Konya sahip olduğu eşsiz coğrafya ile bir yanında 130 bin hektarlık çölüyle, Akdeniz ikliminin hakim olduğu diğer yandan binlerce kilometrekarelik ormanlık arazisiyle onlarca yüzlerce endemik canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Bu endemik hayvanlardan en ikonik görüntüye sahip olanı ise halk arasında “Ceran ya da Caran” adıyla bilinen Anadolu Yaban Koyunu’dur. Yoğunlukla Konya’da yaşayan bu tür, binlerce yıldır hiç insan boyunduruğuna girmemiştir.
Anadolu'da Sadece Konya Bozdağ'da Görülüyorlardı
Konya, Anadolu üzerindeki Yaban Koyunlarının toplam nüfusunun yüzde 60’ını barındırırken, Konya’da yaşayan Yaban Koyunlarının hepsi Aksaray-Konya yolu üzerindeki 1000-1700 metre yükseklikteki Bozdağ mevkisinde yaşıyor. Tarım İl Müdürlüğü’nden alınan son verilere göre 3 bin 500 hektarlık Bozdağ üretme istasyonunda 417 Anadolu Yaban Koyunu güvenle yaşamlarını sürdürüyor. Ayrıca nesli bir süre önce tükenme riskiyle karşı karşıya kalan Anadolu Yaban Koyunlarından 32 tanesi Ankara Nallıhan’a, 42 tanesi ise Afyonkarahisar Şuhut’a götürüldü. 200 adet Anadolu Yaban Koyunu’nun dağlarda serbest yaşadığı düşünülüyor.
Evcil Koyunların Atası Olarak Kabul Ediliyor
Köylerde hayvancılar tarafından yetiştirilen evcil koyunların atası olduğu düşünülen Anadolu Yaban Koyunları, adında her ne kadar koyun geçse de evcilleştirilemez bir doğaya sahiptir. Evcil koyunlardan sadece davranışlarıyla değil, vücut özellikleriyle de ayrılan Anadolu Yaban Koyunları'nın erkeklerinin boyu 100-140 santimetreye, ağırlıkları ise 45-75 kilograma ulaşabiliyorken, dişi bireylerin boyu 80-90 santime, kiloları ise 35-50 kilograma ulaşabiliyor. Ön bacakları arka bacaklarından kısa olan Anadolu Yaban Koyunları, bu özellikleri sayesinde yokuş yukarı hızla koşabiliyor. Yaban koyunlarının koşma hızı 50 km’yi bulabiliyor. Bir hayvanın ortalama yaşam süresi ise 18 yıla kadar çıkıyor.
Soyu Tükenme Riskiyle Karşılaştı
Konya’nın endemik türü olan Anadolu Yaban Koyunlarına dair ilk çalışmalara 1960’lı yıllarda başlanmış, o yıllarda türün soyunun tükenmekte olduğu görülmüştü. Sayıları toplamda 35’e kadar düşen Anadolu Yaban Koyunu türü tükenme riskiyle karşı karşıya gelmiştir. Tür, yıllar boyu süren koruma çalışmaları sayesinde tekrar çoğalmıştır.
BBN Haber / Muhammet Kürşat Ercan
