN

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.