Akademik Töre

Töre “toplumda ahlak, gelenek, görenek ve ortaklaşa alışkanlıklarca belirlenmiş, benimsenmiş davranışların ve yaşama biçimlerinin, öteden beri uyula gelen toplumsal kuralların, şu ya da bu konuda tutula gelen yolların tümü” ya da “toplum içinde bireylerin uymak zorunda bulundukları ahlakî davranış biçim ve kuralları” veyahut “Türk sosyal hayatını düzenleyen kaideler bütünüdür. Diğer bir ifadeyle, “kişiler ve zümreler arası münasebetleri düzenleyen; idarecilerle idare edilenler arasındaki işleri, hak ve vazifeleri belirten usuller” kısaca “ulu bir çınar olarak devleti ayakta tutan, heybetli kılan ve güçlü yapan kök, ne kadar derinlere dalmışsa çınar da o kadar dayanıklı ve geleceğe yönelik olur” düşüncesinin tezahürü bir halde geçmişte kalmamakta; Yörük ve Türkmenler üzerindeki araştırmalardan anlaşıldığı kadarıyla hala kullanılmakta ve de “El âdeti, Türkmen töresi” ifadesinde hayat bulmaktadır.

Ömrü yarım asrı aşan bizim nesil için Töre 1969-1985 yılları arasında yayımlanmış aylık fikir ve sanat dergisi olup, ilk önce Ocak 1969'da Ayşe adıyla 29. sayısında günümüzdeki adını almış, Halide Nusret Zorlutuna'nın kurduğu dergiyi evladı Emine Işınsu Öksüz yönetmiş, Mayıs 1985'e kadar yayımlamıştır. Sağlam temellere dayanan milliyetçi, mukaddesatçı bir fikir ve edebiyat dergisinin akademik bir cihete yönelmesinde elbette birçok şahsiyetin emeği ve alın teri geçmişti ancak o günlerde doçent olan dört akademisyen daha fazla öne çıkmıştır: Mehmet Eröz, Necmettin Hacıeminoğlu, Mustafa Kafalı, Erol Güngör.

Her birinin Türk düşüncesindeki yerleri, üstlendikleri misyon herkesin malumudur. Türk Milliyetçiliği Akademisi konumunda, disiplinler arası ve üstü çalışmaların hazır materyali olarak bekleyen derginin dört akademisyenine avdet edilecek olursa; bunlar 1930 yılında dünyaya gelmesi yüzünden onların efesi, lideri Mehmet Eröz, 1932 doğumlu Necmettin Hacıeminoğlu, Atsız hocanın “Yamtar” olarak adlandırdığı 1934 doğumlu Mustafa Kafalı, 1938 doğumlu Erol Güngör idi.

“İyi adamlar, iyi atlara binip gittiler” misali Erol Güngör 1983’de, ekibin efesi 1986’da, Necmettin Hacıeminoğlu 1996’da, son ismi Mustafa Kafalı da 2019’da yani Güngör 44, Eröz 56, Hacıeminoğlu 64, Kafalı ise 85 yaşında Hakka yürüdüler. Ancak ardında tam anlamıyla bir mitolojik bir destan ile reel bir akademik duruş bıraktılar.

Hadisenin başka bir cephesi Aydın, Kahramanmaraş, Konya ve Kırşehir gibi Türk yiğitlerinin harman olduğu şehirlerden bir araya geldiler. Bir anlamda Anadolu’ya vurulan Türk mührünün akademideki yansımaları, bilim semasının yıldızları, Türk ve İslam idealinin akıncıları olarak ileriye fırladılar.

Söke Ticaret Odası’nın hayranlık uyandırması gereken adımıyla girişilen Marka Kent Söke yolculuğunun kamuoyu ile paylaşılan ilk adımın teması Mehmet Eröz Anma Etkinliğinin önemsenmesi gerektiğini, şahsiyetler yanı sıra Yörük çadırlarına, fırındaki pidelere, ovasındaki pamuklara, Semerkant’tan Adalar Denizi’ne uzanırken Timur’un namazını eda ettiği camiye, Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir ileri” emriyle buralardan akıp giden kahraman askerlerimize kadar uzatılmasının teşebbüsü, kutlu bir menzile dönüştüreceği kanaatiyle…