AŞI VE TARİHİ
Aşılama kimine göre modern tıbbın mucizesi olarak belirtilir. İnsan nüfusunun artması ve farklı coğrafyalarla etkileşimi hastalıkların artmasına sebep olmuştur. Tarih boyunca insanlık salgın hastalıklarla mücadele etmiştir. İlk aşı ya da hastalığa karşı antikor geliştirme yöntemini 15.yüzyılda Çinliler keşfetmiştir. “Variolasyon” tekniği adı verilen aşılama da Variola, çiçek hastalığına neden olan virüsün adıdır. İlkel bir aşılama tekniği olan “Variolasyon”un bir kaç farklı yöntemi vardı: Bu tekniğin iki yöntemi vardı. İlk olarak hastaların yaralarından alınan kabuklar ezilerek toz haline getirilip hasta olmayan insanlara burnundan verilirdi. Diğer yöntem ise hastalardan döküntü alınır sağlam kişilerin derileri çizilerek sürülürdü. Bu şekilde bir bağışıklık kazanacağı düşünülüyordu. Bu teknik kısa sürede yaygınlaştı ve Osmanlı devletinde bile uygulanmaya başlandı. 1721’de İngiliz büyükelçinin karısı bu durumu Papa’ya mektup yazarak belirtmiştir.
Modern anlamda ilk olarak 1796'da Edward Jenner ineklerde görülen ama öldürücü olmayan çiçek hastalığını kullanarak aşılama yaptı. Aşılamaya büyük bir katkı da bulunmuş ve kendisinden yaklaşık 100 yıl sonra Pasteur’un kuduz aşısını keşfetmesine yardımcı olmuştur. Pasteur enfeksiyon hastalıklarının kaynağının mikroplar olduğunu keşfeder. Bu keşif tıp dünyasında büyük bir devrim niteliğindeydi. 1892 yılında Laffnike adlı araştırmacı kolera aşısını, 1896 yılında Wright tifo aşısını geliştirir. Tüberküloz (verem) aşısı Calmette ve Guerin tarafından 1921 yılında, tetanos aşısı ise 1927 yılında Ramon ve Zoeller tarafından üretilir. Difteri, boğmaca, kızamık, kabakulak, menenjit gibi hastalıklarında aşısı üretilmiştir.
Yakın zamanda dünya da yeni bir salgın dönemi yaşadık. Covid-19 adı verilen hastalığa karşı kısa sürede geliştirilen aşılar da salgının tamamen bitmesine ve kontrol altına alınmasını sağlamamıştır. Hastalık hala aramızda fakat etki gücünü yitirmiştir fakat ara ara pik yapabilmektedir. Bu da birçok hastalık da olan normal bir durumdur. Hastalıklar olduğu sürece aşılamanın devam edeceği aşikardır. Peki önceki insanlar aşı olmadan nasıl yaşıyordu? Aşı bir ihtiyaç mı gerçekten sorgulamak gerekir.
