Çocuğunuzun kimi örnek almasını istersiniz? Her ebeveynin dünyasında çocuğunun en iyi olması düşüncesi, ideali vardır. Çocuğunun ... gibi olmasını ister.

Çocukların en iyi gözlemledikleri, taklit ettikleri, örnek aldıkları kişiler en başta anne babalarıdır. Daha sonra evde yaşayan abla, ağabeyler, kardeşler ve yakın çevredeki büyükleridir.

Eğitim önce anne-baba ile başlar. Daha sonra sosyal çevre ve okul ile şekillenip gelişir.

Çocuklar büyüklerden gördükleri her şeyi kopyalarlar. Çocuklarımız aslında bir ayna gibi bizi yansıtıyor. Çocuklar da büyükler gibi içinde bulundukları çevrenin yaşayışından ve gördüklerinden etkilenirler. Bu nedenle çocuklara iyi örnek olmak çok önemlidir.

Anne babalar çocuklarına yaptıklarıyla ve konuşmalarıyla örnek olurlar. Evde namaz kılınıyorsa, çocuk namazı taklit ederek önce evde öğrenir. Kitap okunan evin çocukları kitap okumayı severler, kitap okumaya kolay alışırlar, 2-3 yaşında ellerine kitap alıp karıştırırlar ve hayalindekilerle konuşmaya başlarlar. Sigara vb. kötü alışkanlığı olan ailenin çocukları da büyüklerini taklit ederler maalesef.

Başarılı ve iyi bir çocuğunuzun olmasını isterseniz siz de iyi olunuz. Doğru ve yanlış örnekler, çocuğun dünyasında farkında olmadan onların ahlâk ve karakterlerini oluşturur. Çocuklar öğrendiklerinin çoğunu bilinçli olmadan öğrenirler ve ileride benzer alışkanlıklara sahip olurlar.

Örnek: Köpekten kor­kan ailenin çocukları büyüdükleri zaman kö­pekten korkarlar, çünkü farkında olmadan köpekten korkma kültürünü almıştır o çocuk.

Alışverişten sonra teşekkür eden ailenin çocuğu teşekkürü öğrenir. Yemekten önce ve yemekten sonra ellerini yıkayan, yemeğe besmele ile başlayan, yemekten sonra dua eden, şükreden, yemeği hazırlayanlara teşekkür eden ailenin çocukları ailelerini örnek alırlar.

Kandil gecelerinde büyükleri aramayı, bayramlarda ziyareti, bazı zaman dışarıda yemek yemeyi, sevdiklerine çiçek almayı ailelerinden öğrenirler.

Kısaca; armut dibine düşecek, çocuk ne görürse onu yapacak, dini düşünceleri, politik düşünceleri, müzik tercihleri genel olarak ailelerine benzeyecek.

Saygıyı, sevgiyi, dürüstlüğü, yalan söylemeyi/söylememeyi, merhameti, tutumlu olmayı, müsrif olmayı, elektrik, su vb. ödemeleri zamanında yapmayı da ailelerinden öğrenirler. Büyüyünce elbette bazı alışkanlıklarını gözden geçirip farklı davranacaklardır.

Kimin gibi olmalarını isterseniz evinizde ondan çok bahsedin ve çocuğunuzun onun gibi olması için, başta sizin kendinizin onun gibi olması lazım. Örneğin çocuğunuza Peygamberimiz (sav)’in ahlakını öğretmek isterseniz, önce siz O’nun ahlâkını yaşayın. Peygamberlerimizin adlarını koymakla onlara benzenilmez.

Çocuklar iyi davranışları olduğu kadar kötü davranışları da, önce aile ve yakın çevresinden öğrenirler ve aynı şekilde uygulamaya çalışırlar. Çocuğunuzun davranışlarının değişmesini istiyorsanız, önce kendi davranışınızı gözden geçirmeniz gerekir. Çocuklarınıza sözlerinizle değil davranışlarınızla örnek olun.

Çocuklarınızın nasıl davranmasını istiyorsanız siz de öyle davranın. Kötü huylarınız ve alışkanlıklarınız varsa, çocuğunuza bulaşmaması için hemen bunları değiştirmek için mücadele edin.
Çocuklar, arkadaşlarını ve akranlarını da taklit ederler. Belli yaşlarda arkadaşlarını ailelerinden fazla dinlerler. Onun için arkadaşlarına çok çok dikkat ediniz.

Örnek aldıkları kimseler gibi yerler içerler, giyinirler, saç modelleri, kullandığı saat, çanta, ayakkabı, parfüm, makyaj vs. hep onlara özenirler.

Güzel davranışları için çocukları güzel sözler ve bazı zaman da ödül ile onları sevindirmek, teşvik etmek, onlara değer verdiğimizi, adam yerine koyduğumuzu gösteren en iyi motivasyondur. Bu şekilde davranmak, çocuğun yaptıklarının doğru davranış kabul edildiğini ve yaptığının onaylandığının mesajı verilir ve çocuğun kendine güveni artar.

Kim örnek olacak? Önce anne baba ve diğer önce anne baba ve diğer aile büyükleri örnek olacaklar tüm yaşayışlarıyla. Günlük hayatta en çok beraber olduğu eğitimcisi, öğretmeni, ustası, örnek olacak.

Anne babalar, çocuklarına güzel örnek olmaları için, iyi çocuklarla arkadaş olmasının yollarını arayacak, onlarla beraber olmaları için fırsatlar kollayacak, imkanlar hazırlayacak, pek çok fedakârlıklara katlanacak.

Duyduğu sözlerle, gördükleriyle yaşadıklarıyla şekillenir çocukların karakterleri. Bakımlı bir çiçek bahçesinde yetişen çiçekler gibi, iyi aile ortamında iyi çocuklar yetişir.

Günümüzde, ailelerin çocuklarına verecekleri eğitim ve davranışlar gittikçe zorlaşıyor. Çocukları zamanımızda sosyal medya şekillendiriyor. Sosyal medyada meşgul olduğu mecralar şekillendiriyor. Okuduğu gördüğü yetmez, kiminle beraber olduğu, sosyal medyada kimlerle beraber, hangi oyunları oynuyor, hangi youtuberlere takılıyorlar?

Tutarsız, disiplinsiz ailelerin çocukların iyi yetişmesi zordur. Çocuğun sosyal ve kültürel gelişimi, bedensel ve zihinsel eğitimi, ahlâki ve dini terbiyesi anne kucağında başlayacak, baba ocağında devam edecektir. Aile sohbetleri çocuğun yetişmesi için en güzel eğitim metodudur. Aile sohbetinin yapılmadığı durumda aile içinde alarm zilleri çalıyor demektir. O zaman iletişim kopar, işimiz zorlaşır.

Çocuklara gereksiz ve sık nasihatler bıktırır ve ters teper. Çocuklar nasihati sevmezler, benim çocuklarım da öyledir. Kendilerini daha iyisini bildiklerini düşünürler. Nasihatten çok iyi örneklere ihtiyaçları vardır. Kimlerle arkadaşlıklar yapacakları konusunda dikkatli olmalarını anlatın; ama çok tehlikeli olmadıkça kiminle arkadaşlık yapacakları hakkında ısrarcı olmayın.

Çocuklar kulakla değil görerek eğitilirler. Biz büyükler de öyleyiz, duymaktan çok görmemiz etkilidir. Çocuklarımıza güzel sözler söyleyerek, güzel insanlarla beraber olmalarını sağlayarak, güzel örnek olarak, güzel çocuklar olarak yetiştirmek bizim elimizde. Görerek ve yaşayarak alınan eğitim en kalıcı olandır.