Yunanistan'ın en ünlü adası Santorini'nin dik uçurumlarının tepesinde milyonlarca dolar değerinde dünyaca ünlü bir turizm endüstrisi var. Altında ise muazzam bir volkanik patlamanın köpüren riski yatıyor; insanların tedirgin bekleyişi ise sürüyor.
Büyük patlama Santori'yi üretti
Büyük bir antik patlama, geride geniş bir krater ve at nalı şeklinde bir halka bırakarak bu rüya gibi Yunan adasını üretti. Şimdi bilim insanları bir sonraki büyük depremin ne kadar tehlikeli olabileceğini araştırıyor.
İngiliz yayın kuruluşu BBC, konuya ilişkin bir analiz yayınladı. Santorini'nin 11 bin kişilik nüfusunun neredeyse yarısı, adanın bir dizi depremle sarsılmasından önce güvenli bir yer bulmak için kaçmıştı.
Volkanlar su altında ne zaman uyanacağı izlenmiyor
Dünyadaki volkanların yaklaşık üçte ikisi su altında, ancak bunlar neredeyse hiç izlenmiyor.
Britanya Ulusal Oşinografi Merkezi'nden Profesör Isobel Yeo, "Tehlikelerini anlamak açısından, Vezüv gibi daha ünlü tehlikelerle karşılaştırıldığında, 'gözden ırak, gönülden ırak' durumuna benziyor" diye konuştu.
Volkanik patlamanın ayak sesleri duyuluyor
Depremlerden hemen sonra yapılan bu çalışma, bilim insanlarının volkanik bir patlamanın habercisi olabilecek sismik huzursuzluğu anlamalarına yardımcı olacak.
Santorini'nin son patlaması 1950'deydi, ancak uzmanlara göre 2012'de bile "bir huzursuzluk dönemi" yaşandı. Magma yanardağların odalarına aktı ve ada "şişti".
Kaydedilen en büyük su altı patlaması
Bilim insanlarına göre sualtı volkanları gerçekten büyük, gerçekten yıkıcı patlamalara neden olabilir.
2022'de Pasifik'te meydana gelen Hunga Tunga patlaması, şimdiye kadar kaydedilen en büyük su altı patlamasını yarattı. İngiltere'de bile hissedilen şok dalgalarıyla Atlantik'te bir tsunami gerçekleşti.
Tonga'daki yanardağa yakın bazı adalar o kadar harap oldu ki, insanları bir daha geri dönmedi.
Adalar güvenli mi bilim insanları araştırıyor
Discovery gemisi, Santorini Yanardağı'nın kalderasını araştırıyor ve adanın yaklaşık 7 km kuzeydoğusunda bulunan bu bölgedeki diğer büyük yanardağ olan Kolombo'ya doğru yelken açıyor.
Her iki yanardağın da yakın zamanda patlaması beklenmiyor, ancak bu sadece zaman meselesi.
Risk bölgesi haritalandırılıyor, insanlar uyarılıyor
Bu araştırma çok önemli çünkü hem yerel halka yanardağların ne kadar aktif olduğu konusunda bilgi verecek hem de patlama sırasında girişin yasak olacağı alanları haritalandıracak. Santorini deniz tabanının hangi kısımlarının en tehlikeli olduğu da bu sayede ortaya çıkacak.
Ada sakinleri güvende mi?
Santorini'de yaşanan son deprem krizi, ada sakinlerinin sismik tehditlere ne kadar açık olduğunu ve turizme ne kadar bağımlı olduklarını bir kez daha gündeme taşıdı. NTV
