Uluslararası Müzeler Günü

Ülkemizde Müzeciliğin kurucusu olarak bilinen Osman Hamdi Bey ilk müzecilik uygulamasını Anadolu’da yaptığı kazılardan çıkardığı eserleri İstanbul’a götürerek 1891 yılında Müze-i Hümayun adıyla ilk müzeyi açmıştır. Daha sonra adı Asar-ı Atika Müzesi olan bu müze günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin temellerini oluşturmaktadır.

Her yıl 18 Mayıs'ta müzelerin toplumdaki işlevi ve önemi konusunda farkındalık yaratmak amacıyla kutlanmakta olan müzeler günü dünyada ilk kez 1977 yılında kutlanmıştır. Türkiye’de 1982 yılından beri kutlanmaya başlanan müzeler gününde her yıl farklı bir temayla etkinlikler düzenlenmektedir. Bu yılda “Hızla Değişen Toplumlarda Müzelerin Geleceği” temasıyla kutlanacaktır.

İlk Müzeler Günü kutlamasının temeli, ICOM (Uluslararası Müzeler Konseyi), 1951 yılında "Müzeler ve Eğitim" temasını tartışmak üzere uluslararası bir toplantı düzenlemiş; Uluslararası Müzeler Günü adıyla bir farkındalık günü belirleyip kutlama fikri, bu toplantıda geliştirilen "müzelerin erişilebilirliği" çerçevesinden esinlenerek ortaya çıkmıştır. 1977 yılında Moskova'da düzenlenen XI. ICOM Genel Konferansı'nda kabul edilen kararla Uluslararası Müzeler Günü resmîleşmiştir. Türkiye'de 1982 yılından itibaren her yıl 18-24 Mayıs tarihleri arası “Uluslararası Müzeler Günü” olarak kutlanmaktadır.

ICOM ilk kez 1992'de Uluslararası Müzeler Günü için bir ana tema belirlemiştir. 1992 yılı ana teması Müzeler ve Çevre’dir. 1992 yılından beri Uluslararası Müzeler Günü'nde her yıl farklı bir temaya odaklanılmaktadır. İlk defa 1997 yılında ICOM tarafından yıllık temayı temsil eden bir poster hazırlanmıştır. En çok katılım olarak 2021 yılında 158 ülkede yaklaşık 37 bin müze Uluslararası Müzeler Günü kutlamalarına katılmıştır.

Ülkemizde Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olmak üzere 212 resmi müze, Milli Saraylara bağlı olmak üzere 18 müze ve 376 adet özel müze statüsünde olmak üzere toplam 606 adet müze bulunmaktadır. Müze kart uygulaması ile birlikte son yıllarda yapılan etkinlikler ve tanıtımlarla, TÜİK 2023 yılı verilerine göre müzelerin ziyaretçi sayısında da ciddi şekilde artış gözlemlenmektedir. Ayrıca son dönemde ülkemizde müzecilik konusunda ciddi gelişmeler olmuştur. Ülkemizden artık birçok müze Avrupa yılın müzesi ödüllerine ya aday olmakta ya da Avrupa yılın müzesi ödülüne layık görülmektedir. Yine son yıllarda birçok kültür varlığı ikili anlaşmalarla kaçırıldığı yerden öz vatanına yurduna geri getirilmektedir. Tüm bu gelişmeler kültürel zenginliğimizi ve tanınırlığımızı artırmaktadır. Buradan kültür emekçilerine teşekkürlerimizi sunarız. Kültürel değerlerimize sahip çıkıp geleceğe miras bırakmak dileğiyle…