Konya'ya 60, Beyşehir’e 20 km uzaklıkta bulunan “Bağırsak Boğazı” adı verilen bölge,  Anadolu’nun tamamen Türklere ait olduğunu kanıtlayan son savaştır.

Sarp kayalıklar sayesinde Selçukluların kendinden silah ve mühimmat olarak çok daha üstün ve güçlü Bizans ordusunu bölge durumunu lehine çevirme zekâsı ile kazandığı önemli bir savaştır.

Miryakefalon Savaşı; Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan ile Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos arasında 1176 yılında meydana gelen ve Bizans’ın Anadolu’yu Türkler’den geri alma ümidini tamamen yok eden savaştır.

Başlangıç; 1175 yılında II.Kılıçarslan’ın Orta Anadolu’da Sivas ve Tokat bölgelerine hakim olan Danişmedli Türk beyliğine son vermesi, Bizans İmparatoru’nun Türk hakimiyetini ve Türk birliklerini ezmek hatta kesin bir şekilde Türk egemenliğine son vermek için hazırlıklara girişmesine neden oldu. Bu doğrultuda İmparator Manuel Papa’ya yazdığı mektupta zamanın yeni bir Haçlı Seferi için uygun olduğunu ve Anadolu’dan geçen yolun artık güven altına alınması gerektiğini vurgulayarak ordusu ile birlikte Konya üstüne doğru yöneldi.

II. Kılıçarslan, imparatora elçiler göndererek barış istediğini vurgulasa da, imparator bunu kabul etmedi ve Niksar surları önünde Andronikos Batatzes’in Türklere ağır bir şekilde yenilmesi Batatzes’in kellesine mal oldu. Kesilen bu baş da II.Kılıçarslan’a zafer nişanesi olarak gönderildi.

Savaşa Doğru; İmparator Manuel’in ordusu ile birlikte Sultandağı civarında dağlık bir bölgeye girmesi, zaten zor olan şartları daha da zorlaştırdı. Kuşatma araçları, erzaklar ve ağır arabalar ordunun ilerlemesini ciddi bir şekilde engelliyordu ve geçmek zorunda oldukları bu bölge Türkler tarafından bilinçli bir şekilde tahrip edilmişti. Ordunun ilerlediği bu yol üzerinde Miryofefalon kalesinin bulunduğu bir geçit vardı ve Türk ordusu burada bir dağ yamacında hazır olarak bekliyordu. Türk ordusu hemen hemen Bizans ordusuna eşit sayıda fakat daha kötü teçhizatta idi. Ancak Türklerin avantajı daha fazla hareket imkanına sahip olmaları idi. Bu şartlar altında Bizans ordusu da şan ve şöhret kazanmak için bu dar geçide girince Türkler de saldırıya geçti ve savaş başlamış oldu.

17 Eylül 1176 tarihinde başlayan bu savaş, Türklerin galibiyeti ile bitti. İmparator Manuel, savaşın ortasında cesaretini kaybederek geçitten çıkmak için geriye doğru kaçtı ve bunun üzerine bütün ordu onun takip etti. Yalnız ağırlıkların yolu kapaması, Türklerin saldırıya geçtiği sırada pek çok askeri öldürmesi çok az sayıda insanın hayatta kaldığını göstermektedir. Akşama kadar süren savaşın sonunda II.Kılıçarslan bir elçi göndererek imparator’a Eskişehir ve Gümüşsu kalelerini yıkması şartı ile ona barış teklifi etti. Bu şartlar altında kalan ordusu ile birlikte geçitten çıkan İmparator Manuel, Bizans’a dönerken yolda Türkmenlerin saldırılarına uğradı.

Önemi; Bu savaş Anadolu Selçuklu Devleti ve Bizans İmparatorluğu tarihinin dönüm noktalarından biridir. Türklerin Malazgirt’ten sonra Bizans’a vurdukları bu 2. darbe sonucu Bizans, Anadolu’da üstünlüğünü kaybetmiştir.

Miryakefalon Savaşı, Bizans'ın Anadolu’yu Türklerden geri alma ümitlerini tamamen bitiren son savaştır.

Savaşın yapıldığı Bağırsak Boğazı dediğimiz bölgede birçok kalıntıya rastlamak mümkün. Zirvede bir kale kalıntısı ve zirvede kayalara yapılmış evler, dağ yamaçlarında yıkılmış birçok ev, koltuk şekli verilmiş kaya, gezerken gözünüze takılabilecek çömlek parçaları, ok uçları ve en ilginç olanı, yan yana kireç harcı ile yapılmış Bizans usulü yüzlerce oda mezarları…